________________
હિંદુ ધર્મનું હાર્દ પ્રાર્થનાનો આરંભ થાય છે. મારે માટે આ મંત્રમાં સાધુ કેશની પવિત્રતા અને એકનિષ્ઠાની યાદગીરી છે. આથી એ મંત્રમાં ખાસ શક્તિ છે. - સાધુ કેશ હિના તે જ અરસામાં બહેન રેહાના તૈયબજી થોડા દિવસ આવી ગયાં. તે ચુસ્ત મુસલમાન છે. હું જાણતો નહતો કે તે કુરાન શરીફ બહુ સારી રીતે જાણે છે, ગુજરાત રત્ન અબાસ તૈયબજી સાહેબનું
જ્યારે અવસાન થયું ત્યારે તેમના ઓરડામાં રડવાનો અવાજ મુદ્દલ થયા નહોતો. ઓરડો બહેન રેહાનાના કુરાને શરીફના પાઠના ગુંજનથી ભરાઈ ગયો હતો. અબ્બાસ સાહેબ મય જ ક્યારે છે? પોતાના કામથી તે સદાકાળ જીવતા જ છે.
જ્યારે રેહાનાબહેન આવ્યાં ત્યારે મેં તેને મજાકમાં કહ્યું, “તું આશ્રમવાસીઓને મુસલમાન બનાવ, હું તને હિંદુ બનાવીશ.'' એનું સંગીત તો ઉત્કૃષ્ટ છે જ, તેની પાસે સર્વ પ્રકારનાં ભજનોના ભંડાર છે. તે એ રોજ સંભળાવતાં. કુરાનમાંથી મીઠી અને ઊંચા અર્થવાળી આયત પણ સંભળાવતાં. મેં કહ્યું, ‘‘અહીં જે શીખે તેમનય કંઈક આયતો શીખવી જા.'' તેણે શરૂ કર્યું. પછી પૂછવું જ શું? બધા સાથે તે એકરૂપ થઈ ગયાં હતાં. ભક્તોએ આયતા શીખી લીધી. એમાંની એક પ્રખ્યાત ‘ફાતેહા' છે. તે ભજનમાં દાખલ થઈ. રેહાનાબહેન પોતાના કામ પર ચડી ગયાં; પોતાનું સ્મરણ મૂકતાં ગયાં.
‘‘૧. પાપાત્મા શેતાનની સામે હું અલાનું શરણ લઉં છું. ‘‘૨. ઈશ્વર એક છે; સનાતન છે; નિરાલંબ છે. ને અજન્મા છે, અજોડ છે; તે સર્વનો અષ્ટા છે, તેનો કોઈ સર્જક નથી.
'૩. પ્રભો, તારે નામે હું સર્વ આરંભ કરું છું. તું દયાનો સાગર છે. તું મહેરબાન છે. તું સર્વ બ્રહ્માંડોનો સર્જનહાર છે, સ્વામી છે, અમે તારી આરાધના કરીએ છીએ અને તારી જ રહાયતા માગીએ છીએ. તું જ અને ન્યાય દેશે. તું અમને સાચો માર્ગ બતાવ; તે માર્ગ જે તારા કૃપાપાત્ર બનેલાઓની છે, તે નહીં જે તારી અપ્રસન્નતાના પાત્ર થયેલા અને ભૂલેલાઓને છે.''
એક મિત્ર જે ચુસ્ત હિંદુ છે અને મારો હિંદુત્વનો ઇનકાર નથી કરતા તે મને મીઠો ઠપકો સંભળાવે છે કે, ““હવે તો તમે આશ્રમમાં કલમ પણ દાખલ કર્યો છે! હવે બાકી શું રહ્યું?'' એમની શંકાના ઉત્તરમાં આ લેખ લખ્યો છે. જાપાની મંત્ર અને કુરાનની આયતને લીધે મારું અને આશ્રમના હિંદુઓનું હિંદુત્વ ઊંચે ચડ્યું છે. આશ્રમના
