Atmanand Prakash Pustak 072 Ank 09

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 3

આ સભાના નવા માનવંતા પેટ્રન શ્રી વૃજલાલ રતિલાલ શાહ
| (દૂધના દલાલ)
જીવનની ટૂંકી રૂપરેખા શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજીએ આત્મસિદ્ધિશાસ્ત્રમાં આત્માથીના લક્ષણ બતાવતા એક ગાથામાં કહ્યું છે કે, “ કષાયની ઉપશાંતતા, માત્ર મોક્ષ અભિલાષ; ભવખેદ, પ્રાણી દયા ત્યાં આત્માથે નિવાસ. ” આત્માથીના આવા લક્ષણોને જેના જીવનમાં મહદ્ અંશે આવિર્ભાવ થયા છે, તે શ્રી. વૃજલાલ રતિલાલ શાહને જન્મ તલાજાની નજીકના પીથલપુર નામે એક નાના ગામડામાં ઈ. સ. ૧૯૨૨ ના ડીસેમ્બર માસમાં થયા હતા. ગામમાં તેમના દાદા શ્રી. ગાંગજી કેશવજીના નામથી મોટી પેઢી ચાલતી હતી. ગાંગજી શેઠને એક જ પુત્ર તે શ્રી. વૃજલાલભાઈના પિતાશ્રી રતિલાલભાઈ રતિલાલભાઈના એકના એક પુત્ર તે શ્રી. વૃજલાલભાઈ. ધરતીકંપના આંચકામાં મોટા મેટા મકાને અને વિશાલ વૃક્ષેને ધરાશાયી થતા જેમ વાર લાગતી નથી, તેમ ગાંગજી કેશવજીની પેઢી પણ ઈ સં. ૧૯૩૨માં મહામુશ્કેલીમાં આવી પડી. આ પેઢીનું મુખ્ય કામકાજ ખેતીવાડી અને ધીરધારનું હતું. વૃજલાલભાઈની ૧૩ વર્ષની વયે તેમના માતુશ્રી ચંદનબેનનું દુઃખદ અવસાન થયું. | વૃજલાલભાઈ ને ત્રણ બહેને, જશુમતીબહેન, હીરાબહેન, અને વસંતબહેન. ઘરમાં મુખ્ય સ તાનમાં વૃજલાલભાઈ એક જ, એટલે નાની વયે જ તેમના પર મોટી જવાબદારી આવી પડી. પિતાની બે બહેનને ઉત્તમ શિક્ષણ મળી શકે એ દૃષ્ટિએ પાલીતાણા શ્રાવિકાશ્રમમાં દાખલ કર્યા’. એ વખતે કુટુંબ આર્થિક દષ્ટિએ એટલું બધું ઘસાઈ ગયેલું કે વાર્ષિક લવાજમ ભરી શકાય તેમ ન હતું. વૃજલાલભાઈએ પાછળથી આ સંસ્થાનું સુણ બેવડી રીતે વાળી દીધું. લવાજમની કુલ થતી રકમને બેવડી કરી સંસ્થાને તેણે આપી દીધી એટલું જ નહિ, પણ ચાર બહેને પોતાના કેલર તરીકે વગર લવાજમે ભણી શકે, એ રીતે દાન કરી સંસ્થાના વિકાસ કાર્યને વેગ આપે. જે જીવ આત્માથી હોય તેને નાનકડા બાણનો બોજો પણ મોટો લાગે છે, એ વાત વૃજલાલભાઈના જીવનમાંથી સ્પષ્ટ દેખાઈ આવે છે. .
ઈ. સ. ૧૯૪૦મા અઢાર વર્ષની વયે વૃજલાલભાઈ મુંબઈ આવ્યા. તેમનો અભ્યાસ તે નામને હતા, પણ તક તકાસવાની સાવધાનતા તેમજ તકને પકડી લેવાની કુશળતા તેમજ હિંમત તેમનામાં અજબ પ્રકારની છે. અત્યંત દુઃખના દિવસોમાંથી તેઓ પસાર થયા છે. ઈ. સ. ૧૯૪૭માં તેમના પિતાશ્રીનું જ્યારે મુંબઈમાં દુઃખદ અવસાન થયું ત્યારે તેમની પાસે કુલ મૂડી માત્ર બે આનાની હતી. ઉપર આભ અને નીચે ધરતી જેવી એમની દશા હતી. તેઓના અત્યંત દુઃખી દિવસોમાં તેમને અનેકને સધિયારો જે કે મળ્યા, છતાં તે સૌમાં ત્રાપજવાળા શ્રી વ્રજલાલ