________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૮
શ્રી આમાનંદ પ્રકાશ, ૨ હેમાચાર્યો સિદ્ધહેમચન્દ્ર વ્યાકરણની શરુઆત કયારે કરી ? ૩ પ્રસ્તુત વ્યાકરણનું પરિમાણ કેટલું ? તેના કેટલા ભાગ ને કેટલા સમ
યમાં કયારે ર. ? ૪ સિદ્ધરાજે સોમેશ્વર, ગિરનાર અને શત્રુંજયાદિની યાત્રા ક્યારે કરી ? તેની સાથે હેમાચાર્ય હતા કે નહિ ? આ ચારે બાબતોને હવે આપણે ક્રમશઃ વિચાર કરીએ.
સિધ્ધરાજને વિજય અને પાટણમાં પ્રવેશ.” લગભગ એક સૈકાથી ગુજરાત અને માળવાના રાજાઓ વચ્ચે વૈમનસ્ય ચાલતું હતું. મિનળદેવી સોમેશ્વર યાત્રા કરવા ગઈ હતી. ત્યારબાદ
જ્યારે સિ. જયસિંહ બીજે સ્થલે ગમે ત્યારે લાગ જોઈને માલવાના રાજા યશોવર્માએ ગુજરાત ઉપર ચઢાઈ કરી; પણ બહાદર અને કાર્યદક્ષ શાંતુ વિગેરે મંત્રીઓએ ગુજરાતને આંચ આવવા દીધી નહિ. સિદ્ધરાજે તે વાત જાણી. માલવપતિની ઉદ્ધતાઈને તે સાંખી શક્યો નહિ. તે મહાપ્રતાપી હિતે અને તેની પાસે સૈન્યબળ પણ બહોળું હતું. સિદ્ધરાજે ચઢાઈ કરી. માલવાની રાજધાની ઉજજૈનનગરીને ઘેરી લીધી. ત્યાંથી ધારાનગરીમાં નાસી ગએલ યશોવર્માને પકડી કેદ કરી ત્યાં (માલવામાં) પોતાની આજ્ઞા વર્તાવી. આ વિયથી સિદ્ધરાજને ઘણું જ સંતોષ થયો. તેની કીતિ ચોમેર પ્રસરી, કેમકે યશવમ માલવાને પ્રતાપી અને મોટે રાજા હતા.
માલવાથી પાછા ફરી સિજયસિંહ રાજા પાટણમાં આવ્યું. ભારતીય રિવાજ મુજબ ત્યાંની પ્રજાએ તેનું રૂડું સ્વાગત કર્યું. રાજા અને પ્રજાએ મેટે વિજયોત્સવ કર્યો. જીતી આવેલા ગુર્જરપતિને અનેક બ્રાહ્મણ,
૧ સિદ્ધરાજના દાદા ભીમ સાથે માલવાના રાજા ભેજની ચકમક ખૂબ ચાલી હતી. જુઓ-પ્રબંધચિને ભેજ-ભીમ પ્રબં. ભીમને રાજ્યકાલ વિ. સં. ૧૦૭૮ થી ૧૧૨૦, કર્ણને ૧૧૨૦ થી ૧૧૫૦ અને સિદ્ધરાજનો રાજ્યકાલ ૧૧૫૦ થી ૧૧૯૯ સુધી છે.
૨ પ્રબંધચિં, સિદ્ધરાજ પ્રબંધ પૂ૦ ૫૮. આનો રચનાકાળ વિ. સં. ૧૩૬૧ છે.
૩ જૂઓ સંસ્કૃતાશય કાવ્ય સર્ગ. ૧૪. પ્રબંધચિંતામણિમાં રાજાએ સીધા ધારાનગરીમાં જઈ યશોવર્માને કેદ કર્યો, એવો ઉલ્લેખ છે અર્થાત્ યશોવર્માની રાજધાની ધારામાં હતી.
For Private And Personal Use Only
