Dravya Sangraha Prashnottari Tika

Author(s): Manohar Varni, Mukundbhai Soneji
Publisher: Gujarat Prantiya Sahajanand Sahitya Mandir Ahmedabad

Page 488

गाथा ५७
४८९
છેલ્લી ગાથા કહે છે:दव्वसंगहमिणं मुणिणाहा दोससंचयचुदा सुदपुण्णा । सेोधयंतु तणुसुत्तधरेण मिचन्दमुणिणाभ णियं जं ॥५८ ॥
અન્વય : તળુમુતઘરે ચન્દ્રકુળના જે મળયે રૂ દ્રવ્યસંગમ
दोषसंचयचुदा सुदपुण्णा सुणिणाहा सेोधयंतु ।
અનુવાદ : અલ્પજ્ઞાનના ધારક એવા નેમિચન્દ્ર સુનિ દ્વારા કહેવામાં આવેલા આ દ્રવ્યસંગ્રહ (નામના શાસ્ત્ર) ને, સમસ્ત દોષથી રહિત અને શ્રુતમાં પરિપૂર્ણ એવા મુનિપ્રધાન ગુરૂજને શુદ્ધ કરે.
પ્રશ્ન ૧ : દ્રવ્યસંગ્રહ શબ્દને શબ્દાર્થ શું છે?
ઉત્તર : જે પર્યાયરૂપે પરિણમ્યા, પરિણમે છે અને પરિણમતા રહેશે તેમને દ્રવ્ય કહે છે. એવા એવા બધા દ્રવ્યને વર્ણનાત્મક સંગ્રહ જેમાં કર્યો છે તે શાસ્ત્રને દ્રવ્યસંગ્રહ કહેવામાં આવે છે.
પ્રશ્ન ૨ : બધા દ્રવ્યોને જાતિની અપેક્ષાએ કઈ કઈ રીતે સંગ્રહ કરી શકાય છે?
ઉત્તર : જીવ, પગલ, ધર્મ, અધર્મ, આકાશ અને કાળ આ છ જાતિઓમાં તે તે જાતિઓના સમસ્ત દ્રવ્યને સંગ્રહ થઈ જાય છે.
પ્રશ્ન ૩ : આ છ જાતિઓને પણ કઈ કઈ વિશેષતાએમાં કેને કેને અંતર્ભાવ થઈ શકે છે?