________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ,
થશે અને શ્રેષને નાશ થશે. દૈનિક જીવનના વ્યવહારમાં સાવધાનીથી મનની દેખરેખ રાખે. એ બને રીતને કાર્યાન્વિત કરે. એક પણ સિદ્ધાન્ત, વાતચીત અને અધ્યયન કરતાં એક રતિભાર આચાર–કાર્ય શ્રેષ્ઠ છે. જે તમારામાં જરાપણ અહભાવ હશે અને જે નામરૂપથી તમે જરાપણ આસકત હશે, જે તમારામાં વાસનાની ગંધ પણ રહી ગઈ હશે અને જે તમારા મનમાં સાંસારિક કામનાએનું લેશ ચિહ્ન હશે તે તમને આત્માનુભવ નહીં થઈ શકે.
એક માણસ મનની એકાગ્રતા દ્વારા ગુહ્ય સિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી શકે છે પણ તેનામાં માનસિક પવિત્રતા ઓછી હોઈ શકે છે. માટે આત્માનુભવ માટે માનસિક પવિત્રતાની પહેલી જરૂર છે.
માયા એ જ મન છે. મનના કામ એ સ્વયં માયાના કામ છે. રૂપ તરફ મનમાં જે આકર્ષણ અથવા આસકિત થાય છે તેજ માયા છે. આપણા આત્માને મનરૂપ બનાવ એજ માયા છે.
સજાતીય પદાર્થોમાં આકર્ષણને નિયમ હમેશાં ક્રિયાશીલ હોય છે. તમે તમારા જીવનની એક બાજુથી તમારા વિચારો અને જીવનની અવસ્થાઓ તથા પ્રભા તરફ નિરંતર આકર્ષિત થઈ રહ્યા છે.
પ્રત્યેક ભાવ ભાવનાપર આધાર રાખે છે. ચિંતન અને કામનાના સંગને જ ભાવના કહે છે. ભાવનાઓ તેજ કામનાઓનું રૂપ છે, જે વિચાર તત્વ દ્વારા ગુંથાઈ રહે છે. બીજા શબ્દોમાં વિચારયુકત કામના તે જ ભાવના કહે છે. ભાવનાઓનું કંપન માનસિક દ્રવ્ય જ હલચાલ ઉત્પન્ન કરે છે અને એનાથી મનુષ્યના બધાય વિચારે બાધિત અને ક્ષુબ્ધ થઈ જાય છે.
ધ્યાન કરવાની ઓરડીને પ્રભુમંદિરની જેમ પવિત્ર ગણવી જોઈએ. ત્યાં અપવિત્ર વિષયો પર વાતો ન થવી જોઈએ. ત્યાં અમર્ષ, દ્વેષ, લોભ સંબંધી પાપમય વિચાર ન થવા જોઈએ. ધાર્મિક અને શ્રદ્ધાળુ ચિત્તના પુરૂષને જ ત્યાં પ્રવેશ કરવા દેવો જોઈએ. કેમકે જે કાંઈ આપણે કરીએ છીએ, જે કાંઈ આપણે વિચારીએ છીએ, જે કાંઈ બેલીએ છીએ તેના સંસ્કાર એ ઓરડીના વાતાવરણમાં પડવા દઈએ અને જે ખરાબ વિચાર વગેરેથી બચવાની ચિંતા ન કરવામાં આવે તે તે સાધકના મન પર તેને પ્રભાવ પાડશે અને મને ક્ષુબ્ધ તથા નિષ્ક્રિય બનાવી મૂકીને તેને ભકિતભાવના માટે નાલાયક કરી મૂકશે. જે શબ્દ બોલી નાખવામાં આવે છે, જે વિચાર મનમાં ઉઠી આવે છે, જે કામ કરવામાં આવે છે તે નષ્ટ નથી થતા તે બધા હમેશાં વાતાવરણના સૂક્ષ્મ પડદા ઉપર પ્રતિબિંબિત થઈ રહે છે અને નિરંતર મન ઉપર પ્રભાવ પાડ્યા કરે છે. તેના પર
For Private And Personal Use Only