________________
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૧૫૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
૯૦ તમારી પાસે ધન સંપત્તિ હોય તો જીવન બદલાને જણાય તે આગળ એક પગલું પણ ન નિર્વાહમાં જરૂરિયાતવાળાને આપશે, પણ દંભી ની ભરતાં ત્યાંથી જ પાછા ફરશો. વાસના પિષવામાં દુરુપયેાગ કરશે નહિં.
૯૫ જીવતાં આવડતું હોય તે છે, પણ ૯૧ માયાવિયાના મિથ્યાડંબરથી મુંઝાઈને “જીવતા પણ મરેલા જ છે” એમ કહેવડાવવાને કીર્તિની લાલચથી ધનવ્યય કરવાની ઇચ્છા થાય છવતા હે તે જીવન વ્યર્થ છે. તે પ્રથમ સદ્દબુદ્ધિને સારી રીતે ઉપયોગ કરી લેજો. ૯૬ નિખાલસ અને પવિત્ર હદયવાળાની સાથે
૯૨ કોઈ તમારા જીવન તથા ધનથી પિતાની પાપબુદ્ધિથી વર્તવું તે અધમતાનું ચિહ્ન છે. વિષયાસકિત પિષવાના ઇરાદાથી તમને મનગમતી ૯૭ વિષયાસકિતથી વિરામ પામેલા પવિત્ર વાત કરે તો તેનાથી સાવધ રહેશે.
પુરુષના જીવન પ્રાણિયેના ત્રિવિધ તાપને શાંત કરે છે. ૯૩ પિતાના વાણી, વિચાર અને વતનથી ૮૯ માનવ જીવનમાં જીવનારના હાથમાં જીવનતમારા જીવનને પવિત્ર બનાવનારના ચરણે તમારું દેરી મૂકનારને કેઈપણ પ્રકારનો ભય હોતું નથી. સર્વસ્વ અર્પણ કરશે.
૯૯ પવિત્ર અને ઉત્તમ જીવનવાળા મહા૯૪ કોઈ દંભી સન્માર્ગનું વર્ણન કરીને તમને પુરુષના જીવનમાં આવનાર જ માનવજીવન જીવે પિતાની દિશામાં દેરી જતો હોય અને તમને માર્ગ છે, બાકી તે બધાય પાશવી જીવન જીવી રહ્યા છે.
માનવમિના પાંચ કલપવૃક્ષો. शानी विनीतः सुभगः सुशीलः प्रभुत्ववान् न्यायपथप्रवृतः त्यागी धनाढ्यः प्रशमी समर्थ पंचाप्यमी भूमिषु कल्पवृक्षाः ॥
અર્થ–(જેમ સ્વર્ગમાં કલ્પવૃક્ષ છે અર્થાત ભાગ્યા પ્રમાણે કુલ પ્રદાન કરે છે તેમ) આ ભૂમિ ઉપર પણ પાંચ માનવ રત્ન કલ્પવૃક્ષ જેવા ગણાય છે. એટલે કે જ્ઞાનવાન હોવા છતાં વિનયવાન હોય છે, ભાગ્યવાન હોવા છતાં (અથવા સોંદર્યવાન હોવા છતાં) સુશીલ હોય છે (અર્થાત્ સારામાં સારા આચારવાનું હોય છે. ) અધિકારી હોવા છતાં ન્યાય માર્ગે ચાલનાર ત્યાગી અર્થાત દાનેશ્વરી ) હોય છે. અને સામર્થ્યવાન હોવા છતાં પ્રશમી એટલે પરમ શાન્ત હોય છે.
નેધ–જે પુણ્યવાન ઉપર લખેલા પાંચ ગુણેને આ ભૂમિ ઉપર પ્રવતી રહે છે તે અવશ્ય સ્વર્ગમાં ક૯પવૃક્ષો પામ્યા પૂર્વે અહીં પણ માનવ જનતા તેને પિછાની લે છે કે આ અને એ પુરુષ કલ્પવૃક્ષ છે. માનવ જનતાને આ પાંચ પ્રકારના પુરુષો કલ્પવૃક્ષ ન હોય તે બીજાં શાં કલ્પવૃક્ષે હોઈ શકે ?
“અધિકારી હોવા છતાં ન્યાયમાગે પ્રવર્તનાર હોય છે. ધનાઢ્ય હોવા છતાં ત્યાગી હોય છે.”
–પંડિત લાલન,
)
For Private And Personal Use Only
