English Sanskrit Dictionary

Author(s): Vaman Shivram Apte
Publisher: Radhabai Atmaram Sagoon

Page 363

(350)
136 ) must have probably r. ed the ears t . 2 (Property ) Fae;' to take to be r.' of' &o. -.. गोचरः, विषयः, पथिन् m.2 प्रसरः, परमार्थेन ग्रह 9 P; See EARNEST. -ITY, 8. सत्यता, पर्यतः, प्रमाण; ' the utmost r.' पारः; within याथार्य, सत्य, तथ्यं, तत्व; 'un-r.' मिथ्यात्व, अthe r. ot' गम्य, ग्राघ, लभ्य, विषय in comp. ; धी- सारता-क, निःसारता; 'ar.' सत्यं, तत्त्वं, वस्तु .) गम्य, हस्तपाप्य, प्रांशुलभ्य, &o.; ' beyond the r. 'in r.' वस्तुतः, तत्त्वतः, परमार्थतः. -LY, adv.व. of' अविषय, अतीत, अतिग, विषयातीत, अगोचर, अ- स्तुतः, परमार्थतः, तत्त्वतः, यथार्थ, सत्यमेव, नूनं खलु पाप, अगम्य in comp.; आत pr.; बोधातीत, नयना- 'r. speeking' वस्तुवृत्तेन, परमार्थदष्टया, तत्वतः, गोचर, बोधविषय, अतिमानुष, &c. -ING, a. गामिन्। वस्तुतः. -REALIZE, B.t. साधु ०. परि-,पूर 10,संप्रापिन्, गsn comp.; better by (..). ' ' पद् . See GET. 2 प्रत्यक्षीक 8 U, सत्याक, प्रत्यक्ष REACT, Vi. प्रति-क 8 U, प्रतिहन 2 P, प्रत्याहन्. अनुभू 1 P.-ATION, 8. साधन, सिद्धि, निष्पत्ति,
-ION, . प्रतिक्रिया, प्रतिकारः प्रतिघातः, प्रत्याघात:. संपादनं, पूरणं, प्रत्यक्षीकरण; 'r. of an object' READ, V.पट 1P, बच्०. अधि-12 A, अधिगम् 1 P; कृतार्थता, इष्टासिद्धिः. 'r. out' निर्वच ०., श्रु; 'r. to oneself' अनु- REALM, S. राष्ट्र, विषयः, राज्यं See KINGDOx.2 बच्. 'r. through' अशेषतः पह, पारं गम् or | प्रदेशः, लोकः, भुवन; 'r.s below the earth' दइ 1 P, सायंत पहन 1 P; ' he who has r. अधोलोकः, पाताललोकः, अधोभुवनं. . through the Vedas" श्रुतिपारदरवा, वेदपारंगत; REAP, V... (Corn ) 09 U, छिद् 7 P, अव कत् 'well-r.' अधीतिन्, (अधीती चतुम्निायेषु D. K. 0P, दी 4 P; छित्त्वा संग्रह 9 P or सं-घि 5 U.2 1.5), स्वधीत, विधासंपत्र; See LEARNED. -ER, लम् 1 A, पाप 5 P, भुज् 7A, भज् 1 A, अनुभू .. वाचकः, पठितृ m., अध्येता, अधीयानः, अध्ययन- 1P, आ-स्वाद् 1A; स्वकर्मफलभाग् भवतु (Mu.1) पठन-फत् m. -ING, 8. पाठः, पठनं, अध्ययन, अधि- let him r. the fruit of his own deeds '; गमन, वाचनं, अनुवाचनं, श्रावणं; ' this is a vari
'as you sow, so your.' यथा बीजं तथांकुरः. ous r.' इति वा पाठः, पाठांतरमेतत्, पाठभेदोय; ''. -ER, S. लवितृ m., लवकः, शस्यच्छिद्, शस्यसंग्रहीthrough' पारायणं, अशेषपठन; ' suspension of संचयी.-ING, S. लवन, छेदनं, संग्रहः, संचय: '.. ..' अनध्यायः, अनध्ययनं.
hook' लवित्रं, दात्र, शस्यकर्तनी. READY, . सज्ज, सिद्ध, उपकृत, सज्जीभूत-कृत, आ- REAR, S.पृष्ट, पाणिः , पृष्ठभाग:-देश: ' in ther.' योजित, उपस्थित सनद्ध; उप-परि-कल्पित; ' to get | पृष्ठतः, पभात; 'we having fallen in ther.' ..' सज्जी 8 U, उप-यरि-ऋप ० , उप-स्था .,(स- अस्मास्ववहीनेषु (S.2).2( Of an army ) पृष्ठं, बाणासन रथमुपस्थापय 8.2), सत्रह 4 P or c.; पाणिः, प्रत्यासा (स )रः, सैन्याष्ठं, परि-प्रति-ग्रहः, See PREPARE; 'to be r.' सज्जीभ (food ) | पतग्रहः; ' one who attacks the r.' पाणिग्राह सिद्ध, संस्कृत, निष्पत्र. 2 (Of persons) उद्यत, 'r.-guard ' पाणित्रं. -... उत्-स्था c. ( उत्थापसिद्ध, सज्ज, सनद्ध, उद्युक्त, उन्मुख, अभिमुख; oft. by याति), उन्नी 1 P, उच्छूि 1 U, उयम् 1 A, उन्नम् . desid.; कुल पिपतिषति ' is r. to drop down'; (उनमयात); See RAISE. 2 परि-सं-वृध c., परि-पुष् 'r. to go ' गंतुमयत, गमनोयत, गमनोन्मुख; 'stands 1, 4, 9 P, or e., वि-नी 1 P, पति-परि-पा C. (पाल1. to burst forth' भेदोन्मुखं तिष्ठति (V.2). 3| यति )संभ 3 U; See NOURISH. -ING, 8. उत्थाप्रत्युत्पत्र, तीक्ष्ण, कुशाग्र, सूक्ष्म, समयोपयुक्त, का- पन, उच्छयः, उनमनं. 2 पोषण, भरण, संवर्धन, पाललोषित.4 शीप, त्वरित, दत, अविलंबित, क्षिप्रा कुशल, नं, विनयः. निपुण, दक्ष, पद, लघु. 5 मुकर, सुगम, मुख, अनायासि- | REASON, S. ( The taculty ) मति-बुद्धि-कयुत्पत्ति,
.8 उत्सुक, इच्छु, सकाम, oft. ex. by मन: or | विवेकः, प्रज्ञा, विचारणा शकि. ज्ञान, चिच्छक्तिः, तर्ककाम with int.; 'r. at hand' उपस्थित, हस्तगत, अनमान-शक्तिः , See INTELLECT. 2 उपपति , निकटवर्तिन, ' having r. wit', 'r.-witted' प्र. युक्ति/., युक्तता, न्यायः, नाय्यता, सामंजस्य, याथार्थ्य, उत्पत्रमाति-धी-बुद्धि, विदग्ध. -ILY, adv. कामं, का
हेतु:.3 हेतुः, कारणं, निमित्न, प्रयोजनं, (gen. with मत प्रकाम, इच्छापूर्व, सोत्साह, सोत्सुक. 2 अटिति, | loc.); ' for whatri',किनिमित्तं, कुतः, केन हेतुना, की सपदि, भषिराम्, आशु, अविलंबिते; SQUICK- करय हेतोः, किमर्थ; for this r.' अतः, भनेन हेतुना, Ex.अ.सुखेन, अनायासेन, सुख, अयनेन, आलेशेन, मुख अस्मात्कारणात; by reason,ot ex. by abl. or in comp. -INESS, सिद्धता, सज्जता, सिद्धि/.2
instr.हेतुना, कारणात, अर्थ; for somer. 'केमापि सकाम, इच्छा, भीन्सुक्य, उत्साह.. 3 अविलंबः, शीम- कारणेन. -.i.वि.ताई 10, अह 1 A, अनु-मा 3 A,
ता, तीक्ष्णता सस्मता, प्रत्युत्पत्रता; दक्षता, &c. 2P, युक्तिवादेन साध्.or प्रति-पद् . विचरc. See • RRAL,a. सत्य, भारतक, वास्तविक-साविक-(की/.),भ- ARGUp3 ring taonlty' विवेकः, धीशकिf., . कृषिम, परमार्ष, याताश्या अकल्पित, भकपटाभ- विचार:.-ABLE, A Rational, ..पुत, न्याय,