________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી હરિભદ્રસૂરિ મહારાજ.
મોટી ગ્રંથ સંખ્યા સાંભળી કેટલાકને આશ્ચર્ય થશે પરંતુ તેમાં કાંઈ આશ્ચ
પામવા જેવું નથી, કારણકે સાધુ જીવન સંસારની ઉપાધીઓથી નિરાળું છે. આપણે તેને નિવૃત્તિમય સુખસાગર કહિએ તે તેમાં કોઈ અતિશયેક્તિ નથી, અને તેમાં સંસારની મૂળ ઉપાધી કંચન અને કામીનીના ત્યાગી જૈન સાધુઓનું જીવન ઘણુંજ નીર્મળ અને નિવૃતીમય હોય છે. (જો કે તેમને કેટલીક આવશ્યક ક્રિયાઓ કરવાની હોય છે, એટલે બીજા કાર્યો માટે ( અધ્યયન અધ્યાપન આદિ ) પુરતો સમય ખુશીથી મેળવી શકે છે, અને તેમાં હરિભદ્રસૂરિ જેવા પરમ મહર્ષિ પિતાના અણુમેલા સમયને ન જવાદે-પોતાની જીંદગીને ખરેખરો કસ કાઢવાં ન ચુકે એ બનવા જોગ છે; એટલે તેમણે ૧૪૪૪ ગ્રંથ કેવી રીતે અને કેવા સંયોગોમાં બનાવ્યા હતા, તેને માટે જે સમાજમાં એક અતિ પ્રસિદ્ધ દંતકથા ચાલે છે તે નીચે પ્રમાણે છે. તેઓને હંસ અને પરમહંસ નામના બે પ્રખર ધુરંધર વિદ્વાન શિષ્યો હતા.
તેઓએ જૈન દર્શનને અભ્યાસ સંપૂર્ણ કર્યા પછી બાદ્ધદર્શન૧૪૪૪ નો અભ્યાસ કરવા વિચાર કર્યો. ગુરૂ (શ્રીહરિભદ્રસૂરિ) એ ગ્રંથ બનાવાનું ના પાડી છતાં પણ પોતે દ્વાચાર્ય પાસે ઠેઠ દક્ષિણમાં (સીકારણ. લોનમાં) ગુપ્તવેષે અભ્યાસ કરવા ગયા. અમુક સમય સુધી
એમને એમ ચાયું; પરંતુ એક વખત એક ચાલાક બૌદ્રાચાચંને તેમના ઉપર શક ગયો અને તપાસ કરતાં શિક મજબુત થયે. પછી તેમની અને મુક પરિક્ષા કરી ( તે સંબંધે એમ કહેવાય છે કે બોદ્ધોએ તેમના જવા આવવાના મુખ્ય રસ્તામાં એક જૈન પ્રતિમા કાંઈકથી લાવી મૂકી. જ્યારે હસ અને પરમહંસ તે જવાના મુખ્ય રસ્તે આવ્યા અને જૈન પ્રતીમા જઈ એટલે તેઓને કાંઈક વહેમ પડ્યો તેથી તેઓ તે પ્રતિમાના શરીર ઉપર અમુક ચિન્હાથી ફેરફાર કરી તેને ઉલંઘીને ચાલ્યા ગયા. બહાચાર્યને આ વાતની ખબર પડી એટલે તરતજ જણાયું કે તેઓ જેન છે) અને એ પરિક્ષામાં તેઓ જેનો છે એમ ચેકસ કર્યું ત્યારપછી ૯ ધર્મબિંદુ પ્રકરણ.
૧૮ લલિતવિસ્તરા. ૧૦ ધર્મ સંગ્રહણિ.
૧૯ લકતત્વ નિર્ણય. ૧૧ નન્દિસૂત્ર લઘુત્તિ.
૨૦ વિશંતિકા પ્રકરણ. ૧૨ પંચાશક પ્રકરણ.
૨૧ પડદન સમુચ્ચય. ૧૩ પંચ વસ્તુ પ્રકરણ ટીકા.
૨૨ શાસ્ત્ર વાર્તા સમુચ્ચય. ૧૪ પંચત્ર પ્રકરણ ટીકા.
૨૩ શ્રાવક પ્રજ્ઞપ્તિ. ૧૫ પ્રજ્ઞાપના સૂત્રપ્રદેશ વ્યાખ્યા.
૨૪ સમરાઈકહા. ૧૬ યોગદષ્ટિ સમુચ્ચય.
૨૫ સંબોધ પ્રકરણ. ૧૭ યોગબિન્દુ.
૨૬ સંબોધસપ્તતિકા પ્રકરણ.
For Private And Personal Use Only