________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કર્મ પરિણામાદિની મૂકેલી રાક્ષસીઓનું સ્વરૂપ ૧૦૭ રાજા પણ હોય છે. જોકે આ ગરીબાઈના અનેક કારણે માને છે. જેવાં કે અતિવૃષ્ટિ, પાણીને, અગ્નિને, ચારને, લૂંટારાને ઉપદ્રવ, રાજાને અન્યાય, સંબં ધીઓની ખોટી દાનત, દારૂ, જુગાર, ઉડાઉપણું, વેશ્યા અને પરસ્ત્રીનું વ્યસન વિગેરે; પણ તાવિક રીતે પાપને ઉદય અંતરાયકમ નામના રાજાને આગળ કરીને જીવની આવી સ્થિતિ બનાવે છે. દરિદ્રતા પ્રાણીઓને નિર્ધન ભીખારી અને રાંક બનાવે છે. આ કાર્યથી ધન મળશે, પેલું કામ કરવાથી મળશે, આજે મળશે, કાલે મળશે, આવી અનેક આશાના પાશમાં જીવને નાખીને હેરાન કરી મૂકે છે.
આ દરિદ્રતાની સાથે દીનતા, તિરસ્કાર, અનાદર, મૂઢતા, ઘણે પરિવાર, ઘણી સંતતિ, હૃદયની નબળાઈ, ભિક્ષાવૃત્તિ, લાભને અભાવ, ખાટી ઈચ્છાએ, ભૂખ, સંતાપ, કુટુંબીઓને કકળાટ, વેદના–પીડા વિગેરે તેના આ પરિવારને દરિદ્રતા સાથે લાવે છે.
કર્મ પરિણામ રાજાને પુદય નામનો બીજો સેનાપતિ છે. તેણે વિશ્વને આનંદિત કરવા માટે ઐશ્વર્ય નામનો માણસ મોકલે છે. એ એશ્વર્યની સાથે ભલમનસાઈ, હર્ષ, હૃદયની વિશાળતા, ગૌરવતા, આનંદીપણું, સુંદરતા અને શુભેચ્છાઓ વિગેરે પરિવાર છે. એ ઐશ્વર્ય જીને ધનવાન અને સુખી બનાવે છે, મોટાઈ અપાવે છે, લોકોમાં માન પમાડે છે અને જીવને બધી જાતની અનુકૂળતાઓ કરી આપે છે.
દરિદ્રતા જ્યારે આવી પહોંચે છે ત્યારે પ્રથમ ઐશ્વર્યાને નાશ કરે છે, કેમકે પરસ્પર વિરોધી સ્વભાવના અને સાથે રહી શકતા નથી. દરિદ્રતાના ત્રાસથી ઐશ્વર્ય નાશી જાય છે. ઐશ્વર્યના જવાથી જીવે નિર્ધન બને છે, દુઃખી થાય છે, મનની સ્વસ્થતા ગુમાવી બેસે છે, શાંતિ દૂર ચાલી જાય છે, જીવ નિરાશ અને હતાશ બને છે. આશાના પાશમાં બંધાયેલો જીવ ધન મેળવવા માટે વિવિધ પ્રકારના ઉપાયો અજમાવે છે, છતાં પાદિય તેના સર્વ મનોરથે જડમૂળથી ઉખે નાખી તેના બધા પ્રયત્નો નિષ્ફળ કરી મૂકે છે; છતાં આ અજ્ઞાની પ્રાણ ધનપ્રાપ્તિનું સત્ય કારણ પુજેદય છે તે સમજાતું નથી અને તેને માટે પ્રયત્ન પણ કરતો નથી. કુટુંબના પોષણ માટે ચિંતામાં પી ન કરવાના કાર્યો કરે છે અને ધર્મથી વેગળે નાચે છે. લોકોમાં તેથી હલકાઈ પામે છે. ઘાસના તૃણથી તેની કીંમત હવે વધારે અંકાતી નથી. પારકું કામ કરવા છતાં પણ પિટ ભરાતું નથી. ભૂખથી દુર્બળ બની હાડપિંજર જેવા થઈ, દુઃખમાં પીડિત રહી પ્રત્યક્ષ નારકીના દુઃખ ભગવતે હેય તેવી સ્થિતિમાં જીવન પસાર કરે છે. આ સર્વ પ્રતાપ પાપોદયની સાથે અંતરાય કર્મની મદદથી આવેલી દરિદ્રતાનો છે,
For Private And Personal Use Only