________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
વિક્રમરાજાની પાપકાર વૃત્તિ.
જે પુરૂષામાં વિદ્યા, તપ, દાન, શીલ અને પાપકાર નથી, મનુષ્ય લેાકમાં પૃથ્વીને ભારરૂપ થઇ મનુષ્યરૂપે મૃગલા થઇ ફ્ે
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૬૭
તે પુરૂષા આ
છે.
..
આ લેાક સાંભળતાં જ તે મૃ કે જે પૂર્વના કોઇ ઉત્તમ જીવ હતા, તે મનુષ્યવાણીથી તેના ઉત્તરરૂપે નીચેના શ્ર્લોક એસ્થે
" स्वरे शीर्ष जने मांसं त्वचं च ब्रह्मचारिषु । भृंगं योगीश्वरे दद्यान्मृगः स्त्रीषु स्वलोचने ॥ १ ॥
""
મૃગ કહે છે... અમે 'સ્વર સાંભળવામાં મસ્તક આપીએ છીએ; માંસાહારી લેાકેાને અમારૂં માંસ આપીએ છીએ, બ્રહ્મચારીઓને ત્વચા (મૃગચમ) આપીએ છીએ, ચેાગીએને શી ગડું આપીએ છીએ અને સ્ત્રીઓને અમારા લેાચન આપીએ છીએ, જે ઉપરથી સ્રીએ મૃગાક્ષી અને મૃગલેચના કહેવાય છે ”
આ ઉપરથી મૃગે સૂચવ્યું કે, અમે પૂર્ણ રીતે પરોપકારી છીએ જેથી નિરૂ પકારી મનુષ્યને અમારી મૃગની ઉપમા શામાટે આપે છે ? અમારૂ સર્વ શરીર પરાપકારમાં જ અપણુ થાય છે.
For Private And Personal Use Only
મૃગને ઉત્તર સાંભળી પેલા વિદ્વાન પ્રસન્ન થઈ મૃગની ક્ષમા માગીને ચાલ્યા ગયા.
રાજા વિક્રમ આ દેખાવ જોઇ ગયા અને તે પેાતાના પાપકારની વૃત્તિમાં વિશેષ દૃઢ થઇ ગયેા. તે પછી મહારાજા ઉપકાર ગુણુની ભાવના ભાવતા આગળ ચાલ્યેા. ત્યાં એક જલથી પૂર્ણ ભરેલી નદી જોવામાં આવી તે નદીના તીર ઉપર તે ઉભા રહ્યો, તેવામાં કેાઇ બ્રાહ્મણને નદીના પૂરમાં તણાઇ જતા જોયે, તેને જોતાંજ પાપકારમાં હિંસક એવા રાજા શા થી અંદર પડી તે બ્રાહ્મણને બહાર કાઢો. બ્રાહ્મણુ રાજાના તે ઉપકારના આભાર માની સુખે ચાલ્યા ગયા અને પછી રાજા વિક્રમ પેાતાની રાજધાનીમાં આવ્યેા હતેા.
મહારાજા વિક્રમે જેને જીવતદાનના મહાન ઉપકાર કરે છે. એવા તે બ્રાહ્મણનાં હૃદયમાં તે ઉપકારના બદલે વાળવાની ઇચ્છા થઈ અને આથી તેણે શ્રીગિરિપર્વત ઉપર જઇ કોઇ દેવતાની આરાધના કરવા માંડી. દેવતાએ પ્રસન્ન થઇને તે બ્રાહ્મણને કલ્પલતા જેવી કૃચિત્રવલ્લી આપી. ઉપકારને બદલે વાળવાની ઇચ્છા રાખનારા બ્રાહ્મણે તે વલો વિક્રમરાજાને અર્પણ કરી, એક વખતે રાજા તે ચિત્રવલ્લી લઇ ફરવા નીકળ્યે તેવામાં એક દરિદ્રી પુરૂષ તેવામાં આવ્યો; એટલે ઉપકારી વિક્રમને વિચાર થયો કે, “મારે પૂર્વના પુણ્યથી રાજ્યની મહાન સમૃદ્ધિ પ્રાપ્ત થઇ છે, તેા મારે ચિત્રવલ્લી શા કામની છે માટે આ વી ૧ પાધિએ મધુર સ્વરનાં વા... વગાડી મૃગને આપી પછી તેના શિફાર કરે છે.