________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ગાસ્થ્ય જીવન
૧૬૩
એના વેરના સ્મારભ અહિંથી જ થાય છે. આ વખતે શાંભાજી શાહુજીની સાથે હતા.
બીજી બાજુએ શાહુજીએ નિઝામશાહીના કુટુંખના દશ વરસના એક છોકરાને ગાદીપર બેસાડીને ફરી વખત બાદશાહી સ્થાપવાના પ્રયત્ન કર્યો. એ વખત મેગલાની વિશાળ સેનાએ એના ઉપર આક્રમણ કર્યું, પર ંતુ બન્ને વખત તેણે ઘણી જ વીરતાપૂર્વક તેને પરાસ્ત કર્યા. અંતે શાહજહાન પાતે એક મેટું લશ્કર લઇને દક્ષિણમાં ગયા. શાહુજીએ તે લશ્કરની પણ ઘણી દુદશો કરી. ત્યારે લાચાર બનીને શાહજહાને તેના સહાયક ખીજાપુરના આદિલશાહને પેાતાના પક્ષમાં લઇ લીધે. એ રીતે ૧૬૩૭ ની સાલમાં નિઝામશાહીને સદાને માટે અંત આવી ગયેા. આદિલશાહુ અને શાહુજહાનનો વચ્ચે સન્ધિ થઇ અને શાહજી ખીજાપુરમાં આદિલશાહના દરબારમાં રહેવા લાગ્યા. ખીજાપુર દરબારમાં એનુ સન્માન પણ અહુ થયું.
જે વખતે જીજાબાઇ શીવનેરીના કિલ્લામાં હતી તે વખતે ૧૬૨૭ ના એપ્રીલ માસની ૧૦ મી તારીખે શિવાજીના જન્મ થયા હતા. એ ઉપરાંત ત્રણવર્ષ સુધી તે ત્યાંજ રહી, પરંતુ એ ત્રણે વર્ષ પણ ઘણી જ મુશ્કેલીથી વીત્યાં. એ પછી સાત વર્ષ સુધી તેને બીજી પણ અનેક મુશ્કેલીઓ સહન કરવી પડી. કાઇ વખત આ કિલ્લામાં તા કાઇ વખત તે કિલ્લામાં એમ તેને એક જગ્યાથી બીજી જગ્યાએ ભાગવું પડતુ હતુ. અનેક જાતની વિપત્તિએ સહન કરતાં કરતાં એણુ દશ વર્ષ વીતાવ્યા, પરંતુ તે પોતાના પિતાને ત્યાં કદિ પણ નજ ગઇ. એ વિપત્તિ કાળમાં પશુ તે શિવાજીના શિક્ષણ વિગેરે ઉપર પુરેપુરૂ ધ્યાન રાખતી હતી. તેણે પેાતાના પુત્રને તે વિષમ અવસ્થામાં વાંચવા લખવાનું, ઘેાડાપર બેસવાનું, તીર તથા બન્દુક ચલાવવાનુ વિગેરે સઘળી આવશ્યક બાબાનુ ઘણું જ શિક્ષણ આપ્યું હતું. શિવાજી મહારાજને બધુ શિક્ષણ પોતાની માતા તરફથી જ મળ્યુ હતુ એ વાતમાં જરાપણુ સન્દેહ નથી.
૧૬૩૭ની સાલમાં શાહજી પેાતાની સાથે પેાતાના સ્ત્રી-પુત્રને મીજાપુર લઇ ગયા અને ત્યાંથી તે બન્નેને પેાતાના વિશ્વસનીય સેવક દાદાજી કોંડદેવની સાથે પૂને માકલી દીધા. ત્યાં પણ છજામાઈએ પેાતે હૈંમેશાં શિવાજીને અનેક જાતની ઉપયેાગી ખાખતાનું શિક્ષણ આપવાનું ચાલુ રાખ્યુ હતુ, જેને લઇને તેના ગુણ્ણાને સારા વિકાસ થયા. તેર ચૈા વર્ષની અવસ્થા સુધીમાં તા કેવળ માતાની કૃપાથી જ તેનામાં સમસ્ત ક્ષત્રિયેાચિત ગુણે પૂ રૂપે આવી ગયા. તેને શારીરિક, નૈતિક તેમજ ધાર્મિક ત્રણેનુ અત્યંત ઉચ્ચ કોટિનું શિક્ષણ મળ્યું. આવા શિક્ષણનું પરિણામ એવુ સરસ આવ્યું કે શિવા
For Private And Personal Use Only