________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પાલિti.
[ સુશીલ ]. શ્રી વિધુશેખર ભટ્ટાચાર્ય મહાશય, પિતાના નિબંધના છેલ્લા ભાગમાં લખે છે.
આત્મા વિષે વિચાર કરતાં જૈનએ જોયું કે જે કોઈ આત્મા માને છે તે તેને નિત્ય પણ માને છે. સાચેસાચ એ નિત્ય છે ? નિત્ય તેને કહેવાય કે જે કદિ નાશ ન પામે, એક સમાન રહે, જેમાં જરા જેટલો પણ વ્યત્યય ન હોય. જે એમ જ હોય તે પછી આત્માનાં સુખ-દુ:ખ, બંધ- મોક્ષ કઈ રીતે સંભવે ? કારણ કે આત્મા જ્યારે દુ:ખભંગ કરીને સુખભેગ કરે છે અથવા તે પહેલાં સુખ ભોગવીને પછીથી દુઃખ ભોગવે છે ત્યારે બન્ને વખતે એની એક સ્થિતિ નથી રહેતી. સુખ ભોગવતી વેળા એની જુદી સ્થિતિ હોય છે તે દુઃખ ભોગવતી વખતે પણ જુદી હોય છે. આમ જે સ્વરૂપ પરિવર્તન થયા કરે-બદલાયા કરે તો એને નિત્ય કેમ કહી શકાય ?
વળી એને તદ્દન અનિત્ય પણ ન કહી શકાય, કારણ કે આત્મા એકલે જ સુખ તેમજ દુઃખ એમ બન્ને ભેગવે છે. સુખના નાસની સાથે
થાય એવા કાર્યોમાં પૈસા ખરચવા તેનો સમાવેશ થાય છે. લોકષ્ટિયે આ જાતનું દાન પણ આવશ્યક તે છે જ. જનહિતના કાર્યોમાં જે પૈસા વપરાય છે એથી ખરચનારનું તેમજ એ જે સમાજને હોય છે તે સમાજનું અને જે દેશનો હોય છે એ દેશનું પણ ગૌરવ વધે છે. આમ એકંદરે વિચારતાં પાંચ પ્રકારના દાને ચાર પ્રકારના ધર્મમાં કે શ્રાવકોચિત ષકમમાં અગત્યને ભાગ ભજવે છે. વળી દૈનિકકમમાં એને લગતું કંઈ ને કંઈ કાર્ય કરી શકાય છે. લાંબા સમયથી ચાલતી આ લેખમાળાને એના વર્ણન સાથે છેડે આવે છે. સો કોઈ એ ધર્મનું શક્તિ મુજબ પાલન કરે એ જ અભ્યર્થના !
ચેકસી
For Private And Personal Use Only
