________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ચાર દુર્લભ વસ્તુઓ
લેખકઃ ગાંધી
મનુષ્યપણું, ધર્મનું શ્રવણ, શ્રદ્ધા અને સંયમમાં પુરુષાર્થ
સામાન્ય રીતે જે વિવિધ કામનાઓથી મૂઢ બની અનેક કર્મો કરી પરિણામે સંસારમાં ચોરાશી લાખ એનિઓમાં પરિભ્રમણ કરે છે, અને કેઈ વાર દેવતા, કેઈ વાર નારકી, કેઈ વાર મનુષ્યપણું પામે છે, પરંતુ કામિની-કંચન અને ભેગ-ઉપભેગથી નહીં કંટાળતાં કર્મોને સ્વીકારી, બંધ કરી, વારંવાર વિવિધ નીમાં જન્મ લેતાં કંટાળતા નથી અને સ્થળે સ્થળે તે પ્રાણીઓ આ અત્યંત દુઃખ પામતાં, વેદના અનુભવતાં અને ઘણી વખત તે મનુષ્ય સિવાય અન્ય નિમાં ભટક્યાં કરે છે. તેમ કરતાં કરતાં ઘણા લાંબા કાળક્રમે કરીને કઈ વાર શુદ્ધિ પામેલા અનેક પુણ્યરાશી એકઠી થતાં વિરલ જી કર્મોને નાશ કરી શકાય તેવું મનુષ્યપણું પ્રાપ્ત કરે છે.
દુર્લભ એવું મનુષ્યપણું પ્રાપ્ત થયા છતાં અહિંસા, તપ, ક્ષમામાં પ્રવૃત્તિ કરાવનાર એવા સદ્ધર્મનું શ્રવણ થવું દુર્લભ છે.
કદાચે કોઈને સદ્ભાગ્યવશાત્ ધર્મનું શ્રવણ પ્રાપ્ત થાય તો પણ તેમાં શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન થવી અતિ દુર્લભ છે, કારણ કે ઘણા મનુષ્ય ધમ જાણવા છતાં શ્રદ્ધાથી દૂર રહે છે.
અને કદાચ કેઈને તેમાં શ્રદ્ધા પણ ઉત્પન્ન થાય પરંતુ તે પ્રમાણે પુરુષાર્થ કર એ તેથી પણ મુશ્કેલ છે, કારણ કે અનેક મનુષ્યોને સારી સારી વસ્તુઓમાં શ્રદ્ધા હોવા છતાં તે પ્રમાણે આચરણ કરતા નથી પરંતુ જેઓ મનુષ્યપણું પામી, સદુધમનું શ્રવણ કરી, તેમાં શ્રદ્ધાવાળા થઈ તે પ્રમાણે આચરણ કરે છે, એટલે અહિંસા, તપસંયમને આદર કરી મોક્ષ પ્રાપ્ત કરે છે. તેથી કર્મોનું સ્વરૂપ, તેના વિવિધ હેતુઓ જાણી તેમને ત્યાગ કરી સાથે વિવિધ શીવડે પરમપદ મેળવવા ઉત્સુક થવું. પ્રયત્ન કરવા છતાં આ જન્મમાં સંપૂર્ણ સિદ્ધિ ન થાય તો તેથી કંઈ નિરાશ થવાનું કારણ નથી, કારણ કે તેટલું પણ કરતાં મનુષ્ય દેવગતિમાં જાય છે, ફરી મનુષ્ય ભવ પ્રાપ્ત થતાં ઉત્તમ કુળમાં જન્મે છે, ધર્મશાસ્ત્રો-આગમાં જણાવ્યા પ્રમાણે વૈભવ-ઘર, બગીચા, સેનું-રૂપું, નેકર-ચાકર, ઉત્તમ મિત્ર અને ધર્મ, સુશીલ સ્ત્રી, સહૃદય જ્ઞાતિજન, ઉત્તમ ગેત્ર તથા વર્ણ, નિરોગી કાયા, કુશાગ્ર બુદ્ધિ, યશ, પરાક્રમ અને અમીરાત વિગેરે પ્રાપ્ત થાય છે.
- પૂર્વ જન્મના સંસ્કારોથી પ્રમથી જ ઉદય આવેલ વિશુદ્ધ આચરણ અને ધર્મ લેશ્યાવડે અસામાન્ય વૈભવ પુણ્યદયે મળ્યા છતાં, ઉપભેગ કરવા છતાં તેમાં અનાસક્ત
રહી શુદ્ધ બંધ પ્રાપ્ત કરે છે અને જ્ઞાની ભગવંતોએ બતાવેલ સંયમપ્રધાન મોક્ષ . માર્ગ સ્વીકારી, તપવડે સકલ કર્મોને નાશ કરી છેવટે સિદ્ધિ પદ પ્રાપ્ત કરે છે.
For Private And Personal Use Only
