________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૪
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. વૈજ્ઞાનિકેને ભૂલવા ન જોઈએ કે જેઓએ અનેક ચરે, બદમાશો તેમજ દુરાચારી. એની પરીક્ષા કરીને એવો સિદ્ધાંત સ્થિર કર્યો છે કે તેઓના મસ્તિષ્કની બનાવટ જ તેઓને ઘોર અપરાધેની તરફ પ્રવૃત્ત કરે છે અને તેઓનો એ વિવશતાના વિચારથી તેઓને સખ્ત શિક્ષા કરવી ઠીક નથી આ સાથે એ વાત પણ ખ્યાલમાં રાખવી જોઈએ કે ઉપરોકત સિદ્ધાંત માત્ર ઘોર અપરાધી અને દુરાચારીઓના સંબંધમાં જ સ્થિર કરે છે, નહિ કે સર્વ સામાન્ય લેકોના સંબંધમાં. લોકોને મોટે ભાગે તો બીજાઓની દેખાદેખી અને ખરાબ સંગતમાં પડીનેજ જબરદ. સ્તીથી દુરાચારી બને છે. દુરાચાર પણ આજકાલની ફેશનનું એક અંગ બની રહ્યું છે. ઘોર અપરાધિઓના સંબંધમાં બીજી ધ્યાનમાં રાખવા ગ્ય વાત એ પણ છે કે, વૈજ્ઞાનિકોના કથનાનુસાર તેઓના મસ્તિષ્કની ચિકિત્સા કરીને તેઓના અપરાધે અને અનાચારમાં ન્યૂનતા કરી શકાય છે. પરંતુ બજારમાં ભમતા વાંકાચુંક, આચારહીન, વાતવાતમાં જુઠું બોલનારા, હરકોઈની સાથે લડી પડનારા, કેઈની ઉપર શ્રદ્ધા-ભકિત નહિ રાખનાર, અને કોઈની આજ્ઞા નહિ માનનાર તથા એવાજ પ્રકારના બીજા શિક્ષિત યુવાનોના સંબંધમાં કોઈ પ્રકારની ચિકિત્સાની જરૂરીયાત નથી. એવા લેકે તે જરાવારમાં જ અ૮૫ પ્રયન અને અભ્યાસ વડે જ પોતાનું ચારિત્ર સારી રીતે સુધારી શકે છે. પ્રકૃતિએ એવી યોજના રાખી છે કે જે આપણે સંસાર–યાત્રા માટે સન્માર્ગ લેવા ઈચ્છીએ તે તે અત્યંત થોડા પરિશ્રમવડે, પિતાના મન અને વિચાર ઉપર જા અધિકાર રાખવાથીજ લઈ શકીએ છીએ. પ્રત્યેક મનુષ્ય ઘણી સહેલાઈથી પોતાના સંકુચિત પરિવારથી માંડીને આખા જગતમાં સભાવેને પ્રચાર કરી શકે છે, અને લેકેની સમક્ષ આદર્શ સત્કર્મ ઉપસ્થિત કરી શકે છે. સત્ય ભાષણ, દયાપૂર્ણ અને કોમલ વ્યવહાર, શુભ સંક૯પ, કર્તવ્યનિષ્ઠા, દઢપ્રતિજ્ઞા, ઇનિદ્રય-દમન, પરોપકારબુદ્ધિ, અધ્યવસાય, સત્યપ્રિયતા, સુસ્વભાવ, ઉદારતા, પ્રામાણિકતા વિગેરે અનેક એવી નાની નાના બાબતે છે કે જે મનુષ્યના જીવનને ખરેખરૂં સ્વગય અથવા દિવ્ય બનાવી શકે છે, અને સર્વ રીતે સુખી, સંપન્ન તથા પ્રતિષ્ઠિત બનાવી શકે છે. જે જે શકિતઓની આપણને બક્ષિસ મળી છે તેને સદુપયોગ કરવાનું કામ કદિ પણ કઠિન હોઈ શકે જ નહિ. અત્યાર સુધીમાં સંસારની અંદર મહાન પુરૂષો ઘણાજ થોડા થયા છે. પરંતુ પોતાના વિવે. કની સહાયતાથી શુભાશુભ અને વ્યાકતવ્યને વિચાર કરીને સઘળા સદા. ચારી તો બની શકે છે. આપણે જે સ્થિતિમાં ઉત્પન્ન થયા છીએ, તે સ્થિતિને સર્વોત્તમ ઉપયોગ કરવો એ આપણુ જ અધિકારની વાત છે. સંસારના સઘળાં નાનાં મોટાં કાર્યોમાં અને સાધારણ અવસરોમાં આપણે આપણું સગુણેને પરિ ચય કરાવી શકીએ છીએ. એ રીતે ધીમે ધીમે આપણું સગુણેને વિકાસ થતો જશે અને આપણે સહેલાઈથી એક આદર્શ સદાચારી પુરૂષ થઈ શકશું.
For Private And Personal Use Only
