Atmanand Prakash Pustak 087 Ank 02

Author(s): Kantilal J Doshi, Prafulla R Vora
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 11

આમ વિચારતા હશે એવામાં સુતશેઠની નજર પોતાના બગીચામાં એક કૂવા ખાદાવવાના કારણે થયેલા માટીના મેાટા ઢગલા પર પડી. એક માજી ડુંગર જેવા માટે ઢગલા થયા હતા ત્યારે ખીજી માજી મેાટા અને ઊંડા ખાડા થયા હતા. શેઠને લાગ્યું' કે જયારે એક થળે ઢગલે થાય છે ત્યારે અન્ય સ્થળે ખાડા પડે છે. કોઇને કોઇ સ્થળે ખાડા પડે તે જ અન્ય સ્થળે ઢગલા થાય છે અને આ રીતે અસમાનતા સર્જાય છે. પછી પેાતાની અઢળક ધનમિલ્કત વિષે વિચારતાં સુત્રતશેડને થયું કે આવા મોટા પરિગ્રહના કારણે તેની હવેલીમાં ધનના ઢગલા થયા તે ખરા, પણ બીજે ખાડા પયા વિના કાંઈ ધનના ઢગલા થઇ શકે નહીં. આમ જ્યાં જ્યાં ખાડાની રચના થાય છે, ત્યાં તેની આસપાસના લોકો પછી ચારી, લૂંટફાટ અને પાપના પથે વળે છે.
અટકાવી શકે અગર પકડી શકે તેમ ન હતુ.
એક અગિયારસને દિવસે સુવ્રતશેઠ અને ઘરના સાએ રાત્રિદિવસના પૈષધ કર્યાં હતા. મધ્યરાત્રિએ સૈા પોતપોતાના સથારા પર નિંદ્રા લઈ રહ્યાં હતાં. સુવ્રતશેડને જાપના નિયમ હતા એટલે તે જાપ કરી રહ્યા હતા. તેવામાં શેઠની હવેલીમાં ચાર ચારીએ પ્રવેશ કર્યાં અને શેઠ જુવે તેમ કબાટમાંથી જરઝવેરાત, રોકડનાણું અને સોના ચાંદીની પાટા કાઢી ચાર પાટકાં ખાંધ્યાં. એ બધા માલની કિંમત
લખા રૂપિયા કરતાં પણ વધુ થતી હતી. શેઠનેરના વ્યાખ્યાનમાં પરિગ્રહ વિષે
મૌનવ્રત હતું એટલે ખેલવાનું તા હતું જ નહીં, પણ એ દૃશ્ય જોઈ શેઠે વિચારવા લાગ્યાં કે આ માણસને આ રીતે ચારી કરવાની જરૂર શા માટે
ઊભી થઈ હશે ?
સુન્નતશેઠની વિચારધારા આગળ ચાલી: ‘આમ એક વર્ગના લેાકાને પાપના માગે` ધકેલવામાં અન્ય
વના એટલે ધનવાન લોકો પરિગ્રહના કારણે નિમિત્તરૂપ બની જાય છે. આવી અસમાનતા વધતા લોકો વચ્ચે કલેશ, ક'કાસ અને તકરારો થાય છે
ડીસેમ્બર-૮૯
નું મિશ વિન્ન થી રચાય છે. દેશદેશોની પ્રજા વચ્ચેનાં યુદ્ધોનું મૂળ પણ આમાં જ રહેલુ છે. સત્તા, ધન અને અધિકાર પ્રાપ્ત કરવા માટે લેકામાં અનીતિ, લુચ્ચાઇ, ઠગાઇ અને પાપાચાર પણ પરિગ્રહના પાપમાંથી જ વધે છે.' આમ પરિગ્રહ જ બધાં પાપનું મૂળ અને સકળ વિશ્વની અશાંતિનુ* કારણ છે, એ ભવ્ય સત્ય સુન્નતશેઠને તે રાતે પેલા ચારાને ચારી કરતાં જોઇ સમજાઇ ગયું, આચાર્ય. ધ ઘાષસૂ રિજીએ તેજ દિવસે સયાસમજાવતાં કહ્યું
હતુ કે : ‘અણુમાત્ર પરિગૃહ રાખવાથી પણ માહુકમની ગાંઠ દૃઢ થાય છે અને તેથી તૃષ્ણાની એવી વૃદ્ધિ થાય છે કે તેની શાંતિ માટે સમસ્ત લેાકનું રાજ્ય પણ પુરુ' પડતુ' નથી. આ જગતમાં એવા કોઇ ધનવાન નથી કે જે ધન ઉપાન, રક્ષણ અને વ્યયમાંથી ઉત્પન્ન થયેલ દુ:ખરૂપી અગ્નિ વડે દાઝયા ન હાય, માટે હું મહાનુભાવા! જો તમે સ'સારના ધનના નાશ કરવા ઇચ્છતા હા તે। ધનના સમૂહને છોડીને મુનિઓના સમૂહને આનંદ આપનારા સતેષરૂપી રાજ્યના અલ્ગીકાર કરે. ધનના સમૂહ એ સમસ્ત ઇન્દ્રિયાના વિષયાનુ તા બીજ છે પણ સમસ્ત પાપાનું મૂળ છે અને નરકાગારની ધજા છે, તેથી આવા અનર્થંકારી ધનને છેાડી સ તેાષને અગીકાર કરો જેથી સ'સારની જાળ-ફ્રાંસે કપાશે !
એક તરફ સુત્રતશેઠની આ રીતની વિચારધારા આગળ ચાલી અને બીજી બાજુ ચાર લેાકાએ પેલા પોટકા ઉપાડી હવેલીમાંથી બહાર નીકળવાની તૈયારી કરી. સુત્રાશઠના પરિગ્રહના બેાજાના ભાર આ ચારલાકેા કેટલાક અંશે આ કરતા હતા, એટલે તેને તે કૈંધ આવવાને બદલે આનંદ થતા હતા. પરન્તુ ચારલેાકા પાટકાં લઈ જેવા બહાર નીકળવા ગયા કે તેમને બહાર નીકળવાનું દ્વાર અલાપ થઈ ગયેલુ લાગ્યું. કયા માગે` બહાર નીકળવુ' તે તેમને સૂઝે નહી અને ક્ાં કાં માર્યા કરે. પોટકાં જેવા
[૨૯