________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રાસંગિક સ્કરણ.
૧૯
અને આવી જાતની મનુષ્ય તરફના પારમાર્થિક કાર્યમાં, કાળજી રાખી જે દરેક માળે માળે ફરી મફત વાંચન પૂરી પાડવાની ચેજના હાથ ધરે તે હાલમાં જે માંદાની માવજતને લગતા સાધનો પુરા પાડવાનો પ્રયાસ કરે તેટલેજ બટકે તેથી વધારે મડદુ પુણ્યનું આ કાર્ય છે અને ઉત્તમ વાંચનને લીધે જે જ્ઞાન પ્રાપ્ત થશે તે કુદરતી રીતે જે સાધનોની સગવડ માટે આ મહેનત ઉઠાવવામાં આવી છે તેને ઈશ્વરકૃપાથી લાભ લેવાની પણ જરૂરીઆત ભાગ્યે જ રહેશે. તેટલા માટે સેન્ટ્રલ લાઈબ્રેરી મારફતે મફત વાંચન પુરું પાડવાની યોજનાને હાથ ધરવા સારૂ શ્રી જૈન સ્વયંસેવક મંડળનું ધ્યાન ખે ચું છું.
प्रासंगिक स्फुरण.
ચૌદ પૂર્વ સુધી જ્ઞાનની ઉત્ક્રાંતિ પામેલા મનુષ્યો નિંદા અને પ્રમાદેવશથી નિગોદમાં એકદમ અધમ પરિસ્થિતિમાં કેમ ઉતરી જતા હશે ? વિચારતાં જણાય છે કે વ્યવહારમાં પણ શ્રીમંત અને આબરૂદાર ગૃહસ્થ તરફથી થયેલી અનીતિ અને વ્યભિચારની શિક્ષા કાયદાના દૃષ્ટિબિંદુથી સખ્ત જેઇલની હોય છે, ત્યાં જેઈલના તમામ કાયદાને આધીન વર્તવું પડે છે. જેમકે જેઇલનો સ, બેડી અને સખત હલકી મજુરી; તે પ્રસંગે તે કરોડાધિપતિ શ્રીમત નથી; પરંતુ તે શિક્ષા ભોગવ્યા પછી જેલમાંથી સ્વગૃહે આવ્યા પછી જેમ પૂર્વકાળનો શ્રીમંત બની રહે છે તેમજ ચૌદ પૂવ ધર જીવાત્માઓ પાછા પોતાની જ્ઞાનટિમાં આવી પહોંચે છે; દરમ્યાન કુદરતનો સંકેત અન્ય જન્મમાં મનઃસંયમ જાયે અજાણ્યે કેળવવાના હોય છે અને તે કેળવાઈ ગયા પછી મૂળ પરિથિ 1 પ્રાપ્ત કરે છે.
દર્શન, જ્ઞાન અને ચારિત્રમાં જ્ઞાન અને ક્રિયા અંતર્ગત થાય છે. દર્શન એ શ્રદ્ધા એટલે વિશ્વાસ–સામાન્ય જ્ઞાન છે; જ્યારે જ્ઞાન એ “વિશેષ જ્ઞાન છે, અને ચારિત્ર એટલે તે પ્રમાણે ક્રિયા-વર્તન છે. નદીમાં તરવાનું જ્ઞાન જાણનાર જેમ હાથ પગ હલાવ્યા વિના તરી શકતો નથી તેમજ ક્રિયા વગરનું જ્ઞાન વંધ્ય અને નિષ્ફળ નીવડે છે; પણ જેમ તરનાર મનુષ્યને નદીને પેલે પાર જવાની ઉત્કટ ઇચ્છા છે તેમ રસપૂર્વક ક્રિયા કરવામાં આવે તો જ સફળ થાય છે; ક્રિયા વગરનું જ્ઞાન તેમજ જ્ઞાન વગરની ક્રિયા એ નિષ્ફળતા જ પ્રકટાવે છે; આમ હોઈ
નક્રિયાપ્યાં મો: એ સત્ર સર્વાશે સત્યસિદ્ધ ( unfragmentary truth ) છે.
જે જે વાસનાઓને ( Temptations) માનવ જન્મમાં પુષ્ટ કરી હોય તેના બીજે સંસ્કારરૂપે આત્મા સાથે મળી જાય છે, આથી અખિલ જન્મના સરવાળારૂપે જે સંસ્કાર રૂપે ગાઢ થયેલા હોય તદનુસાર અન્ય જન્મની યોનિ પ્રાપ્ત થાય છે. દૃષ્ટાંત તરીકે ક્રોધ અને અભિમાનવાળી પ્રકૃતિનું અતિશય સેવન થયેલું હોય તો સર્પ, વ્યાધ્ર વિગેરે યોનિમાં જન્મવું પડે
For Private And Personal Use Only
