________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
પાપ RULERY RE ધર્મ...કૌશલ્ય
SELBLA
( ૨૧ )
મનુષ્યજન્મ મહત્તા--Value of life
મહામુશ્કેલીએ મળી શકે એવા મનખા જનમ જે પ્રાણી આળસ પ્રમામાં પડી નકામે ગુમાવી દે છે તે પ્રાણી કાગડાને ઉડાડવા માટે પાતાના સગા હાથથી મહામૂલ' ચિ'તામણિ રત્નફેકી દે છે.
મહામુશ્કેલીએ આ મનુષ્યજન્મ પ્રાણીને મળે છે. અંતઃકરણથી પરમાત્માની સેવા કરી હોય ત્યારે
આવાં ધક્ષેત્ર ભારતભૂમિમાં અવતાર થાય છે, મૂળ પરિસેવના કરી હોય ત્યારે ધમ' સમજવાની ગ્રહણશક્તિ-મગજશક્તિ પ્રાપ્ત થાય છૅ, ખૂબ એકાગ્રતા કરી હોય તે। વિશુદ્ધ દેવગુરુને ચાગ
મળી આવે છે. સારી રીતે જીવદયા પાળી હૈ।ય તે।
શારીરિક અને માનસિક તંદુરસ્તી સાંપડે છે. આવી રીતે ઉત્તમ કુળ, અનુકૂળ સ્વજન, સારું ક્ષેત્ર, પુસ્તકાદિ જ્ઞાનનાં સાધન વગેરે પ્રત્યેક ચીજ મળવી મુશ્કેલ છે, અતિ મુશ્કેલ છે, અનેક રખડપટ્ટી પછી કાઇ વાર આવે સાધનસ'પન્ન મનખા દૈતુ મળી આવે છે. ઉત્તરાયન સૂત્રમાં એને માટે દશ દૃષ્ટાંતે આપી મનુષ્યભવની દુ’લાતા અસરકારક રીતે બતાવી છે. એક એક દૃષ્ટાંત વાંચતાં મનુષ્યભવ મળવાની મુસીબતે માનસ પર ચિત્ર પાડી દે છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વાળી પારકી કે નધણીતી સ્ત્રીગ્મા સાથે રમણુ કરવામાં જે જીવન વેરી નાખે, અથવા કાવાદાવા, કારસ્તાન અને દંભ–માયાના પૂતળાસમી રાજદ્વારી ગૂ ંચવામાં ખેલ ખેલ્યા કરે કે સ્પસુખમાં કાળ નિર્ગમન કરે કે અતિ મોટા વેપારની ગડમથલમાં ધરની, પોતાની કે સતતિની વિચારણા કરવાને વખત પણ ન મેળવી શકે. આવી પ્રવૃત્તિમય ધમાલમાં ધારણસરની કે ધેારણ વગરની દેડધામમાં પૂરે વિચાર પણ ન કરી શકે અથવા મહાઆળસ કે કર્યા કરે, મુદ્દો સમજ્યા વગર લડાઇના, અર્થશાસ્ત્રની પ્રમાદમાં પડ્યો રહે, ગામગપ્પાં હાંકયા કરે, કુથલી
કે દેશની કથા કર્યા કરે. આવી રીતે જિ'દગી વેડી ભવના લાભ ઉઠાવવાને બદલે એને ખાઇ બેસે છે, નાખનાર આ અતિ મુશ્કેલીએ મળેલા દુલ્હા મનુષ્ય
એને અશૂન્ય બનાવી દે છે અને અંતે હારેલ
જુગારીની જેમ લાડિયાં ખાતેા પડદાની અંદર પેસી જાય છે, મનુષ્યભવ ગુમાવી બેસે છે.
છતાં
આવા પ્રાણીનું વન ધરમાં બેઠા હ।ઈએ અને બારીએ કાગડા કા કા કરતે હાય તેને ઉડાવવાના કામમાં મહામૂલ્યવાન ચિતાર્માણ રત્નના ઉપયોગ કરવા ખરાખર છે. ઈચ્છિત વસ્તુ લાવી આપનાર ચિ'તાણુ રત્નના આવા ઉપયાગ ધરે ! 'તરને તપાસો, પાતે આ મનુષ્યદેહની કવા ખાટા ઉપયાગ કરી રહ્યા છે તે વિચારો, આવી આવા મનખા દે, આવી મુસીબતે મળે તેવુ અનુકૂળતા મળવી મુશ્કેલ છે તે વિભાવો અને માનુષ્ય, આવા દાહિલા નરભવ મળે અને પછી મૂર્ખાની પંક્તિમાં બેસી ખાજી હારી ગયા પછી પ્રાણી તેને વેડફી નાખે તેની અક્કલની શી કિ`મત પસ્તાવું ન પડે તેવું કાંઇ કામ કાઢી લેવા નિણૅય થાય ? ખાવાપીવાના આરામમાં, રેસ અને સટ્ટાના કરશે. બાકી તે કૈક આવ્યા, કૈક ગયા. બાકી જુગારમાં, ઢીચી ઢીચીને દારૂ પીવાની પાર્ટીઓમાં, અનેક ભવની પેઠે પેાતાને આંટા-ફેરા જ ગણાવ રસર’ગ લેવામાં, મેડી રાતે શ ́કાસ્પદ ચાલચલગત હાય ! મરજીની વાત છે.
चिन्तारत्नं विकिरति कराद्वाय सोड्डायनार्थम् । यो दुःप्रापं गमयति मुधा मर्त्यजन्म प्रमत्तः ॥
લિવૂપ્રજ, ગાથા ',, ઉત્તરાધ
For Private And Personal Use Only
