Atmanand Prakash Pustak 018 Ank 07

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 9

જગતને માટે જૈન મહાત્મા પ્રાપ્ત કરવાની યાજના.
૧૮૧
વિના પ્રત્રજિત ન કરવાથી લાલ છે. જેએ ચાગ્ય છે તેઓને આગળ વધવાનુ સાધન આ સ ંસ્થા થઇ પડશે. જેએ અયેાગ્ય છે ( અલ્પયેાગ્ય છે પ્રાથમિક ધારણને લાયક છે ) તે માટે સરલ અને પદ્ધતિસર શિક્ષણ લઇ શકાય. માટે પુરા સાધના અને ક્રમિક વિદ્યાભ્યાસ એક પછી એક ચેાન્યતા આપશે. અને ક્રમે ક્રમે તે પણ ચેાગ્ય થશે. ચેાગ્યાયેાગ્યના વિચાર એ વ્યક્તિએ ઉપરથી આપણા લેાકેા કરે છે. એક ઉંચા વર્ગ કે ઉંચા કામને યાગ્ય હાય અને બીજો ઘણાજ નાના પ્રાથમિક કામને યાગ્ય હાય, તે બન્નેના મુકાબલાથી એકને ચેાગ્ય અને ખીજાને અયેાગ્ય માની લેવામાં આવે છે. ચેાથી ચાપડી ભણેલા છઠ્ઠી ચાપડી ભણુવાને અયેાગ્ય છે. પણ પાંચમી ભણવાને ચેાગ્ય છે. યાંસુધી આવા ધેારણ નહિ હતા, ત્યાંસુધી યાગ્યાયેાગ્યના વિચાર થતા હતા. પણ હવે એ વિચાર કે મુશ્કેલી ઉડી ગયેલ છે. કેમકે `ચ કોટીના પાત્રને આપવા લાયક વિદ્યા-શિક્ષણ ઉંચા ધેારણના અભ્યાસ ક્રમમાં હોય છે, તેના શબ્દ પણ નીચેના ધેારણના સાંભળી પણ ન શકે એવી ગોઠવણુ થઇ એટલે પેાતાની યાગ્યતા વિનાનું શિક્ષણ-જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી શકેજ નહીં. તેવીજ રીતે આચારા માટે પણ સમજવાનુ છે. આચારાના પણ ક્રમ અને ધારણ ગાઠવ્યા હાય તા ત્યાં પણ ચેાગ્યાયેાગ્યની મુશ્કેલી ઉડી જાય છે. પાતાના ધારણની પરીક્ષા અયેાગ્ય પસાર નહી કરી શકે તે તે પાતાનાજ ધેારણમાં રહે. આગળ વધીજ ન શકે. પછી અયેાગ્યને દિક્ષા અને વિદ્યા ન આપવી એ સવાલ ઉડી જાય છે ( યાદ રાખવું કે અહીં અયેાગ્ય શબ્દના અર્થ અલ્પ યેાગ્ય કર્યાં છે) તેવા અલ્પ યેાગ્યને આ શાળા યોગ્ય બનાવશે અને તેમની શકિત સુધી આગળ લઈ જાય તેવા સાધને સહિત આ સંસ્થા છે. જેઓ કાઇ પણ રીતે આ વર્ગમાં આવી ગયા, અને જીંદગીભર અહીંજ જીવન ગાળવાનું નક્કી કરી બેઠા તેને શુ જરાપણ અયેાગ્ય અયેાગ્ય કરીને શિક્ષણુ નજ આપવુ ? અયેાગ્યને ચેાગ્ય બનાવવા એ આપણે માથે મેટી કુજ આવી પડી છે. અને અયેાગ્ય શબ્દ જેમ બને તેમ આપણા દેશમાંથી કાઢી મુકવા જોઇએ.
બીજો લાભ એ પણ છે કે આપણા દેશમાં કે સમાજમાં કેળવાયેલ વર્ગ હુન્નુ ઘણાજ આછે છે, એટલે તેએની સારી પ્રવૃત્તિને પડઘા સામાન્ય પ્રજામાં કે આછી કેળવણીવાળા પ્રદેશમાં પડતા નથી. કેમકે તેઓ વિદ્વાનાના વિચાર અને ઉદ્દેશા સમજી શકતા નથી. પરંતુ આ સ ંસ્થામાંથી ચાગ્ય કેળવણી લઇ બહાર પડેલા મુનિએ ગામેગામ પગે ચાલી . ઘેર ઘેર સાદી અને સરલ ભાષામાં પ્રેમ પૂર્વક સમજાવશે અને વિદ્વાનાના સારા કામામાં સામાન્ય પ્રજાની સમજ પૂર્વકની સહી કરાવી આપશે. ને એક અવાજના પડઘા પાડશે. આ મેટી મુશ્કેલી આપણા દેશની આમ દૂર થઇ જશે. વળી જીના વિચારે અને નવા વિચારાના સમન્વય થઇ