________________
પરિશિષ્ટ
૨૩ સૂતેલાઓની વચ્ચે પણ જાગતા રહેવું. અશુપ્રજ્ઞ પંડિત સૂતેલાઓને વિશ્વાસ ન કર. કાળ નિય છે અને શરીર અબળ છે. માટે અપ્રમત્ત રહીને સદાચરણ કરવું.
સારી રીતે કેળવેલ તેમજ બખ્તરવાળે ઘોડે જેમ રણક્ષેત્રમાં પાછો હઠતા નથી તેમ સ્વછંદ કિનારે મનુષ્ય જ નિર્વાણુ માગથી પાછા હઠતા નથી.
“પહેલાં નહિ સઘાયું તો પછી સધાશે” એવી શાશ્વતવાદી કલપના કરે છે. પણ જ્યારે આયુષ્ય શિથિલ થઈ જાય છે, શરીર તૂટવા માંડે છે અને મેત નજીક આવે છે ત્યારે તે ખિન્ન થાય છે.
કેઈ સહેજમાં જ વિવેકને પામી શકતું નથી. માટે જાગ્રત થાઓ! કામનાઓ છોડી દે! તથા સંસારનું સ્વરૂપ સમજી સમભાવ કેળવી અસંયમથી આત્માનું રક્ષણ કરતા અપ્રમત્તપણે વિચરે.
મેહ છતવા પ્રયત્ન કરનારને વચ્ચે વચ્ચે ઘણુ પાસે આવે છે. માટે તેમાં ન ફસાતા સાવધાનતાથી અદ્વેષભાવે પ્રવૃત્તિ કરવી.
લલચાવનારા તે પાશે તર મનને જતું રેકવું, કોઈને અંકુશમાં રાખવે, માન દૂર કરવું, માયાનું સેવન ન કરવું અને લોભને ત્યાગ કર.
કારણ કે કોઇ પ્રીતિનાશક છે, માન વિનયનાશક છે, માયા મિત્રતાનો નાશ કરે છે અને લેભ તો સર્વ વિનાશક છે.
ક્ષમાથી ક્રોધને જીત, નમ્રતાની માનને છત, સરળતાથી માયાને જીતવી અને સંતોષથી લોભને જીત.
જે પ્રમાણે ઝાકળનાં બિન્દુઓ દાભની અણી ઉપર લટકતાં રહે છે તે જ પ્રમાણે મનુષ્યોનું જીવિત અસ્થિર છે માટે ધર્મારાધનાં સમયને પ્રમાદ ન કર,
કારણ કે પ્રાણીઓને મનુષ્યપણું ધર્મશ્રવણુ, ધર્મશ્રદ્ધા, અને સયમમાં પરાક્રમ આ ચાર વસ્તુઓ વારંવાર મળવી બહુ જ દુલભ છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
