________________
દીર્ઘતપસ્વી મહાવીર સમકાલીન ધર્મ પ્રવર્તકેમાં ઉપર લખેલા ધર્મપ્રવર્તકે મુખ્ય છે. () પાતીર્થમાં પરિવર્તન - શ્રમણ ભગવાન મહાવીરની પહેલાં જૈન સમ્પ્રદાય ચાલ્યું આવતું હતું, જે સમ્પ્રદાય નિગંઠનિગ્રંથના નામથી વિશેષ પ્રસિદ્ધ હતે.
તે વખતે પ્રધાન નિર્ગઠ-નિર્ચન્ટે કેશીકુમાર વગેરેહતા અને તેઓ બધા પિતાને ભગવાન પાર્શ્વનાથની પરમ્પરાના અનુયાયીઓ માનતા હતા. તે લેકે કપડાં પહેરતાં હતાં અને તે પણ વિવિધ રંગનાં. આ પ્રમાણે તેઓ ચાતુર્યામ ધર્મ અર્થાત્ અહિંસા, સત્ય, અસ્તેય અને અપરિગ્રહ એ ચાર મહાવ્રતનું પાલન કરતા હતા.
શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે આ પરમ્પરાની વિરુદ્ધ પિતાના વ્યવહારથી બે વાત નવી પ્રચલિત કરી કે –
(૧) અચેલધમ (નગ્નત્વ) અને (૨) બ્રહ્મચર્ય (સ્ત્રીવિરમણ).
પહેલાની પરમ્પરામાં વસ્ત્ર અને સ્ત્રીના સંબંધમાં જરૂર શિથિલતા આવી ગઈ હશે અને તેથી એ શિથિલતા દૂર કરવા માટે અલધર્મ અને સ્ત્રીવિરમણને નિખ્યત્વમાં ભગવાન મહાવીરે સ્થાન આપ્યું અને અપરિગ્રહવ્રતથી સ્ત્રીવિરમણવ્રતને જુદું કરી ચારને બદલે પાંચ મહાવ્રતોનું પાલન કરવાનો નિયમ બનાવ્યો.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com