________________
www.kobatirth.org
જૈન કોલેજ અને ગેંડીંગ
3:
તેઓ હિંદુ તરીકે નામ કાઢશે એવી સપ આશા છે. આ દલીલમાં રહેતી હ કતનું મનન કરવા ખાસ આગ્રહ છે.
જૈન કોલેજ કરવાની વિરૂદ્ધ વિચાર બતાવનારા જે સથી અગત્યની દલી કહે છે તે પર શાંત મગજે વિચાર કરવાની જરૂર છે. તેએનુ કહેવુ એ છે કે પણી સંસ્થાએ અને ઉદારતા હાલમાં એકદેશીય (Sectarian) થતાં જાય આપણે સવ હિંદુએથી જુદા પડી રાજદ્વારી તેમજ વ્યવહારિક બાબતમાં ખાસ હ અને અલગ સસ્થાઓ માગીએ છીએ. એક કેમ તરીકે જેનાને આથી ખા લાભ થશે કે હિંદુની મેટી કામ સાથે વૈમનસ્ય ઉત્પન્ન થશે એ મહ મહત્વ પ્રશ્ન છે. જ્યાં લાબે જુદા હાય, તીરક્ષા કે પુસ્તકાહાર કરવાના હાય અથવા તે એવી બીજી કોઇ પણ ખાસ જૈન ધર્મ કે વ્યવહારને લગતી ખાસ હકીકત આવ હોય ત્યાં તે મે તેટલા ભેગે આપણે આપણા હુકા જાળવવા જોઈએ એ નિર્વિવા છે; પણ નાની મેટી દરેક બાબતમાં હિંદુએથી છુટાજ પડવું એવા વિચાર કામનું લાભ કરત વિશેષ હાનિ પહોંચાડનારે છે એમ મને લાગે છે. આખા આર્યવર્ત શ્રેય સાથે અનેાનું શ્રેય જોડાયેલું છે. હું પોતે તે સરકારની મહેરબાનીથી એ કાંસીલમાં એસી ભાગુ કરે તેના કરતાં પોતાની શક્તિથી એક નાનએ ફીશીય મેમ્બર તરીકે આવી તેજ બતાવે અને પોતાના દેશને અગે ઉત્પન્ન થતાં કાર્યો સાથે જૈનેનાં ખાસ કાર્યો સબધી પ્રશ્ન પુછે તે વધારે પસદ કરનારે છું. આ ઘણું મહત્વની રાજદ્વારી અગત્ય ધરાવનારી બાબતમાં મતભેદ હેાવા સસ્તાવ છે. અગત્ય ના સવાલ વિચારવાના એ છે કે કેન્ફરન્સ જેવી નવીન કાળની સસ્થાએના મુખ્ય આશવ શું છે? તેને શુદ્ધ આશવ સ્વાશ્રયી બની પોતાના વહિવટમાં વ્યક્તિ ત ત્ત્વનું સામ્રાજ્ય વિકસ્વર કરવાના હેવે જોઇએ. દેશના લાભા પાસે ના નાની સમિષ્ટ ભાવનાને લય થઈ જાય, અને ‘હું હિંદુસ્તાનવાસી છું' એ ભાવના પ્રગટ થાય અને તેજ સ્વરૂપમાં નિરંતર બની રહે એ મુખ્ય ઉદ્દેશ ભુલવાના નથી. મુસલમાનેના મનમાં એક જતનો ઉચ્ચ મનાભાવ જગૃત કરાવી તેએને હિંદુી ઝુદા પાડવાની રાજનીતિ ભલે થાડા વખત વિજય પામે, પણ વિચારશીલ આગેજાના તકરાર ગ’ભીર સ્વરૂપ લઇ અંતર વધી જાય તે ભયથી કાંઈ ખેલતા નથી, પણ તે હકીકતને પસંદ કરતા નથી અને કેળવણીના વિશેષ પ્રચાર થતાં મુસલમાન બંધુએ પણ ત:ત્કાલિક લાભ તરફ દોરાઇ જવાની પોતાની ઉતાવળ માટે ભવિષ્યમાં દીલગીર થશે. જૈન કોન્ફરન્સના દરેક ઠરાવમાં આ મુખ્ય વાત ભુલવી જોઇતી નથી. કાઉન્સીલમાં જગ્યા મેળવવાને નવા સુધારાને અંગે શ્રી ભાવનગરની કેન્ફરન્સે ઠરાવ કર્યો હતો તે બહુ વિચારવા લાયક છે. તે સ્પષ્ટ કહે છે કે કેમ કેમ વચ્ચે અંતર પાડવાની રાજનીતિને કેન્ફરન્સ પસદ્ઘ કરતી નથી, પણ સરકારના વિચાર
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir