Atmanand Prakash Pustak 068 Ank 09

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 7

અરે ૯ મે ]
ધર્મ'નુ ધ્યેય :: જીવનની સર્વાંગી શુદ્ધિ.
૧૮૩
દાક્ષિણ્ય—સને અનુકૂલ વર્તન રાખવુ તે. આને અર્થ હાજી-હાપણું નથી; કે એક ટાળી જમાવી, તેના સભ્યા કરી સૌને તેના આદેશ પ્રમાણે વર્તવાનું કહેવુ, એ પણુ નથી. આનો અર્થ તે એ છે કે આપણા સ્વાથૅના ભાગે ખીજાઓનાં કામ કરી આપવાં અને આવું કામ કર્યાં હેાય તે ઉખલતાથી બહાર જાહેર ન કરવાં, પરંતુ ગ'ભીરતાપૂવ ક તે બાબત મૌન સેવવું અને કયુ ન કર્યાં પ્રમાણે જાણીને વવું. તેમજ કાઇને મદદ કરવાનુ માથે લીધું હોય તે। વિકટ પ્રસંગ જણાતાં ખસી જવાને પ્રયાસ ન કરતાં ધૈય દાખવીને તે કામ સાંગોપાંગ ઉતરે તેવા સધળા પ્રયાસેા કરવા.
આવી દાક્ષિણ્યતા કેળવી હોય તે ાપણી આસપાસ જે ક્ષુલ્લકતા નિહાળીએ છીએ, તે જોવાના પ્રસંગ કદી પણુ આવે નહિ.
પાપજીગુસા—પાપ એટલે હિં'સા, અસત્ય, ચેરી, વગેરે નિંદ આચરણા અને જુગુપ્સા એટલે ા કે નફરત. જો આવી ધૃજીા—આવી નરત આપણામાં પ્રકટે ત કેટકેટલાં દુઃખા ઓછા થાય અને જીન્નત કેવુ સાત્ત્વિક બને, તે આપ સર્વે વિચારી જોશે.
નિમલ-મધ---શાંતરસપ્રધાન તવાનુ` શ્રવણ, મનન અને નિદિધ્યાસન, આ એક પ્રકારને માનસિક સત્સંગ થયા અને તે કેળવાય એટલે જીવનમાં કેટલી સરલતા પ્રકટે તે સમજી શકાય તેવુ છે.
જનપ્રિયત્વ—લાક નિદે તેવું આચરણ કરવું નહીં. આના ઉપર ખાસ ભાર મૂકાયા નથી, કારણ કે એને આધાર લેાકસમૂહ કેવા પ્રકારના છે અને તે કયા સંજોગામાં વસે છે, તેના ઉપર રહેલા છે.
આ પ્રમાણે ચાર લક્ષણા ગુણ માપત્રાનાં ખાસ યંત્ર જેવાં છે અને પાંચમું લક્ષણુ વિવેકથી વાપરવા જેવુ છે. આ લક્ષણાને દષ્ટિ સમક્ષ રાખીને આત્મનિરીક્ષણ કરી જોશે કે ગતવર્ષામાં આપણે કેટલેા ધમ સિદ્ધ કરી શકયા છીએ.
સદૂગુણની ઉપાસના.
સગુણાના ઉપાસકને સદ્ગુણેામાં જ તૃપ્તિ રહે છે, તે માટે ખીજા તરફ્થી માનપ્રતિષ્ઠા મેળવવાની તે કદી ઇચ્છા રાખતા નથી. સદ્ગુણુ આપણેા સ્વભાવ બન્યા છે કે નહિ તે ઓળખવાની આ મહત્ત્વની નિશાની છે. પેાતાના સદ્ગુણ વિષે કંઇક વિશેષતા લાગવી તે તેથી અહંકાર થવા, તેને લીધે ખીજાએને તુચ્છ માનવા-આ બધી ક્ષુદ્ર મનેવૃત્તિઓ છે અને તે ગમે ત્યારે પતનનુ કારણ બને છે.
સામાજિક જીવન ક્ષુદ્ર, વિકારમય અને સ્વાર્થપરાયણુ ન સેવીએ અને પારમાર્થિક જીવન પુરુષાથ'હીન અને જ્ઞાનહીન ન સેવીએ તેા આપણે પ્રવૃત્તિ અને નિવૃત્તિ બન્નેમાં વિવેકશુદ્ધ અને પુરુષાર્થ યુક્ત જીવન ગાળ્યાના લ્હાવા લઇ શકીએ.
જીવન વિષેના કા/પણ્ ઉદાત્ત ધ્યેય વગર આપણુ આયુષ્ય પસાર થઇ રહ્યું છે, તે ધણુ' દુઃખદ છે. તેથી આપની પાસે ઉપર પ્રમાણે વિચાર રજૂ કર્યાં છે. જો આપણે આ