Atmanand Prakash Pustak 035 Ank 03

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 7

સભ્ય જ્ઞાનની કુંચી.
૫૩ અવસ્થા હોવા છતાં પણ આદમ અને ઈવને સંસારસુખની અભિલાષા પણ ન થઈ. કેઇનામાં વિષય-લાલસાનું કુરણ પણ ન થયું. પણ કાળે કરીને આદમને જ્ઞાન–વૃક્ષનાં ફળનું ભક્ષણ કરવાની તીવ્ર ઈચ્છા થઈ. એ ફળાનું ભક્ષણ કરતાં મૃત્યુ થશે એમ પ્રભુએ તેને સ્પષ્ટ જણાવ્યું હતું, છતાંયે એ ફળને આસ્વાદ કરવાની ઉત્કટ ઇચ્છા તેને થઈ આવી. તેણે પ્રભુ-આજ્ઞાને ભંગ કર્યો અને જ્ઞાન-વૃક્ષનાં ફળનું સ્વેચ્છાપૂર્વક ભક્ષણ કર્યું. આદમે ફળોનું ભક્ષણ કર્યું એટલે વિકારરૂપી મહાન સંપ દ્રશ્યમાન થયો. શયતાન પોતે જ સર્પરૂપે દૃષ્ટિગોચર થયો. વિકારરૂપી શયતાને ફળનાં ભક્ષણ માટે ઈવને મુગ્ધ કરી. આમ છતાં ઇવ શયતાનની લુબ્ધક વૃત્તિથી છેક નિશ્ચળ રહી. ફળનું ભક્ષણ કરવાની તેણે સાફ ના પાડી, પણ શયતાનનાં પ્રલેશન આગળ એક સ્ત્રીનું આખરે શું ચાલે ? ફળ સુંદર, સ્વાદુ અને જ્ઞાનની પ્રાપ્તિજનક છે એમ શયતાને ઘણું ઘણું સમજાવ્યાથી હવાને ફળે આરોગવાની દ્રઢ અભિલાષા થઈ આવી. ઈવે ફળ ખાધાં એટલે તેને નગ્નદશાનું જ્ઞાન થયું. આદમને પણ નગ્નદશાનું ભાન થયું. બને લજિજત થઈ ગયાં. પ્રભુ સમક્ષ દેખાવામાં શરમ લાગવાથી અને સંતાઈ ગયાં.
ઈશ્વરે ત્યારબાદ આદમ અને ઈવને શ્રાપ આપે. સતત ઉઘોગથી જીવન નિર્વાહ માત્ર થઈ શકશે અને આખરે મૃત્યુ થશે એવું શ્રાપનું રહસ્ય હતું. પ્રભુએ આ પ્રમાણે શ્રાપ આપ્યા પછી મનુષ્યને જ્ઞાન થયું છે એવો વિચાર પ્રભુને સ્પષ્ટ રીતે થે. મનુષ્ય જીવન–વૃક્ષને સ્પર્શ પણ ન કરી શકે એવો દ્રઢ સંકલ્પ આથી પ્રભુને થયો. પ્રભુએ ત્યારબાદ આદમને સ્વર્ગ–ઉપવનમાંથી કાઢી મૂકે. ઉપવનની આસપાસ એક દેવતની ચોકી મૂકી. ઉપવનની આસપાસ નિરંતર ફર્યા કરે એવી એક સળગતી તલવાર પણ મૂકી. સ્વર્ગીય ઉપવનમાં કોઈ પણ પ્રવેશ ન કરી શકે એવો દેવદૂત અને તલવાર મૂકવામાં પ્રભુને મુખ્ય ઉદ્દેશ હતો.
આદમે જ્ઞાનનાં ફળને આસ્વાદ કર્યો છતાંયે તે અજ્ઞાની* બ. કેવું વિચિત્ર પાપને કારણે તેને અજ્ઞાનદશા પ્રાપ્ત થઈ, આજ્ઞા–ભંગરૂપી પાપથી આંખ ઉઘડી એટલે નગ્નદશાનું તેને ભાન થયું. ઈવની પણ એ જ સ્થિતિ થઈ. એ ઉપરાંત પાપથી બનેને ભય દશા પણ પ્રાપ્ત થઈ. પળને આસ્વાદ કર્યા પહેલાં આદમ પ્રભુ સાથે ફરતો હતો, પણ પાપ થઈ ગયું
ક જગતના ઘણખરા મનુષ્યો આજે પણ અજ્ઞાન છે એ સર્વથા સત્ય છે.