Atmanand Prakash Pustak 035 Ank 01

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 7

શ્રી આમાનંદ પ્રકાશ, અનેક વખત અનુભવવા છતાં આત્માનું અમરપણું જૈનદર્શન અને ભગવદ્દગીતા પણ વર્ણવે છે; આત્માના સ્વાભાવિક પર્યાયો તો દર્શન-જ્ઞાન–ચારિત્ર વિગેરે છે; આ રીતે આત્મા અમર હોવાથી અનેક જન્મોદ્વારા જે તે શુભ સંસ્કાર (sensation) મેળવ્યા કરે છે તે શ્રીમદ્ ઉમાસ્વાતિ વાચકના કથનાનુસાર “માવિતમારો માને છેષ” અનેક જન્મોના ગાઢ સંસ્કારો એકત્ર થયા પછી આત્મા આનંદરૂપ પ્રકાશ પિતામાંથી પ્રકટાવી શકે છે અને કાળપરિણતિ અને કર્મ પરિણામના પરાધીનપણમાંથી મુક્ત થઈ હંમેશને માટે નિશ્ચય અને વ્યવહાર બને દૃષ્ટિબિંદુથી અજર-અમર બને છે. આ વસ્તુસ્થિતિ પ્રાપ્ત કરવા માટે જ શાસ્ત્રો અને તીર્થકરોની વાણુનો પ્રયાસ છે.
–સંસ્મરણે– ગતવર્ષમાં શ્રી સિદ્ધક્ષેત્ર ઉપર મોતીશાશેઠની ટુંકની શતાબ્દિ ભવ્ય મહોત્સવ પૂર્વક ઉજવાઈ હતી; સં. ૧૮૯૩ મહાવદિ ૨ શ્રી સિદ્ધગિરિ ઉપર શેઠ શ્રી મોતીશાહે લાખો રૂપીઆનો વ્યય કરી નિષ્ણાત શિપીઓ પાસે ટુંક બંધાવી પ્રતિમાઓ તૈયાર કરાવી પ્રતિષ્ઠા કરી હતી; અત્યારે ઉક્ત તીર્થમાં સ્થાપત્ય કળાના નમૂનારૂપે ટુંક છે તેને શતાબ્દિ મહેસવ વ્યવસ્થિત રીતે અષ્ટોત્તરી સ્નાત્રના સમારંભ પૂર્વક ઉજવાયો હતો.
મુનિરાજ શ્રી દર્શનવિજયજી આદિ ત્રિપુટીના સદુપદેશથી ઉત્તર હિંદુસ્તાનમાં મેરઠ જીલ્લામાં સરધના શહેરમાં સુંદર અને કલામય જિનમંદિરની ભવ્ય સરંજામ સાથે પ્રતિષ્ઠા થઈ હતી. દૂર-દૂરના દેશમાં પણ એ રીતે જિનદર્શનની પ્રભાવના થઈ છે; વ્યાખ્યાન, જિનપૂજા-સ્વામિવાત્સલ્ય-બંધુ પ્રેમ વગેરે વિષયો ઉપર થયા હતા જે ખાસ નોંધવા લાયક છે. ઉક્ત મુનિ ત્રિપુટી દૂર દેશમાં વિહાર કરી જનતાને જૈનધર્મમાં જોડવાનો પણ ઉચિત પ્રયાસ કરી રહી છે એ જૈન સમાજને માટે આનંદનો વિષય છે.
ગતવર્ષમાં ધૂલી આ-ખાનદેશમાં–સર્વધર્મપરિષદો મેળાવડે થયો હતો, તેમાં જેનદર્શનના નિબંધે પણ વંચાયા હતા. સતના મુકામે છે. હીરાલાલજી દિગંબરના અધ્યક્ષ પણ નીચે જેનસાહિત્ય સંમેલન થયું હતું; વેતાંબર અને દિગંબરના સાહિત્યની વ્યાપક દૃષ્ટિએ વ્યાખ્યા કરતાં તેઓએ જેને સાહિત્યકારોએ બે રીતે કર્તવ્યો બજાવ્યાની સુંદર વાતો સમજાવી હતી. એક તરફ સંસારનાં દુઃખો અને જીવનની કટુતા તથા બીજી તરફ ચિરસ્થાયી સુખ અને શાંતિનો માર્ગ એ રીતે સંક્ષિપ્તમાં-પ્રકૃતિની-શક્તિ સમજાવી જેનસાહિત્યકારોએ એ શક્તિ ઉપર કે સુંદર વિજય મેળવ્યો તેની યુક્તિ પ્રબોધતાં ઠીક દિગદર્શન કરાવ્યું હતું, પરંતુ તે સાથે ઉપસંહારમાં તેમણે કહેલ નીચેના શબ્દો ધ્યાન આપવા જેવા હતાઃ “નવીન સાહિત્ય જેવું આપણી પાસે શું છે ? કંઈ લખાતું નથી કે છપાતું નથી એમ હું નથી કહેતો, પણ આપણું જનસાહિત્ય બીજા સાહિત્ય સાથે ટક્કર ઝીલી શકે એવી પદ્ધતિવાળું મને નથી લાગતું. કાવ્યને પ્રવાહ તે લગભગ સૂકાઈ ગયો છે, ગદ્યની શક્તિ પણ હરાઈ ગઈ છે; સાહિત્યમાં જે પ્રેરણા રહેવી જોઈએ તે શૂન્યવત્ બની છે, ધર્મની ભક્તિ છે પણ સિદ્ધાંત પ્રમાણે ચાલવાની શક્તિ