English Sanskrit Dictionary

Author(s): Vaman Shivram Apte
Publisher: Radhabai Atmaram Sagoon

Page 424

STA
STATUTE, 8. विधिः, नियमः, व्यवस्था; See Law, RULE. - STATUTORY, . विधिप्रोक्त, व्यवस्थाकल्पित, नियत.
( 411 )
STAVE, 8. काष्ठखंडः-डं, फलकः - कं. १. ८. स्फुट् ०., छिद्रयति ( D.).
Srax, . . वस् 1 P, स्था 1 P, वृत् 1 A, अध्यास् 2 A; See DWELL. 2 विरम् 1P; अलं with instr. or gerund. - v. t स्तंभ् 9P, प्रतिबंधू 9 P, उपनि-रुध् 7 U, विलंब् c., नि-प्रति-वृ ; नि प्रतिषिधू 1 P; 's. one's progress ' मार्ग निरुधू ( Mr. 5.). 2 आअव-लंब् 1 A, आश्रि 1 U, आधृ 10, अब उप-स्तंभ; See Pnor. - 8.,-ING, 8. नि-, वसु:, अवस्थानं, अव, स्थिति f. 2 आलंब, आधारः, आश्रयः, उपघ्नः उपअवष्टंभ: 3 प्रतिष्टंभः, निरोधः, गतिरोधः, प्रतिबंध: - STAYE, . अंगिका, चोल:-लं, कूर्पासकः. STEAD, S. स्थानं, भूमि f.; See INSTEAD ( of ). STEADFAST, व स्थिर, दृढ, सतत, अचल; निश्चल, धीर, स्थिरबुद्धि-वृत्ति, अचंचलवृत्ति; 's in friendship' दृढसौहृद - Lx, adv. दृढं, स्थिरं. - NE 8. स्थैर्य, धैर्य, धृति f.
STEADY, . स्थिर, दृढ, अचल, निश्चल, धीर, अरखलित, धृतिमत् सतत, अविश्रांत, अविरतः अविरतोयोग, सदोषमिन्; ' of s action' स्थिरकर्मा; s. in resolution ' स्थिर दृढ निश्चय संकल्प. 2 अनुद्विग्न, अक्षुब्ध, अनाकुल, प्रशांत. -०. ८. स्थिरीकृ 8 U, दृढयति (D), दृढीकृ व्यवस्था ( स्थापयति ). - ILY, adv. स्थिरं दृढं धीरं, अनवरतं, अविरतं, नित्यं, सदा, अविश्रांतं. - INESS, 5. स्थैर्य, धैर्यं, अचापल्यं, नित्यता, सातत्य, अविच्छेदः, अविरति f. s of conduct ' अव्यभिचारः, आचारमर्यादा. STEAL, . . स्रुर् *10, मुष् 9P, अपह 1 P, रतेन् 10. v. i. g, à fa- 3 U. 2 (Away) अलक्षितं निभृतं गम् 1P or अपक्रम् 1 U, 4 Por अपसृ 1 P; निःशब्द चल् 1 P; ' the night, the quarters of which (gradually) stole away' अविदितगतयामा रात्रि: ( U. 1 ); ' s. over, upon ' अलक्षितं समाक्रम् or अभिभू or ग्रस् 1 A; ' sleep gently stole upon my eyes ' शनैर्निद्रा निमीलितलोचनं मामकार्षीत्. - ER, S अपहर्तृ m., अपहारकः, स्तेनः स्तेयकृत् चो चौ )रः, मोषकः, तस्करः, हारी in comp. ; ' s. of hearts' हृदयचौर: -ING. स्तेयं, चौरकर्मन् "., स्तैन्यं, चौर्य, मोषः, अपहारः . -TH, 8. अपहार : &c. 2 छलं, गूढं कर्म, चोरिका, निह्नवः, निभृतप्रच्छन कर्म ' marriage by s चोरिका विवाह : -THILx, ' by s' adv. छलेन, निभृतं प्रच्छन्नं, अलक्षितं, अप्रकाशं, सुगूढं रहसि - TEY, : निभृत, प्रच्छन्न, गुप्त, गूढ, रहस्य, अलक्षित, अमकाश, अव्यक्त. STEAM, 8. बाष्प:; ' s. boat', ' stoamer' अभि
,
STE
नौका, बाष्पीयनौः - बाष्पायते ( D.), बाप उत्-सृज् or उत्क्षिप् 6 P or उद्-गृ 6 P. -0. . बा पेण व्याप् ०, स्विद् c.
STEED, S. अश्व:, तुरगः, वाजिन् m. See HoRSE. STEEL, चित्रायसं, सारलोह, पिंडायसं, तीक्ष्णायसं, शस्त्रकं. 2 शखं शस्त्रकं; ' s. yard ' तुलादंड, मापनदंड: - तीक्ष्णायस ( सी . ) ०.८. कठिनीक 8 U, दृढी निर्दयी कृ.
·
STEEP, . दुरारोह, उत्सर्पिन् पातुक, प्रवण, अतट. - प्रपातः, भृगुः, अतट: -०. ८. नि., महज् C. (मज्जयति रना . ( न खापयति ), जलेन आप्नु o. or सिच् 6 P. 2 संधा 3 U, वास 10, भू c.; 'sing indigo ' नीली संधानं पाचनं; 'sed in porfumes वासित, भावित.
,
STEEPLE, S. शिखरं, शृंगे, ( of a palace &c.). STEER, 3. वत्सतरः, दम्य: -०. ८. चल C., वह C., मार्ग उपदिश् 6P ( with gen. ); नी 1 P, मार्ग 5 U or off; s. one's course स्वमार्ग - कर्तव्यं निर्णी; ' he who ss tho vessel of state ' ( निर्बाधं ) राज्यधूर्वह:, भुवनराज्यभार नौकर्णधारः ( Ka. 56 ). -ER, STEERSMAN, 8. कर्णधा र:- ग्राहः, कर्णिन् m., नाविक:. STELLAR, a. in comp.; See STARRY. = STELLATE, ED, a तारोपम STEM, S. बंधनं, वृतं, प्रसव बंधनं. 2 प्र-, कांड: डं; स्तंभः, नालं -ल:. - ०.८. प्रतिबंध 9 P, प्रति विरुधू 7 U, प्रतिटंभ 0P, प्रत्यवस्था 1 A, प्रतिकूलयति प्रतीपयति ( D. ) ; See OrPOSE.
STENCE, पूर्ति, पूतिगंध:: दुर्गध:: STENTORIAN, ८. अतितार, अत्युच्च उरुस्वन. STEP, S. पदं, पद-पाद-न्यासः - विक्षेपः क्रमः, पद-चरणपातः, विक्रमः (as in त्रिविक्रमः ); ' Vishnu took 3 SB विष्णुस्त्रीणि पदानि विचक्रमे 2 पदं, क्रमः, ( distance also ); पर्यायः, परिपाटी; 'at every s.', ' s. by s.' प्रति-अनु-पदं, पदे पट्टे, पदात्पदं क्रमशः, पदशः; ' by ss' क्रमशः, शनैः शनैः क्रमेण; ' the first s. ' प्रथमारंभः उपक्रमः, प्रथमचरणः. 3 ( Of a ladder) भंगिf, सोपानं आरोहणं ; ' flight of ss ' अधिरोहिणी; See LADDER, STAIRCASE. 4 उपायः, प्रतिपत्ति, क्रिया; वयस्य का प्रतिपत्तिः (Mal. 3 ); ' not knowing what ss to take प्रतिपत्तिमूढः, विषादलुप्तप्रतिपत्ति (R. III. 40); ' s.-brother 'वैमात्रः त्रेयः, विमातृजः, भन्योदर्यः; ' s. child' अन्योदय अपत्यं; 's daughter' सपत्नीमुता; 's father ' मातृ: पति:; 's mother ' विमाता, सपत्नीमाता; 's sister' वैमात्र त्रैयी, विमातृजा, अन्यादर्या 8.8on' सपत्नीसुत: -०. पाई। विन्यस् 4 U or निक्षिप् 6P, पादन्यास-पदविक्षेप क 8 U; ' s. ing over his body' तच्छरीरे पादग्यासं