Atmanand Prakash Pustak 031 Ank 06

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 8

૧૩૪
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. યાત્રામાં તથા સુપર્વના દિવસે એકવીસ પ્રકારે અને નિરંતર અષ્ટ પ્રકારી પૂજા ભાવ સહિત જે જે સારું હોય તે તે બનાવીને કરે. પછી વિશેષપણે ધર્મને લાભ મેળવવાની ઈચ્છાથી પવિત્ર વસ્ત્ર પહેરી શ્રાવક અશુચિ માર્ગને ત્યાગ કરતાં ગામના જિનમંદિરે જાય.
હું જિનમંદિરે જઈશ એમ હૃદયમાં ચિંતવતા શ્રાવક એક ઉપવાસનું, ઉઠતાં બે ઉપવાસનું, અને માર્ગે ચાલતાં અઠ્ઠમનું, જિનમંદિર દ્રષ્ટિએ પડતાં પાંચ ઉપવાસનું, દ્વારમાં પ્રવેશ કરતાં છ ઉપવાસનું, મધ્યમાં આવતાં પંદર ઉપવાસનું અને જિનપૂજા કરતાં શ્રાવક માસેપવાસનું ફળ મેળવે છે એમ ભગવંત ફરમાવે છે.
દેરાસરના બહારના પગથીઆ આગળ આવતાં પ્રથમ નિશ્તિહીને ઉચ્ચાર કરે. (પિતે સંસાર સંબંધી સર્વ કાર્યોને ત્યાગ કર્યો છે એમ ચિંતવે) પછી દેરાસરના મકાનમાં પેસતાં ત્યાં આશાતના જોવામાં આવે તે દૂર કરે અથવા તજવા ભલામણું કરે. પછી મંડપમાં પ્રવેશ કરતાં બીજી વાર નિરિસહી કહે (એટલે હવે પિતાના દેરાસર સંબંધી કામકાજને પણ નિષેધ છે એમ ચિંતવે ) પછી ગભારા આગળ આવતાં અધું અંગ નમાવી યથોચિત દ્રવ્યપૂજા કર્યા પછી ચેત્યવંદન કરતાં પહેલાં ત્રીજીવાર નિસ્સિહી કહીને એમ ચિંતવે કે હવે મારે પરમાત્માના ગુણ સમરણ સિવાય તમામ કાર્યોને ત્યાગ છે.
પૂજા પ્રથમ શ્રી મૂળનાયક ભગવંતની અષ્ટ પ્રકારે કરી પછી અંદર અને બહાર બિરાજમાન અન્ય પ્રભુએને માજન કરી, સુંદર પુપે લઈ પૂજા કરે. પછી અવગ્રહથી બહાર આવી ભગવંતને આદરપૂર્વક વંદન કરે અને સન્મુખ બેસીને વિધિપૂર્વક ઉલસિત ભાવથી ચૈત્યવંદન કરે. એક શકસ્તવ ( નમસ્થણું ) થી આદ્ય વંદના, બેથી મધ્યમ અને પાંચથી ઉત્તમ ચૈત્યવંદન જાણવું એમ તે ત્રણ પ્રકારે પણ કહેવામાં આવેલ છે.
શકસ્તવાદિ સ્તુતિ કરતાં ગમુદ્રા, વંદન કરતાં જિનમુદ્રા અને જય વિચરાય, જાવંતિ ચેઈયાઈ અને જાવંતિ કેવિસાહુ એ ત્રણ પ્રણિધાન કહેતી વખતે મુકતાથુકિતમુદ્રા શ્રાવકે કરવી જોઈએ.
પેટ ઉપર બે હાથની કોણીઓ સ્થાપી બંને હાથ કમળના ડોડાની જેમ કરી અન્ય આંગલી મેળવવી તે ગમુદ્રા, ચાર આંગળ આગળ અને કંઈક ન્યૂન પાછળ એ રીતે બે પગ વચ્ચે અંતર રાખી રહેવું ( ઉભવું) તેને જિનમુદ્રા અને બંને હાથ સમાન જોઈને લલાટ પર જે સ્થાપન કરવા તે મુકતાશુકિત મુદ્રા એ ત્રણ પ્રણિધાન એ રીતે કહેવાય તે ધ્યાનમાં થાય છે. હવે કંઈ તે માટે વિશેષ કહેવામાં આવશે.
(ચાલુ)