English Sanskrit Dictionary

Author(s): Vaman Shivram Apte
Publisher: Radhabai Atmaram Sagoon

Page 350

(38)
Pad
सं,उन्नम् .. (नमयति), उन्नति नी 1P or प्राप्., | जन् c. or उत्पद् . -ION, 8. प्रवर्धन, प्रसारः, पद वृध., पदोत्कर्ष-प्रतिपति-प्राप् ., अधिकपदे नि- विस्तारः, वितति /., प्र-,वृद्धि f., प्रचार:-रणं. 2 परबज्.3 Prompt, q.v. - ER, S. प्रवर्तकः, उपकर्ता; परात्पनि, प्रसूतिपारंपर्य-क्रमः, प्रजा-संतान-वृद्धि . See PATRON. -ION, इ. उपकारः, पुरस्कारः, प्रवर्त- -OR, S. प्रचारकः, प्रवर्तकः. नं, साहाय्य, वर्धनं, वृद्धि f., उपचयः, उन्नतिः, उत्कर्षः, PROTEL, V. . प्रेर., प्र-,नु 6 P or c., सं-पल ., पदवृद्धिः , पदोन्नतिः, प्रतिपनि., श्रेष्ठपदावाप्ति.-IVE, प्रचुद 10, सं-,चर् ., कृष् 1 P; See PROMPT. a. प्रवर्तक, साधक, उपकारिन्.
PROPENSE, a. प्रवण, उन्मुख, आसन, उद्यत. -ITY, PROMPT, क. सत्वर, अविलंब ; क्षिप्र, भविलंबित, अदी- 8. प्रवणता, प्रवृत्ति f., उन्मुखता, प्रावण्यं, प्रवाहः, घसूत्र; (of persons ) उद्यत, उद्युक्त, अविलंबिन, शीलता-आलुता in comp.; 'p. to fall' पतयालुता; आशुकारिन्, प्रत्युत्पन्नमति, सप्रतिभ, पटु, उद्यमिन्, उ- 'good p. ' सुशीलं, साधुवृत्तिः ; 'evil p.' व्यसनं, योगिन्. -... प्र-उत्सह ., प्रणद् 6 P or e., प्रचुद् | दुर्गणः, दुःशीलं. 10, प्रवृत् ८., प्र-उद्-युज् 10, उतिज् ., प्र-रुच् ., | PROPER, a. स्वीय, निज, आत्मीय, स्व-आत्म in आकृ ., उद्दीप् ., उत्था c. ( उत्थापयति), प्र-उद्-बुथ comp. 2 युक्त, योग्य, उचित, उपपत्र, अनुरूप, c.; 'p. ed by hunger'क्षुबोधित.24-अनु-बुध् न्याय्य, संगत, सदश (शी/.), यथाई, यथोचित, स., सूच् 10. -ER, . प्रोत्साहकः, प्रवर्तयित m., प्रयो- मंजस, पर्याप्त, सांप्रतिक (की f.); oft. ex. by pot. जक., &0.2 अनु-प्र-बोधकः, सूचक:; ' who seldom pass. part.; ' to be p.' यज् pass., उपपद् 4 A; wanted ap.' यः सदा प्रत्युत्पत्रमतिः, प्रबोधननिर- ' it is p. ' स्थाने, स्थाने वीडिता अप्सरसः (V. 1), पेक्षः. -ING, S. प्रेरणं, प्रोत्साहनं, उत्तजनं, &c. 2 सू- स्थाने भवान् अकिंचनत्वं व्यनक्ति ( R. v. 16). -Lx, चना, प्रबोधनं. -NESS, ITUDE, S. औत्सुक्यं, अविलं- | adv. युक्त, उचितं, यथार्ह सम्यक्, स्थाने, न्यायतः, वः, उत्साहः, क्षिप्रता. 2 प्रतिभा, प्रत्युत्पत्रमति/., प- सांप्रतं, यथायोग्य, धर्मेण.2 यथार्थतः, परमार्थतः तत्त्वटुता.3 उद्यमः, उद्योगः. -Lx, adv. सत्वरं, अविलंबे- तः, वस्तुतः ; 'p. speaking ' वस्तुतः, यथार्थदृष्ट्या. न, क्षिप्रं, सद्यः, आशु, अचिरात्, सप्रतिभं.
-TY, . धर्मः, गुणः, लक्षणं, स्वभावः, विशेषः, रूपं, PROMULGATE, U... प्रकाश् c., वि-,घुप 10, कृत् 10, स्वरूपं-धर्मः, सहज-प्रकृति-गुणः.2 स्वत्वं, स्वाम्यं, अप्र-ख्या . (ख्याफ्यति); See PROCLAIM. -ION, S. धिकारः, प्रभुत्वं. 3 मंपत्ति , द्रव्यं, अर्थः, धनं, विनं, प्रकाशन, घोषणं, कीर्तन. -OR, . प्रकाशकः, घोषक:. वसु., विभवः, द्रव्य-अर्थ-जातं, रिक्थं; ' woman's PRONE, a. प्रवण, शील, आलु in comp., उद्यत, उ- p.' स्त्रीधनं ; — landed p.' भूमिधने, भूमिः, स्थावर न्मुख ; See INCLINED, Arr; 'p. to fall' पतया- धनं ; ' public p.' गण-सामान्य-द्रव्य ; 'p. in catलु, पातक, पवन शील. 2( Bent ) नत, नम्र, अधोव- tle ' गोधनं.-PROPRIETY, s. युक्तता, औचित्यं, दन, अधोमुख-अवाङ्मुख-(खी /.). - NESS, . प्रा- उपपनि f., न्यायः, सामंजस्य, योग्यता, यथार्थता, वण्य, प्रवृत्ति /; उन्मुखता, शीलता, आलता in comp. पात्रता, संगति f; p. of conduct ' विनयः, मर्यादा, 2 अधोमुखता, नम्रता.
अनतिक्रमः, सुचरितं. PRONG, S. शल:-लं, कंटकः, अग्रं, शिखा.
PROPHESY, V. 1. भावि कथ् 10 or सच् 10 or PRONOUN, 8. सर्वनामम् ॥.
प्रदृश् ., अनागतं नि-आ-विद् c.; See PREDICT. PRONOUNCE, V. 1. उच्चर C., उदीर c., उदा-व्या-ह -PROPHECY, 8. भाविकथनं-सूचन, भविष्यद्वादः, आदे1P, गद् 1 P, व 1P, प्र-वच2 P, प्र-ख्या 2P, शः, भविष्यार्थः, सिद्धादेशः. -PROPHET, S. सिद्धः, कृत् 103 'p. judgment' निर्णयं कथ् 103; उत्तरंदा भविष्यद्वादिन् m., अग्रनिरूपकः, भाविकथकः, अना3U, &e. निश्चयन वद्, नढं प्रति-ज्ञा 9 A; — im- गतविद्-दशिन्; — saying of a p.' सिद्धादेशः. perfectly p.ed ' ग्रस्त, अमंपूर्णोच्चारित, सुप्तवर्ण-पद. | -ESS, S. अनागतदर्शिनी, भविष्यद्रादिनी.-IC,-ICAL, -PRONUNCIATION, S. उच्चारणं, उदाहरणं, उदीरणं; | (s) in comp. * science of p. ' शिक्षा; ' easy of p.' मुखोचार्य. PROPINTACTIC, U. रोगहारिन हत. PROOF, s. See under l'ROVE.
PROPINQUITY . सन्निधिः, सैनिकर्षः, सामीप्य ; Ses PROP, 8. आश्रयः, शरणं, आधारः, अवष्टंभः, आ-अव- NEARNESS. लंब:-बन, उपनः. -... धृ 1 P, 10, आ-अव-लंद PROPITIATE, V. 1. प्रसद् C., आराधू c., अनुरंज ., 1A, अवष्टंभू P; a tree that p.s another सांत्व् 10, अनुनी 1P,प्र.,शम् c. ( शमयति ), संcreeper ' उपनतरुः
परि-तुष c. -ION, . प्रसादनं, आराधनं, अनुरंजन, PROPAGATE, V... विस्त ., प्रवृy C., वि-प्र-तन् 8 U, सांत्वनं, अनुनयः; प्र-उप-शमः-मनं.-OR, 8. प्रसादकः, वि-प्र-स. ( opinions ) प्रचर-ल., प्रवृत् ., संचर |
| आराधयिता, अनुरंजक: &c.-ORY, a. शमक, सांत्वक, C., प्रचलीक. प्रत 0.2 परंपरया उत्पद c. or प्र-सू | शांतिकर (री.), शांतिप्रद; 'p. rite'शांतिक्रिया. 2A, प्रसवपरंपरया जाति तृध् ., शावकान् प्रसू or | -PRONITIOUS, 4. मु-प्रसन्न, सदय, अनुकूल, हितकाम
13