________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૧૦
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
આદિની સગવડ મળે છે. ગીરડીમાં કોલસાની ખાણે પુષ્કળ છે. ગામની ચોતરફ ભીંસરડ દઈને રેલવેના પાટા પડયા છે. જ્યાં જુઓ ત્યાં ધૂમાડા ધૂમાડા જણાય. અમે અહીંથી વિહાર કરી જુવાલુકા ગયા.
ત્ર જીવાલુકા
અહીં ભગવાન્ મહાવીરદેવને કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયાનું સ્થાન છે. બાકર નદીને કાંઠે જ નાની સુંદર ધર્મશાળા છે, તેની પાછળ શ્રી વીરપરમાત્માનું મંદિર છે. અંદર શ્રી વીરપ્રભુની પાદુકા છે જે સ્થાને પ્રભુ મહાવીરદેવને કેવળજ્ઞાન ઉપન્યું હતું તે
જુવાલુકા નદીને અત્યારે બાકર નદી કહે છે; પણ વસ્તુતઃ નદીનું નામ બ્રોકર નથી ત્યાં શ્રાકર ગામ છે અને તેની પાસેથી નદી વહે છે માટે તેનું નામ પણ બ્રોકર કહેવામાં આવે છે, બાકી નદીનું નામ ઋજુપાલ-ઋજુવાલ છે. કેટલાક મહાશયો આ સ્થાનને સ્થાપના તીર્થ માનવા તૈયાર છે અને તે માટે કેટલીક યુક્તિઓ પણ આપે છે, પરંતુ તેમાં કાંઈ તથ્ય નથી લાગતું. ઋજુવાલુકા નદી તો આ જ છે અને આપણું મંદિરથી લગભગ ત્રણેક માઈલ દૂર જમક ગ્રામ પણ વિદ્યમાન છે, તેને જમગામ પણ કહે છે.
ત્યાં શાલનાં વૃક્ષોનું ગાઢ જંગલ પણ છે. આપણું મંદિર પાસે પણ શાલનાં વૃક્ષો વિપુલ પ્રમાણમાં હતા પણ કપાવી નાખવામાં આવ્યા છે; એટલે અત્યારનું જમક ગ્રામ એ જ જંભિય ( બ્લક ) ગ્રામ છે અને આજુપાલ નદી એ જુવાલુકા છે.
અત્યારે જે સ્થાને આપણું મંદિર છે ત્યાંથી નદીનો પુલ ઉતરી કાંઠે કાંઠે પૂર્વઉત્તરમાં દૂર જવાથી અને ત્યાં નદીમાં બેસવાથી અપૂર્વ આલાદ અને પરમ શાન્તિ મળે છે. જે સ્થાને પ્રભુને કેવળજ્ઞાન થયું છે અને પ્રથમ દેશના આપી છે તે સ્થાનનું વાતાવરણ એટલું બધું શાંત અને પુનિત છે કે આપણને ત્યાંથી ઉઠવાનું મન જ ન થાય. હું એક વાર સહવારમાં દોઢથી બે માઈલ દૂર જઈ બેઠે અને એ પુનિત શાંત વાતાવરણનો લાભ લીધે ત્યારે જ ખબર પડી કે આ સ્થાનમાં કેટલું બળ અને શક્તિ ( ભરી છે. બાર બાર વર્ષે પર્યત ઘોર તપશ્ચર્યા કરી જે અણમૂલ રત્ન ભગવાન મહાવીરે પ્રાપ્ત કર્યું તે સ્થાનના અણુએ અણુમાં હજી પણ અપૂર્વ શકિત ભરી છે. જે મહાપુરુષે કેવળ રત્ન પ્રાપ્ત કરી તેનો પ્રથમ પ્રકાશ જે સ્થાનેથી પ્રગટ કર્યો ત્યાં હજી પણ તે વાતાવરણનું મધુર ગુંજન ચાલતું હોય તેમ ભવ્ય ભક્તોને જરૂર લાગે છે. જે સ્થાને પ્રભુ મહાવીરદેવે શુકલધ્યાનના બે પાદ વટાવી ત્રીજાને આરંભ કરી જે વખતે કેવળજ્ઞાનનો સાક્ષાત્કાર કર્યો તે સ્થાને બેસી આપણને પણ તેમ કરવાનું મન તો થાય છે પણ માના x x x યાદ આવી જાય છે. આત્મવિશુદ્ધિની અપૂર્વ જડીબુટી અહીં ભરી છે. હદયને હચમચાવી મનુષ્યને પોતાનાં પૂર્વકૃત્યોનું પુનઃ પુનઃ સ્મરણ કરાવી પશ્ચાત્તાપના અગ્નિમાં તપાવી આત્મવિશુદ્ધિ કરાવે તેવું આ પૂનિત સ્થાન છે. આત્માર્થીઓએ અહીં આવી એક વાર અવશ્ય અનુભવ કરવા જેવું છે. બીજી નદીઓ ઘણી હશે; શાંત વાતાવરણ પણ હશે છતાં અહીંના વાતાવરણમાં જ કાંઈક અપૂર્વતા, કાંઈક તાઝગી ભરી છે.
For Private And Personal Use Only
