________________
કંઈક વળી
२२७
આ જેહાદના કોઈ પણ અસ્ત્રશસ્ત્ર સાથે સંબંધ નથી. તે સમય સુધી તેા લડાઈની પરવાનગી પણ અપાઈ ન હતી; ઊલટું એમ કહેવાયું હતું કે મુસલમાના શત્રુએના જુલમાને ધૈર્યથી તથા શાંતિથી કોઈ પણ પ્રકારના બદલે લીધા સિવાય સહન કરતા રહે અને અને ત્યાં સુધી ખરાઈના બદલે ભલાઈથી આપે.”
''
4
કુરાનમાં કેટલેક ઠેકાણે ખુદ મહંમદ સાહેબને કહેવામાં આવ્યું છે કે જે લેાકેા હજી તમારી વાતમાં વિશ્વાસ રાખતા નથી અથવા જેએ મુસલમાન થયા છતાં સચ્ચાઈથી તથા પવિત્રતાથી તમારી સાથે વર્તતા નથી એ સૌની સાથે “ જેહાદ' ચાલુ રાખા એટલે કે એ સૌને સમજાવવાના પ્રયત્નામાં કચાશ ન આવવા દે. (૯-૭૩; ૬૬-૯) અહીં પણુ જેહાદ ’ ના સંબંધ હથિયારબંધ લડાઈ સાથે નથી. આ આયતામાં જે મુસલમાનાના ઉલ્લેખ છે તેમની વિરુદ્ધ ન તા કદીયે શસ્ત્ર ઉગામવાની રજા અપાઈ હતી કે ન હથિયાર વપરાયાં હતાં.
"
આ આયતા અંગે કુરાનના અંગ્રેજી અનુવાદક મૌલવી મહંમદઅલીએ લખ્યું છે :
<<
અહીં જેહાદ' એટલે તલવારથી લડાઈ કરવી એ
.
અરબી ભાષાનું અજ્ઞાન સાબિત કરે છે. ’’
એવી જ રીતે પચીસમી સૂરાની ખાવનમી આયતમાં મહંમદ સાહેબને કહેવામાં આવ્યું છે, “ લેાકેા સાથે કુરાન મારફત · જિહાદ કખીર' એટલે કે ભારે જેહાદ કરી, '’ એને અર્થ એ છે કે પાતાની પૂરી શક્તિ લગાડી લેાકેામાં
