________________
સાધક જીવન
(૫) જીવન સાધના-અહિંસા
મહાવીરની સાધના વિષેના શ્રી આચારાંગ સૂત્રના પ્રાચીન અને પ્રામાણિક વર્ણનથી, તેમના જીવનની ભિન્નભિન્ન ઘટનાઓથી અને અત્યારસુધી તેમના નામથી પ્રચલિત સમ્પ્રદાયની વિશેષતાથી, એ જાણવું અઘરું નથી કે મહાવીરને કયા તત્વની સાધના કરવી હતી અને એ સાધનાની સિદ્ધિ માટે તેમણે મુખ્ય કયાં સાધને સ્વીકાર્યા હતાં.
મહાવીર, અહિંસાતત્ત્વની સાધના કરવા ચાહતા હતા. આ અહિંસાતત્ત્વની સાધના માટે તેમણે સંયમ અને તપ એ બે સાધને સ્વીકાર્યા હતાં. (૬) આધ્યાત્મિક ધમરોધ
તેમણે વિચાર્યું કે સંસારમાં જે બળવાન હોય છે તે નિર્બળનાં સુખસાધને એક લૂંટારાની માફક છીનવી લે છે. આ અપહરણ કરવાની વૃત્તિ, પિતાનાં માનેલાં સુખરાગથી અને તેમાં ખાસ કરીને કાયિક સુખશીલતાથી પેદા થાય છે. આ અપહરણવૃત્તિ જ એવી છે કે જેથી શાતિ અને સમભાવનું વાયુમન્ડલ કલુષિત થયા વિના રહેતું નથી.
પ્રત્યેક વ્યક્તિને પિતાનાં સુખ અને સગવડ એટલાં બધાં અમૂલ્ય લાગે છે કે તેની નજરમાં બીજાં અનેક જીવધારીઓની સુખસગવડની કાંઈ કીંમત જણાતી નથી. અને તેથી જ પ્રત્યેક વ્યક્તિ એ વાત સાબીત કરવાની કેશીષ કરે છે કે, જીવ નીચ કવન –જીવ જીવનું ભક્ષણ છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com