________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એટલે કે આપણે અન્ય કોઈ વ્યક્તિ દૂખ, હેરાન- ક ષ ભરેલા હોય તે વીતરાગને પણ એનો સ્પર્શ ગાત, સંકટ કે મુસીબતમાં પડી હોય ત્યારે આપણે થતાં રાગદ્વેષ પેદા થાત, પણ એવું બન્યું નથી. જેને આપના પ્રિયમાં પ્રિય હતુ માનતા હે વીતરાગ પ્રભુ વ્યુત્સર્વ-તપના દીઘ અભ્યાસથી તેને છોડવાનો અભ્યાસ કરવાનો હોય છે. એ વરતુ પ્રત્યેના રાગ અને દ્વેષને સર્વથા મિટાવી થતુ તરફ મમત્વ બુદ્ધિ રહિત થઈને નિ:સ્વાર્થ ચૂકયા છે. હવે જ્યારે એ સિદ્ધ થાય છે કે વસ્તુમાં અને નિસ્પૃહ ભાવના સાથે ત્યાગ કરે પડે છે. રાગદ્વેષ છે નહિ તેમ જ એનામાં રાગદ્વેષ ઉત્પન્ન
બીજી બાજુ જે વસ્તુ આપણી પોતાની નથી કરવાની શકિત પણ નથી. હકીકતમાં તે વ્યક્તિ અથવા તે આપણને આધીન નથી એને જોઈને. વાત *
( પિતે જ એ વસ્તુને સારી કે ખરાબ માનીને સાંભળીને, ચૂંઘીને, સ્પર્શ કરીને અથવા તે પોતાનો રાગ કે હે પ્રગટ કરે છે. આથી વ્યક્તિ ચાખીને રાગ દ્વેષ પેદા કરીએ છીએ, પરિણામે જ એ રાગ કે દ્વેષને દૂર કરી શકે છે એને એમાંથી કષાય ભાવના અને વિષયવાસના જાગે છે. હટાવવાના ઉપાય છે બુલ્સગ-તપની દ્રવ્ય અને એ મેળવવા માટે લડાઈ . ઝઘડા થાય છે. ભાજ, બંને રૂપ સાધના આમ મનની એ વસ્તુ તરફનો રાગ કે દ્વેષની બીજી એક એવી પણ વાત છે કે એક જ દુર્ભાવના વાણી કે શરીર ચેડા દ્વારા પ્રગટે છે. તુ પ્રત્યે એક વ્યકિતના હાથમાં રાગ પેદા થાય આથી અવી પરાજિત વસ્તુ ને પ્રત્યે રાગદ્વેષ, છે અને એ જ વસ્તુ પ્રત્યે બીજી વ્યકિતના કષાય અને વિષયાસક્તિ વગેરેને ત્યાગ કરવો હદયમાં ઢોષ જાગે છે. વિષ્ટા આપણને ધૃણાનક પડે છે. આનો અર્થ જ એટલે કે વ્યુત્સર્ગ તપ લાગે છે, પરંતુ સૂવરને માટે મનવાંછિત ભોજન દ્રવ્ય અને ભાવ બંને રૂપે કામ કરે છે. આ છે. કડ હોવાને કારણે જે લીમડો આપણને તપથી જ આત્મા શરીર સાથે જોડાયેલી વિરાટ પસંદ નથી તે ઊંટને મળે તે એ લીમડાને સેનાને જીતી શકે છે. અન્યથા આત્મા શરીરની લહેરથી ખાશે. આમ રાગ કે દ્વેષ પદાર્થમાં નથી એ જ આગળ હારી જશે.
બબ્બે વ્યકિતની સારી-ખોટી દ્રષ્ટિમાં છે પદાર્થ તે વ્યુત્સર્ગ તપ આત્માને શરીરની ગુલામીમાંથી જડ છે. એનામાં વળી એટલી બધી તાકાત કયાંથી મુકત કરીને રાજ્ય અપાવે છે. આમાન રાજય હાય કે એ રાગ કે દ્વષિ પેદા કરી શકે ? જે જા સ્વતંત્ર હતું પણ એના પર શરીરે ધીરે ધીરે પદાધ હાથમાં આ શકિત પહોંચી જાય તે તેઓ પિતાનું પ્રભુત્વ જમાવીને આત્માને પરતત્ર બનાવી આખી દુનિયા પર કાબૂ મેળવે અને આવું થાય દીધે. હવે એ આત્મા યુત્સર્ગ તપની દ્રવ્ય અને તા ચેતન એના ગુલામ બની જાય. ચેતનમાં જે ભાવ બંને પ્રકારની તાલીમ લઈને અને એ તપ અનંત સાફ છે તેનું શું થાય?
ગ કરીને સ્વતંત્ર બની શકે છે. આવી સ્વ. ખરી વાત એ છે કે આત્મા જ વિરાટ શકિત છતાનો અનુભવ આતિમાને વ્યુત્સર્ગ તપ દ્વારા ધરાવે છે એ પોતે જ પિતાનો નિયંતાકર્તા જ થઈ શકે છે.
અને ભોકતા છે. પરંતુ આજે એની એ વિશટ
શકિત જડપદાર્થોના સંસર્ગમાં આવતા રાગ આસક્તિની આળપંપાળ
અને ધ પળેજમાં પડી ગઈ છે. એ પિતાની વાસ્તવમાં જોઈએ તે શરીર અથવા અન્ય જાતને સંભાળ અને સુભગ તપનો આશરો કોઈ પણ વસ્તુમાં રાગ કે દ્વેષ હોતા નથી. બલ્ક છે તે જડ પદાર્થોના ચક્કરમાંથી છૂટી શકે છે. એ તે વ્યકિતમાં વસે છે. જે વસ્તુમાં જ રાગ કે જડ હોય કે તિન પણ એમના પ્રત્યેના રાગ
For Private And Personal Use Only
