________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ઘર્મને પાયે મૈત્રી આદિ ભાવ (ર) જે જે પોતાનાથી આધક ગુણવાન છે, પરમ કરુણાનિધિ વિશ્વવિદ્ધારક શ્રી જિનેશ્વર
તેમના પ્રત્યે પ્રસન્નતા રૂપ “પ્રમોદભાવ કેળવ
કે પરમાત્માએ આત્મહિતકર જે ધર્મનો ઉપદેશ
જોઈએ જેથી આપણા આત્મામાં દુર્ગુણની દુર્ગધ આપ્યો છે, તેને પાયે મૈત્રી આદિ ચાર ભાવ છે. દૂર થાય અને ગુણની સુવાસ મહેકી ઉઠે. કારણ કે જીવને સંસારમાં પરિભ્રમણુ કાવનાર છે. “જે જેને ગુણ ગાય, તે તેના જે થાય” રાગ, દ્વેષ, અને મેહની મલિન વૃત્તિઓ તે એ ન્યાયે ગુરુવાનની ગુણની પ્રશંસા આદિ વડે પ્રવૃત્તિઓને શુદ્ધ બનાવવા માટે મૈત્રી આદિ ભાવો જીવ સ્વયં ગુણવાન બની રહે છે. અનિવાર્ય છે. ધર્મરૂપી પ્રાસાદને પાયે મૈત્રી કરુણ ભાવના આદિ ભાવે છે.
(૩) જે છ દીન, હીન, અને દુઃખી હારતમાં મૈત્રી આદિ માનું સ્વરૂપ
છે તેમનાં સર્વ દુઃખો અને તેનાં મૂળ કારણરૂપ
- પાપ-અશુભ કર્મો સવા નિર્મળ થાઓ-એ પરડિત ચિંતા રૂપ કે સ્નેહ પરિણામ સ્વરૂપ મૈત્રીભાવ સર્વ જી પ્રત્યે પ્રગટાવવાનો છે.
* ભાવના બાવવી તે “કરુણા” છે. ' પડની ચિંતામાં તે સહ કઈ પાવરધા હોય
મારૂ દુઃખ તે દુઃખ અને બીજાનું દુઃખ તે છે. માનવ જીવનનું ગૌરવ પરહિત ચિંતા વડે
કઈ નહિ–એવી સમજ ધરાવવી તે નિષ્ફરતા છે. બંધાય છે. જીવ પ્રત્યેની જે દ્વેષની કે ઉદાસીન
નઠોર હૃદયની પેદાશ છે. સદય-હૃદયને કરુણા તાની લાગણી છે, તે જીરને ભવભ્રમણ કરાવનારી શિખવાડવી નથી પડતી. છે. તે દૂર કરવા, જીવો પ્રત્યે મૈત્રી ભાવ કેળ (૨) જે જીવી પાપમાં પ્રવૃત્ત છે. રત છે, જોઈએ.
અધમ છે, સમજાવ્યા ન સમજે, વાસ્ય ન વળે - મેત્રીભાવ-મિત્ર તુલા ભાવ, સાદી
એવા કદાગ્રહી અને અવિનીત છે. તેમના પ્રત્યે મિત્રને ઘર પર હોય છે તે સાવ જગતના બધા
છે ગતિ (તેમને સદ્બુદ્ધિ મળે છે ઉપેક્ષા જે પ્રત્યે કેળવે તે.
વૃત્તિરૂપ “માધ્યસ્થ ભાવ” કેળવવું જોઈએ, માનવતાના નાતે બધા માન એક સમાન પ૨ જાના જ્ઞાનથી મૈત્રી આદિ શા છે, તેમ જીવત્વના ના 1 બધા છે. એક છે. માટે શી જિનામામાં જીવને જૂના સ્વરૂપ કહ્યો કોઈ પણ જી પ્રત્યે કે ઉદાસીનતાની લાગણી છે એ વિના પચ પ્રકાર છે. રાખવી એ હકીકતમાં પોતાના જીવ પ્રો. દ્વિષ (૧) આપશ એક ભાલ (૨) શાક !ાન (૩) યા ઉદાસીનતાભાવ રાખવા રામર છે. સાપરિક ભાવ (૪) દયિક ભાવ (૫)
જડના રાગના કારણે, જીવ પ્રત્યે દ્વેષ જ પરિણાાંક ભાવ, આ પાંચ ભાવમાંથી સિદ્ધાછે અને લંડ એના અધિક વાહના કારણે એને ક્ષારિક અને પરિણાલિક છે ? ભાવ પર ગયે ઉદાસીનતા ભર જન્મે છે. આ બંને છે. સંસારી જીને ઓછામાં ઓછા ત્રણ અને મહાદોષને દૂર કરવામાં મિત્રો માલ રામબાણ વધુ માં વધુ માર તથા પાંચ લાવે પણ હોઈ શકે ઔષધ છે.
છે. ભાન્ય જીવ હાય શક- થી ઓછાવત્તા એટલે જે પોતાના આત્માના મિત્ર બનવું અંશે બે કે ત્રણે ભાવે તે દરેક જીવાનામાં હોય તે ત્રણે જગતના પર્વ છે. પ્રત્યે મિત્ર અવશ્ય હોય છે. સરખે ભાવ દાખવવા અત્યંત જરૂરી છે. સહજ અને વિકૃત બને અરૂ૫ના જ્ઞાન માટે
જાન્યુબારી '૮૪)
૪િ૩
For Private And Personal Use Only
