Atmanand Prakash Pustak 073 Ank 05 06

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 3

આ સભાના નવા માનવતા પેટ્રન શ્રી નાનચંદભાઈ મળચંદ શાહ જીવનની ટૂંકી રૂપરેખા
શિબિ રાજાએ એક સરસ વાત કહેતા કહ્યું छ । नत्वह कामये राज्य न स्वर्ग' नापुनभव', कामयें दुःखतप्तानां प्राणिनामातिनाशनम् अर्थात् મને રાજ્ય કે સ્વર્ગ નથી જોઈતું, પણ મારા હાથે પીડિતાનાં દુઃખ દૂર થાય એજ મારી કામના છે. આવી ઉચ્ચ ભાવના જેમના જીવનમાં મહદ્ અંશે ચરિતાર્થ થયેલી જોવામાં આવે છે, તેવા શ્રી નાનચંદભાઈનો જન્મ આજથી લગભગ ૮૪ વર્ષ પહેલાં સંવત ૧૯૪૯ના માગશર સુદિ ૧૨ તા. પ-૧૨-૧૮૯૨ના દિવસે ભાવનગર જીલ્લાના શિહોર તાલુકાના વરલ ગામે થયો હતો. સ્વ. મૂળચંદ દાદાને છ પુત્રે. સૌથી મોટા પુત્ર શ્રી લાલચંદભાઈ અને
ધરમશીભાઈ આજે પણ વિદ્યમાન છે, ત્યારે શ્રી દુર્લભદાસભાઈ, ચત્રભુજભાઈ અને જમનાદાસભાઈ સ્વર્ગવાસ પામ્યા છે.
આવા બહોળા કુટુંબમાં શ્રી નાનચંદભાઈને જન્મ થયો હતો. આજે સંયુક્ત કુટુંબની પ્રથા જે કે તૂટતી જાય છે પણ એ યુગ જુદો હતા. આવા મોટા કુટુંબ વચ્ચે જેને ઉછેર થયેલ હોય તે સ્વાભાવિક રીતે જ વધુ સહિષ્ણુ, સમજુ અને અન્યના સુખદુઃખને સમજનારો હોય છે. સ્વમાન અને સ્વવિશ્વાસને ગુણ તે શ્રી નાનચંદભાઈને વારસામાં જ મળે છે. સ્વમાન, આત્મજ્ઞાન અને આત્મનિગ્રહ આ ત્રણે ગુણો દ્વારા માણસ મહાન બની શકે છે અને આ ગુણને આવિર્ભાવ શ્રી નાનચંદભાઈમાં થયેલે સ્પષ્ટ દેખાઈ આવે છે.
વરલ ગામ છે તે નાનકડું પણ એ ભૂમિ ભારે રળિયામણી અને સોહામણી છે આવા ગામમાં આવા માતાપિતાને ત્યાં જન્મ પ્રાપ્ત થવો એ જ મેટા સદ્ભાગ્યની નિશાની છે. શ્રી નાનચંદભાઈએ પ્રાથમિક અભ્યાસ વરલમાં જ કર્યો. તેમણે વિચાર્યું કે પોતાની જાતની, કુટુંબની અને ગામની આબાદી માટે પરદેશ જવાનું જરૂરી છે નાનકડા ગામમાં તે બીજુ શું સાહસ થઈ શકે ? બળવાન અને કામ કરવાની તૈયારી સાથેના હેતુવાળા માણસને પોતાના બે હાથ અનેક હાથનું કામ આપી શકે છે. પિતાને મળતી ભળતી વસ્તુને પિતાનામાં ખેંચવાની તેની દેઢ શક્તિના કારણે, માત્ર ૧૪ વર્ષની વયે જ સ. ૧૯૬૩માં મુંબઈ આવ્યા. શરૂઆત નોકરીથી કરી અને અનુભવ લીધા બાદ સં. ૧૯૯૦માં મુલજી જેઠા મારકેટમાં નાનચંદ મુલચંદના નામની દુકાન કરી.
તેમના પ્રથમ લગ્ન મહુવાવાળા વકીલ માણેક્લાલ દેવચંદની પુત્રી સાથે થયા, પણ થોડા વર્ષ બાદ એ બેનને સ્વર્ગવાસ થતાં તેમના બીજા લગ્ન ઠળિયા થયા તે બેનનું આયુષ્ય પણ ટૂંકું જ હતું. ત્રીજી વખત તેમના લગ્ન દાઠાવાળા ઓધવજી દેવચંદની સુપુત્રી સાથે