Buddhiprabha 1961 09 SrNo 23

Author(s): Chabildas Kesrichand Sanghvi, Bhadriklal Jivabhai Kapadia
Publisher: Buddhiprabha Samrakshak Mandal - Khambhat

Page 5

(૩).
સંવત્સરી હિસાબ માંગે છે
(તંત્રી લેખ ) પણ પતી ગયા. સંવત્સરીના ખામણ જેમ જ આ વિના દિવસોને આપણે સ્વાભાવિક ખમાવી દીધા. એક વરસને હિસાબ પૂરો થયો. બનાવી દીધા છે. આ દિવસોની સંભીરતાને આપણે નવું નગ્ન શરૂ થયું જ્યારે આપણે નવો પડે ગુંગળાવી નાંખી છે. આનાં આદનું આપણે માત્ર શરૂ કરીએ છીએ ત્યારે સંવત્સરી હિસાબ માંગે છે. પ્રદર્શન જ કરીએ છીએ. આભાને જીવન કીનારાથી એ પુછે છે. “આપણે કયાં? યિની
બહાર હાંકીને જ આપણે આ પર્વ શરૂ કરીએ છીએ સિદ્ધિ કેટલી સાધી ? સંવત્સરી પ્રતિક્રમણ
અને પૂરું કરીએ છીએ. આ પર્વની આરાધના કેટલું કર્યું ? વરસના અંતે કેટલું મેળવ્યું?
માત્ર શરીર જ કરે છે. ઉપરાસથી શરીર મુકાય છે
પરંતુ આત્મા તે અલિપ્ત ને અલિપ્ત જ રહે છે. કેટલું ગુમાવ્યું અને ધીમેથી એ પૂછે છે : “ભાઈ ! મૂડી તે સલામત છે ને?”
જે પર્વની સાધનામાં ભાવના ભરપૂર હેવી
જોઈએ તે ભાવનાને જ બધે અભાવ છે. અને બીજું આપણા સમાજના દરેક સભ્યને આ સવાલ
સાધનને જ આપણે સાધ્ય માની બેઠા છીએ. આથી છે આપણે ક્યાં છીએ એ કહેવાની ભાગ્યે જ જરૂર
આત્માની સર્વાગી આઝાદીનું એય તો દૂર જ છે. ટૂંકમાં ને સંદર્ભમાં કહીએ તે આપણે હજી ઘાંચીના બળદની ગોળ ગતિમાં જ છીએ. સવારે
મીનને સબ્ધ ભૂષનો પાઠ ભણીએ છીએ, જ્યાંથી ફરવાનું શરૂ કરીએ છીએ તે સાંજના ત્યાં જ
સાંભળીએ છીએ પરંતુ આપણે એ કદી વિચાર આવી ઊભા રહીએ છીએ.
કરે છે કે આપણે કેટલા મિત્રો બનાવ્યા છે. અરે! અને એની સિદ્ધિ છે જ્યાં સાધના જ ઊંધી
ત્રિ ન બનાવી શકયા હૈએ કઈ નહિં પણ ને અધુરી છે ત્યાં સિદ્ધિની વાત જ ક્યો? આ એક કેદ દુશ્મન તે આપણે એ નથી કર્યો ને ? હકીકત છે. સૈકાઓથી આપણે આ પર્વ ઉજવીએ
જીવનના મૂલ્ય જ્યારે બાવાઇ રહ્યા છે ત્યારે છીએ. તપ-જપને પ્રતિક્રમણ કરીએ છીએ. મેટા
માત્ર જુની ખ્યાઓને ધ્યાનમાં લઈ અને તેને અવાજે મિચ્છામિ દુકકડ દઈએ છીએ પણ
આગળ કરી આજની ભાખ્યાઓને નકારી કાઢી અફસોસ ! તપથી આવતી સમતા નથી, જપથી શકાય નહિ. પહેલા પાપના સાધન છે. હતા આજ આવતી શાંતિ નથી ને પ્રતિક્રમણથી આવવી હતી એ વધ્યાં છે. એવધે. સાધનામાં પાપનો વિચાર જીવનની હળવાશ નથી, આમ શાથી? તપ-જપ કરવો જ રહ્યો, હવે સુદ્ર બન્યાં છે ? તે શું આપણે ખેટાં છીએ ?
કિંસા-જુઠ-ચારી- વ્યભિચારને સંગ્રહના ખ્યાલ આપણી તે કંઈ તેમાં ભૂલ નથી ને? નહિ તે જે
આજ ઘણા ઝીણા ને ચા બન્યાં છે. ખંજરથી નવકારથી મેલ મળતા હતા, જે તપથી સિદ્ધિઓ
કેeઈ પ્રાણી યા મનવીનું ખૂન કરે એ હિંસા છે. વરતી હતી એ આજ કેમ કશું ફળતું નથી ?
આજનું ચિંતન કહે છે. માનવીની આજીવિકા છીનવી આપણે તેના નગ્ન સત્યને સ્વીકાર કરે જ લેવી એ પણ એક હિંસા છે. તમારા બારણે બટકા રણો અને સને વીકાર કરી તેનો ઉછે. પણ કેટલાની બ માંગતે ભીખારી ને હલ અને કવિ જ ઘટે. આપણે આ પુનિત પર્વને બીજા તમે શાંતિથી પેપર વાંચતા છે અને તમે તેની તહેવારોની જેમ એક રૂઢિ બનાવી દીધી છે. તેના ઉપેક્ષા કરી તે તેમાં પણ હિંસા છે. સાચી વાતને નોખા વ્યવહાર ઊભા કર્યા છે. દિવાળી ને હોળી બલે તદ્દન જુઠી વાત કહેવી એ અસત્ય છે. આજનું