Atmanand Prakash Pustak 018 Ank 07

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 8

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ, સેના ધ્યાનમાં આવી ગઈ છે. એ ( હૃદયની ) કેળવણી આપવામાં તેના પુસ્તકો કરતાં આદર્શો વધારે સારું કામ કરે છે, તેને માટે બીજી ગોઠવણેનો આત્મા અદશ જ છે, એમ માન્યા વિના છુટકે જ નથી. આદર્શ બનનારે પિતાનું જીવન કેવું રાખવું એ સંબંધમાં ગાંધીજીએ આપણા દેશને કેટલુંક સમજાવ્યું છે. તે સ્થિતિનું બળ કેટલું છે? તે પણ સમજુ હૃદમાં રમી રહ્યું છે. માત્ર જેઓ તેમાં કેવળ દોષજ જઈ રહ્યા છે તે માત્ર હૃદયની કેળવણુના રસના બિંદુના અભાવે. માત્ર જે વ્યવસ્થિત રીતે અને ઉપયોગીતા તરફ ખ્યાલ રાખીને વ્યવહારૂ બનાવાય તે અવશ્ય જગત જુકવાનું, કેમકે તેમાં આનંદ પ્રાપ્તિ છે, અને નવીન જમાનાની સંસ્કૃતિમાં અનવસ્થા છે. એમાં કેને સ્વીકાર કરવો એ અત્યારે તે મેટા મેટા મગજદારોને પણ સંશયમાં પાડે છે. પણ મારું હૃદય આધ્યાત્મિક બળથી જીતનાર (જૈન) જગતમાં છેવટનું સુખ પામશે અને તે સુધરેલ તેમજ સુધારક કહેવાશે,
તે આ સંસ્થા મહાવીરને સંદેશે જગતને પહોંચાડશે. અને બીજું ભિન્ન ભિન્ન અધિકારી છે યોગ્યતા પ્રમાણે દરેક આદર્શો થઈ રહેશે, શું આદશેની હિંદને જરૂર નથી ? આવી સંસ્થા દ્વારા ગ્રેજ્યુએટ કરતાં પણ સારી સ્વતંત્ર રીતે કેળવણી મળે અને આવું નિર્દોષ જીવન હોય તે પછી તેનું અને સુગંધ. આ બન્ને બાબતોનો ત્યાગ હિંદ કરી કરી શકશે નહિ. જેઓ કેળવાયલા છતા, દેશ કે સમાજના કામમાં આવતાં નથી અને જેઓની મનોવૃત્તિ પણ તેવી નથી તેઓ કરતાં આ વર્ગ ઘણે દરજે ચડીઆતો ગણુ જોઈએ.
આવી સંસ્થા દ્વારા સ્વતંત્ર અધ્યાપક અને સ્વતંત્ર શિક્ષણ ક્રમ વચ્ચે કોઈ આવી શકે એ સંભવ ઓછો છે.
ત્યાગી વર્ગ નિંદાપાત્ર થયે છે, તે માત્ર તેને કેળવણી લેવાનું સાધનજ નથી. હિંદનું જીવન અખંડ રીતે સહસ્ત્રો બલકે લાખો વર્ષોથી ત્યાગીઓથી ઘડાયું છે. અને તેણેજ પ્રસંગે સંકટ સમયે પણ હિંદના હિતના મંત્ર હિંદ પુત્રના કાનમાં કુંકયા છે અને અનેક રીતે બચાવ કર્યો છે. આ ભૂતકાળની સ્થિતિની વાત કરવાને આ અવસર નથી કેમકે તેવા સંજોગો હાલ નથી. છતાં હાલના સંજોગોમાં આ તૈયાર થએલો વર્ગ કઈ રીતે ટકવો જોઈએ.
બીજી દષ્ટિએ વિચાર કરે. ૫. માલવીયાજી કહે છે કે “તમારી સંખ્યા નાની છે, તમે બરાબર ધ્યાન આપીને એવા કેળવણીના સાધને જો કે તમારી સમાજમાં એક પણ કેળવણથી બેનસીબ ન રહે. “ આ વાતને આપણે માન્ય કરતાં હોઈએ તો પણ આ મુનીને કેળવણી આપવાની જરૂર છે. વળી એ ખરું છે કે યોગ્યતા