Devdravyadisiddhi Aparnam Bechar Hitshiksha

Author(s): Sarupchand Dolatram Shah, Ambalal Jethalal Shah
Publisher: Sha Sarupchand Dolatram Mansa

Page 134

ડુંગરપર હતાં. આ દેહરાએ હાલ જેમ પૈસાથી ઉભરાઈ ગએલાં હોય છે, તેમ તે વખતે નહોતાં, એટલે કે આ દેહરાએ ત્યાં સુધી જોખમ વીનાના હતાં, દેહરાઓને દરવાજાઓ તે હતાજ નહિ, ચિત્ય શબ્દને અર્થ વૃક્ષ તથા બીજા અનેક થાય છે. પરંતુ ચિત્ય શબ્દને શબ્દાર્થ એ છે કે “મરણ પામેલા સંત મંહતની યાદગીરીનું તેજ સ્થળે ઉભું કરવામાં આવેલું સ્મારક.” હવે અસલ સંત મહંતે ની વીહારભુમિ જગલે અને ઉદ્યાને હતી અને તેઓ ત્યાં જ કાલ ધર્મ પામતા અને તેથીજ જગલે અને ઉદ્યાનમાં આવા
મારક તરીકે ત્યાં જ ચિત્યે બંધાતાં હતાં. જેઓને ધર્મની, આત્મ કલ્યાણની અતિ તીવ્ર ઈચ્છા હોય તેવા અધિકારીઓ, ટુર એવા આ ચૈત્યમાં જઈ, ત્યાં આત્મસિદ્ધિને માર્ગ સંશોધતા હતા. ઉદ્યાતેના આ દેહરાઓમાં મુર્તિઓ શિવાય કાંઈપણ નહોતું, અને ચોરાદિની ધાસ્તી નહતી, તેમજ મેહક એવાં વસ્ત્રો. દાગીનાઓ વિગેરે હતાજ નહિ. આ બધી ભપકાની મેહક ચીજો, જે દેવલમાં હાલ દશ્ય થાય છે તે અસલ હતી જ નહિ. શાસ્ત્રના મૂળમાં પણ એ કેઈ ઠેકાણે ઉપદેશ નથી કે પ્રભુની મુતિએને ભાવવી કે દાગીના ચઢાવવા. પરંતુ આ શરૂઆત, બીજી શરૂઆતની માફક તાંત્રિક યુગમાં શરૂ થઈ છે. આ શરૂઆત માટે જોખમદાર અને જવાબદાર સાધુ વર્ગ છે, કે જેઓ પોતાની અનુકુળતાની ખાતર શાસ્ત્રના નીયમો તરફ તદન આંખ મીંચામણા કરતા હતા.
અસલ દેહરાઓમાં મુર્તિ બધી પદ્માસનવાળી જ હતી. કદરાવાળી મૂર્તિઓ જેમ હતી નહિ તેમ નગ્ન મૂર્તિઓ પણ હતી નહિ. પાછલથી જ્યારે તાંબરે અને દીગબરે એવા બે પક્ષ પડયા, ત્યારે તેઓએ સઘળી મૂતઓ વહેચી લેવા માંડી. પાછલથી