________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૬૦
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
(૨૨) સમાનરૂપતા-Equanimity
ગમે તેટલું ચરાઈ જવાનું ભાગ્યને ફાળે આવે, મહાનુભાવ પુષે સંપત્તિમાં અને વિપત્તિમાં ફેર પડે નહિ. જેના વિચારમાં કે વ્યવહારમાં તલ
પણ જેના મનમાં, બેલીમાં કે વર્તનમાં જરા પણ એક સરખા જ હોય છે. જેટલો પણ તફાવત પડે નહિ, જે અનુકૂળ કે ખરેખરા મહાન પુરુષો હોય છે તે સંપત્તિમાં વિપરીત સંયોગોમાં હરખાઈ કે દુહવાઈ જાય નહિ અભિમાનમાં આવી જતા નથી, પિતે મોટા કે ઊંચા તે જ “ મહાને’ના નામને યોગ્ય છે. આtતમાં એ છે એમ ગણતા નથી, આફતમાં કે ગરીબીમાં આવી
લાંબો હાથ ન કરે, આફતમાં એ છાતી ફૂટવા જાય તે મુંઝાઈ જતા નથી, કકળાટ કરી કલેશ કરતા
બેસી ન જાય, અગવડમાં એ ગાંડોલે ન થઈ જાય, નથી કે આત્મહત્યા કરવાનો વિચાર કરી કમળ કમાણીની ચઢતીમાં એ ફૂલીને ફાતીઓ ન થઈ જાય. ભોગવવા કરતાં તેનાથી દર નાસી જતા નથી, સારા લાખાના વૈભવ કે હવેલીના વાસ દરમિયાન એને વખતને એ બરાબર ઓળખે છે. સારી સ્થિતિને પોતાની પહોળાઈના પ્રમાણમાં શેરી સાંકડી ન લાગે. પૂરતો લાભ લે છે, વિવેકપૂર્વક વ્યય કરે છે, અને
આવી રીતે ખરા મોટા માણસમાં સારા ચઢતા આખો વખત આનંદ અને ઉમંગમાં રહી લહેર કરે છે. એ વિપરીત દશા આવી પડે તો એ દશાથી
દહાડામાં જેવી ગૃહસ્થાઈ હય, જેવી સભ્યતા હોય, દબાઈ જતા નથી, પિતાનું આત્મધન શોક કરીને
જેવી સજજનતા હોય, જે વિવેક હેય, તે જ ગુમાવતા નથી અને ગરીબ ગણવામાં ગૌરવહાનિ
તેવા જ આકારને વિવેક અને તેવી જ ગૃહસ્થાઇ, માનતા નથી. એ તો સૂર્ય તો ઉદય વખતે લાલ
સભ્યતા અને સજજનતા મેળાવાંકા દિવસમાં પણ હોય છે, તે જ અરત વખતે પણ લાલ જ હોય છે.
હોય. અને એ જ એની મહત્તા છે. જે પ્રાણું
આફતમાં હાંફળાફાંફળો થઈ જાય, જે પૈસા જતાં મોટા માણસને સંપત્તિ આવે અને મોટાને જ કે ઘરમાં આકરું મરણ થતાં માથું કૂટવા મંડે કે આફત આવે. એ તે “જીસ ઘર બહેત વધામણાં. કૂવે પડવા દેડી જાય તેનામાં “મહાનતા” નથી ઊસ પર મોટી પિક.” જેને ઘેર પુત્રજન્માદિ વખતે એમ સમજવું. જે ત્રણ કાળમાં એકસરખો રહે, હજારો સેંકડે વધામણી દેવા આવે અભિનંદન જેની એકાંતમાં અને જાહેરમાં જીવનવાહિતા એકઆપવા આવે, તેને ઘેર જ્યારે મરણ થાય ત્યારે સરખી ચાલે, જે કટાક્ષ કે કડવાશથી દૂણાઈ ન જાય, ઘણું આભડનારા હોવાથી પિક પણ મોટી જ પડે. જે પ્રશંસા કે ખુશામતથી ફૂલી ન જાય, જે નિંદાથી ચંદ્ર વધે છે અને ધટે છે પણ ચંદ્ર જ. તારાઓ તે ગભરાઈ ન જાય, જે બિરદાવલીના શ્રવણથી છલકાઈ ત્રણે કાળ તારા જ રહે છે એટલે નાના મોટા થવું ન જાય, તે મહાન છે, તે સજન છે, તે એ તે મેટાઈનું લક્ષણ છે.
સપુરુષ છે; તે લાધે છે, પ્રશંસનીય છે, વંદનીય
છે, ધર્મરત્નની પ્રાપ્તિને યોગ્ય છે અને અંતે અનંત અને ગમે તેવા મેટા થવાનું બની આવે કે સુખ પ્રાપ્ત થાય તે માર્ગે ચઢી ગયેલ છે.
સૌ જ વિપત્ત , મતાપિતા
For Private And Personal Use Only