Atmanand Prakash Pustak 023 Ank 02

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 6

• શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. ૫ શુકલ યજુર્વેદ બહદાય અધ્યાય ૨ તરાષviાર માનીત્ત, તરત માત, ના પૃથથ મ ત પાણીનો કઠણ ભાગ હણાઈ ઘટ્ટ પૃથ્વી બની છે.
૬ બહદારય અધ્યાય ૯. બ્રાહ્મણ. ૪. માં કહે છે કે સૃષ્ટિમાં પ્રથમ આત્મા હતે, તે પ્રજાપતિરૂપ પુરૂષ બળે, તે અકેલે હોવાથી ભય અને અરતિ પામવા લાગ્યો, ને અતિ દૂર કરવા સ્ત્રી વસ્તુને ઈચ્છવા લાગ્યો, સ્ત્રી વિષે ગૃદ્ધિથી - આત્માના બે ભાગ કરી, દંપતિ પરિણામવાળો થતો હવે, અર્ધઅંગથી થયેલ અધોગના શબ્દ ત્યારથી થયો છે. તે પ્રજાપતિએ શતરૂપ પુત્રિને સ્ત્રી બનાવી, મિથુન સેવ્યું. તેથી મનુષ્ય થયા. પછી પુત્રી આ અકૃત્યથી પીડા પામીને પિતાને ધૂદ સમજી જાત્યંતર થવાની ઈચ્છાથી ગાય બની, એટલે પ્રજાપતિ બલદ બન્ય, તેના સંગથી ગજાતિ ઉતપન્ન થઈ. એજ રીતે શતરૂપાને પ્રજાપતિના કૃત્યથી ઘેડા, ખચ્ચર, ગધેડા, બકરા ઘંટા, કીડી વિગેરે બન્યા.
૭ યજુર્વેદમાં બીજે ઠેકાણે કહે છે કે પ્રથમ આ જગત જલમય હતું, સૃષ્ટિકર્તા હવા થઈ તેમાં ડોલતે હતો. પછી તેણે ભૂમિ દીઠી, ને વરાહનું રૂપ ધારણ કરી ભૂમિને ભી રાખી, તથા વિશ્વકર્મા થઈ સુધારી તેથી પૃથિત એટલે પૃથ્વી થઈ ગઈ. તે પર સૃષ્ટિકર્તાએ ધ્યાન કરી દેવતા, વસુ, આદિત્યને બનાવ્યા, દેવતાએ સૃષ્ટિ કારકને કહ્યું, કે અમે સૃષ્ટિ કેમ બનાવીયે ? વિરાટે ઉત્તર આપ્યો કે મેટ તપસ્યાથી જેમ મેં તમને બનાવ્યા તેમ બનાવો, આખરે તેણે દેવોને આકાશાગ્નિ આપે તેથી દેવોએ તપસ્યા કરી એક વર્ષભરમાં એક ગાય બનાવી આ સિવાય બીજું વર્ણન પણ છે. (સહમત. ૨૨ )
૮ શુકલ યજુર્વેદ બ્રહદારણ્યક અધ્યાય ૪માં કહે છે કે અગ્નિથી અગ્નિના કપેઠે આમાથી પ્રાણ, લેક, દેવ અને ભૂતો થાય છે. (પ્રમાણુ સહસ્ત્રી સ૩)
૯ મુંડકોપનિષદ ભાગ ૧ માં કહે છે કે જો નામ: કૃત્તેિ ગૃજનાતે જાથામૌષધર: સંમત્તિ, વારસ: પુરપારામrઉન, તા.7 સંમતી વિશ્વન: જેમ કરેલી જાળ પાથરી જાળને ગળી જાય છે, જેમ પૃથ્વીમાં વનસ્પતિ થાય છે, જેમ શરીરે વાળ રૂવાટાં થાય છે, તેવી જ રીતે ઈશ્વરથી સર્વ સૃષ્ટિ ઉપજે છે. ( મ. સ. ૪)
૧૦ કૃષ્ણ યજુર્વેદ તૈતિરીયોપનિષદ બીજે બ્રહ્મવલ્લી અધ્યાય ૨ અનુવાક ૧ થી ૮ માં કહ્યું છે કે તરજાત્તાપતewામન; arm: :- રાત્િ કાજુ વાર, અનેરા:, કચ્છ: વિજો, કૃષિા-મૌધયઃ, મળ્યો, સત્ત , તર: પુરુષ, સાપ પુણોત્તરમ:- એટલે તે આ આત્માથી અનુક્રમે ઉત્તરોત્તરપણે આકાશ, વાયુ, અગ્નિ, પાણી, ઓષધિ, અન્ન, વીર્ય અને પુરૂષ, ઉત્પન્ન થયા છે, તે આ પુરૂષ અન્ન રસવાળો છે (૧-૨) * સભ્યો હાર -