________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪૨
ભારતવર્ષના
ઘર્મો
નથી પણ સાચા શત્રુ તો અધમી એટલે કે પૂર્ણ સમજાશે અને એમ કરીને જ બધા ધર્મવિરોધી લેકે જ છે એ વાત જનતાને સાથે આપણે સુલેહરાપથી રહી શકીશું. સમજાવવી જોઈએ.
શ્રી શંકરાચાર્યે એ તવ ઓળખેલું એ વાત આપણે સ્પષ્ટ જાણવી જોઈએ
હતું. એમણે જોયું કે હિંદુસ્તાનમાં અસંખ્ય કે આજના સામાજિક જીવન માટે દરેક માણસને બધા ધર્મોનું જ્ઞાન-ઓછુંવતું પણ
દેવદેવીઓ પૂવે છે. અહીંના લોકોની કદાચ સમભાવપૂર્વક મેળવેલું જ્ઞાન–અત્યાવશ્યક છે.
ગણત્રી થઈ શકે, પણ દેવાની ન થઈ શકે દરેક ધર્મોને માન્યતાઓ શી છે, એનું
એટલે એમણે પાંચ દેવે.ને મુખ્ય કપી સમાજશાસ્ત્ર શું છે, એને જીવનસિદ્ધિ કેટલી
બાકીના બધાને એના જ અવતારો બનાવી
દીધા. મહાદેવ, વિષ્ણુ, ગણપતિ, દેવી અને મળી છે અને કઈ ઢબે મળી છે એનું જ્ઞાન
સૂર્ય એ પાંચ દેવોને હિંદુ ધર્મના પ્રધાન દરેક સરકારી માણસને હોવું જોઈએ
દેવ તરીકે રજૂ કર્યા અને કહ્યું કે આમાંથી હું મારું પોતાનું સાચવી બેસીશ, બીજા ૨ ટેવ તરે છ હોય તેની જ પજા કરો. સાથે મારે સંબંધ છે એમ કહ્યું પિસાશે
પણ એની આસપાસ બાકીના ચારને રાખવા જ નહિ. બધાનું સમજીશ, બધાને મારું સમજા- જોઇએ અને એમની જ સાથે ઇષ્ટદેવની પૂજા વિશ, બધાનું સહન કરીશ અને બધા સાથે
જયારે થાય ત્યારે પંચાયતની જ થાય, આમ ઓતપ્રોત થઈશ એ જ ધર્મને હવે
કરીને એમણે બધા દેવા માટેનો ભક્તો વચ્ચે યુગધર્મ છે. બધાને એક બીજાને પાસે
ઝઘડો શમાવી દીધો. બધા પ્રત્યે સદ્ભાવ લાગવાનો છે અને છતાં દરેક પોતાનું વા- હોવો જોઇએ, બધાની ઉપાસને આપણે તંય પણ જાળવવાને છે.
સમજી લઈએ, એમાં અમુક અંશે ભાગ હવે એક અત્યંત મહત્ત્વની વાત આપણે પણ લઈએ, પણ વળગી રહીએ પિતાના પ્રચલિત કરવી રહી–અત્યાર સુધી આપણે ધર્મને જ. જ્યાં બધા જ ધર્મો સાચા છે. માનતા આવ્યા છીએ કે દરેકને માટે એને ત્યાં ધર્માન્તરને અવકાશ જ કયાં રહે? બધા ધર્મ સારો. બધા જ ધર્મો સારા છે માટે કઈ જ અંશે અમુક એકાન્તી અને અપૂર્ણ છે એ પોતાનો ધર્મ છોડે નહિ અને બીનની વાત સ્યાદવાદ અને સંતભંગી ન્યાય સમજધર્મોને વડે નહિ. આટલે સુધી જ આ નારા જૈનોએ તરત ઓળખવી જોઈએ. સર્વ વાત સારી જ છે પણ આટલાથી હવે ધર્મનું જ્ઞાન થાય ત્યારે જ વધર્મનું
પણું પતે એમ નથી. સ્વધર્મનું સૂત્ર હવે રહસ્ય સમજાય. ખરું જોતાં જેટલા એકાન્તી જણાય છે. સર્વે ધર્મો સાથે પરિ. ધર્મો છે તેટલી જીવનપદ્ધતિઓ છે. ચય કેળવી, એમને ઓળખી, એ વ્યવસ્થામાં એ બધી પદ્ધતિઓએ જીવનનું દર્શન દેખાઈ આવતા મારા સ્વધર્મનું પાલન કરીશ માણસને થવું જોઈએ, એટલે જ બધા ધર્મની એ જ આજનો પૂર્ણ ધર્મ છે. સર્વ ધર્મોના જરૂર છે. કહેવાય છે કે રામકૃષ્ણ પરમહંસ અધ્યયન પછી જ સ્વધર્મનું રહસ્ય પૂણે- જુદે જુદે વખતે એ બધા ધર્મની સાધના
For Private And Personal Use Only