________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૮૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
બોદ્ધાચાર્યોએ કપટથી તેમને મારી નાખવા તૈયારી કરી. આ બાજુ વિદ્વાન અને ચાલાક હંસ અને પરમહંસને પણ પોતાનું પિગળ ફૂટી ગયું છે અને હવે તેમને મારી નાખવાની તૈયારી થઈ રહી છે તેની ખબર પડી. (તે વખતે બદ્ધ અને જેને વચ્ચે બહુ જબર વેર ચાલતું હશે, એમ આ કુર બનાવથી સહેજે જણાઈ આવે છે) એટલે બને ભાઈઓ ત્યાંથી છાનામાના નાઠા. બેઢો પણ તેમને પકડી મારી નાખવા માટે તેમની પાછળ પડયા. બે ભાઈમાંથી એકને તે બઢોએ રસ્તા માં પકડી ક્રૂરતાથી માર્યો અને બીજા ભાઈને હરિભદ્રસૂરિ જે ગામમાં હતા ત્યાં જ ગામ બહાર મારી નાખ્યું. હરિભદ્રસૂરીને જ્યારે આ વાતની ખબર પડી ત્યારે તેમનું શાંત હદય પણ અશાંત બન્યું. તેમના હૃદયમાં ક્રોધની જવાળા પ્રગટી, તેમના જેવા શાંત પુરૂષને પણ ક્રોધનો આવિર્ભાવ થયો અને અમુક મંત્રશક્તિ દ્વારા તે બધાને મારી નાખવા સંક૯પ કર્યો. આ ભયંકર સમાચાર તેમના ગુરૂશ્રી જીનતસૂરીને વિદિત થયા. તેઓને પણ કાંઈક આશ્ચર્ય તે થયું કે-“શું આ શિતળ જળ પણ આજે બળવા તૈયાર થયું છે?” પરંતુ પોતે સમજ્યા કે ક્રોધની સ્થિતિ બહુ વિચિત્ર છે. તેઓએ તેમને ઉપદેશ આપવા અને ક્રોધથી પાછા વાળ વા બહુજ ઉપગી સમરાદિત્યની મૂળગાથાઓ તેમને કહી-(કેઈકને પાસે કેકલી) કે ક્રોધને લીધે મીંચાઈ ગયેલા તેમના વિચાર ચક્ષુ ખુલા થાય. (લંબાણના ભયથી હું તેની મૂળ ગાથાઓ આપવા અશક્ત છું માટે ક્ષમા) થયું પણ તેમજ. તે ઉપદેશક ગાથાઓના પ્રભાવથી તેમને ક્રોધ ઉપશમી ગયે. મોટા પુરૂષને વિશેષ કહેવાની જરૂર નથી રહેતી. તેમણે પોતાને ક્રોધ ઉપશમ થયા પછી એ ગાથા પ્રતિ બદ્ધ સમરાદિત્ય ચરિત્રની સવિસ્તાર ચેજના કરી. (તે ગ્રં. ૧ અત્યારે વિદ્યમાન છે, અને જૈન સમાજમાં બહુ હર્ષથી વંચાય છે.
તે ગ્રંથ કર્તા મહાન પુરૂષની મહત્તા જાળવી રહ્યો છે. આ ગ્રંથને ગુજરાતી ભાષામાં રાસ પણ થયો છે અને તે પણ બહુ મધુર અને મનહર છે. જૈન સમાજમાં આના જેવી અત્યુત્કૃષ્ટ કથાઓ બહ અહ૫ છે. તેમાંએ આ સમરાદિત્યચરિત્ર બહુ ઊંચું સ્થાન મેળવે છે. પોતે કરેલા ભયંકર સંક૯૫ના પ્રાયશ્ચિતમાં તેઓએ ૧૪૪૪ ગ્રંથ બનાવ્યા છે. ૧ )
૧. આને માટે બીજી પણ એક દંત કથા કહેવાય છે કે-જ્યારે તેમને ભયંકર ક્રોધ ચડ્યો અને બૌદ્ધોને મારી નાખવા તત્પર થયા, તે વખતે તેજ ગામમાં રહેલા મહાન વિદુષી એક સાધ્વીજી ત્યાં આવ્યાં અને હરિભદ્રસુરિને કહ્યું કે-પ્રભુ, મને મારા પાપનું પ્રાયશ્ચિત આપો, ત્યારે હરિભદ્રસૂરિએ કહ્યું કે શાનું પ્રાયશ્ચિત જોઈએ છે ત્યારે વિદુષી સાધ્વીએ સમય સૂચકતા વાપરી તેમના પ્રતિબંધને માટે કહ્યું કે પ્રભુ, આજે પગનીચે એક દેડકી કયરાઈ ગઈ છે, આ સાંભળી આચાર્ય મહારાજે એગ્ય પ્રાયશ્ચિત આપ્યું; પછી એ મહાન વિદુષી સાળીએ વિનયથી પણ નિડરતા પૂર્વક ભારે હિંમત લાવી કહ્યું કે–આચાર્ય મહારાજ મારા પગ નીચે એક દેડકી અજાણ
For Private And Personal Use Only