Atmanand Prakash Pustak 075 Ank 04

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 6

આવી રીત શરૂઆત કરી શ્રી આદિનાથ હજી માન ગમે છે, એને બદલે એ સમતારગે રંગાઈ જાય અને એ પરભાવ છેડી સ્વભાવમાં આવે અેવુ આપ કરી આપે’
ઋષભદેવ સન્મુખ મનની વાતા કરવા લાગી. જાય છે. પછી પેતે કયાં કયાં રખડી-ભટકીને અહીં શાંતિ મેળવવા આવ્યા તેના મુદ્દામ અહેવાલ આપે છે. જૈનધમ અને તત્ત્વરૂચિની પ્રાપ્તિ પેાતાને થઇ એ જાણે મહાન સામ્રાજ્ય મળ્યું ઢાય એવી રીતે હકીકત રજુ કરી, પછી એક અતિ સુ ંદર કબૂલાત કરે છે. ભગવાનને કહે છે કે ‘સાહેબ ! આમ મારા સ`કાય સફળ તેા થઈ ગયા, પણ મન-મર્કટ હજુ માનતા નથી, સમજાવ્યેા સમજતા નથી અને જ્યાં ત્યાં દોડાદોડ કરી મૂકે છે,' એમણે એમાં ચાર અગત્યની વાત કરી છેઃ૧. મન હન્તુ ઇંદ્રિયના વિષયા તરફ લાલચુ
કરે છે.
ર. મન હજુ માયા-મમતા છોડતું નથી.
૩. જ્યારે મારે મહિમા થાય છે, મારી પૂજા થાય છે ત્યારે મનડાને એ વાત ગમે છે. ૪. હું નિર્ગુ ́ણી છું છતાં જાણે ગુણવાન હોઉં
ત્યારે એ રાજી
એવી વાત એ સાંભળે થાય છે.
૫૨ :
આ આત્માનુભવ કોને થાય ? આ વિમલા આત્મદશા કયો આત્મા અનુભવે ? અનુભવી યાગી આનંદઘનજીએ કહેલ છે કે-' મનડું કિમ હી ન ખાઝે, હૈ। કુ યુજિન મનડું' કિમ હી ન માગે.' અને છેવટે પેાતાનુ` મન વશ આવે એવી માગણી કરી; તેને મળતી આ દશા છે. એ દશા સામાન્ય રીતે ખહુ અગમ્ય છે, સાધારણ રીતે એ દશાની વાતા સુઝે છે પણ એને માટે ચિંતા બહુ એછાને થાય છે. પૂર્વ ગેયતા સાથે આ હૃદયને ભાવ જે મહાન રહ્યાવિભૂતિને થાય તેની અંતરદશા કેવી વત'તી હશે તેના સહુજ ખ્યાલ આવે તેમ છે, ત્યાં ભગવાનને કહે છે કે- સાહેબ ! હું છઠ્ઠી વાર કરુણાસમુદ્રનું બિરુદ પ્રાપ્ત કર્યુ છે તા મારી તમારી પાસે આવ્યે છુ' અને તમે દુનિયામાં તે એક નાની સરખી જ માગણી છે. આટલી તે જરૂર આપે. ’ અને પછી મનને ‘ નિજ ઘર' આવવાની-લઈ આવવાની નાનકડી (?) માગણી કરે છે. એ નથી માગતા સારી શિક્ષા કે નથી માગતા સ્વર્ગનાં સુખ; નથી માગતા રાજ્યવૈભવ કે નથી માગતા શારીરિક સુખાકારી; એ નથી માગતા મેટાં સામૈયાં કે નથી માગતા લબ્ધિસિદ્ધિ. પેાતે હૃદયની મુંઝવણુ ભગવાન પાસે રજી કરે છે અને સાવ સાદી પણુ ઉચ્ચગ્રાહી માગણી રજુ કરે છે અને તે દ્વારા આઠકતરી રીતે પેાતાને અંતરાત્મા કેવા આદશે સેવી રહ્યો છે તે વ્યક્ત કરે છે.
આ રહ્યાં એમાંના થોડાં કવન :— મનરી ખાતાં દાખાં જી મ્હારા રાજ હા, ખિલજી થાને, મનરી ખાતાં દાખાં જી; કુર્મતિના ભરમાયા છ મ્હારા રાજ રે, કાંઇ વ્યવહાર કુળ મે’,
આવી રીતે મન-મટ પેાતાની ચપળતા છેડતુ નથી એવી ફરિયાદ કરે છે. પેાતે મહિમા -પૂજાને યાગ્ય હતા એ નિર્વિવાદ વાત છે, છતાં એ મહિમા- પૂજાને કઈ નજરે જોતા હતા એ ખાસ નોંધવા જેવું છે. એમને હૃદયથી એના ત્રાસ હતા, એ પેાતાની જાતને એવી મહિમા-પૂજાને યોગ્ય થવાની ફિકરમાં જ રહેતા હતા. ગુણુપ્રાપ્તિ અને ગુણવત્વની આ અચૂક નિશાની છે. પેાતાની લઘુતા વિચારનાર જ ગુણુપ્રાપ્તિમાં પ્રગતિ કરી શકે છે. એટલે છેવટે ભગવાનને વિજ્ઞપ્તિ કરે છે કે- સાહેબ! મન વાંદરું પેાતાને ઘેર આવે, એવું શીખવેા. અત્યારે એ પરભાવમાં રમણ કરી રહ્યું છે, એને હજુ બાહ્યાડ'બરમાં મજા આવે છે, એને
કાલ અનંત ગમાયા જી . મ્હારા રાજ,
આત્માનંદ. પ્રકાશ