________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૨૨
શ્રી આત્માનદ પ્રકાશ
જૈન બંક સ્થાપવાની અગત્ય.
આ પ્રશ્ન જેનકેમ કેટલાં વર્ષો થયાં ચર્ચા કરે છે, પરંતુ કમનસીબે કહો, કે કાર્યદક્ષતાના અભાવે કહો, કે પછી સ્મશાન વૈરાગ્ય ધરાવનારા આગેવાનોના પ્રતાપે કહે-ગમે તે કારણસર દશવર્ષ અગાઉ મળેલી કોનફરની રંગભૂમિ (Platform ) પર અનેક ઉપનય પૂર્વક આ વિષયને અંગે–બેંક સ્થાપવાની જ. રૂર વિષે લાંબા લાંબા ભાષણે કર્યા પછી પણ એ કામ વ્યવહારૂ રીતે(Practically) હાથ ધરવામાં આવ્યું નથી, એ જાણી યે સાચો જેન દીલગીર થયા વગર રહેશે? એક વસ્તુના-કાર્યના પ્રત્યક્ષ લાભે સમજાય છે છતાં તેનો અમલ કરવામાં વિલંબ શા માટે સેવવો જોઈએ ? શામાટે તે પ્રશ્ન વ્યવહારૂ રૂપ ન પકડયું ? અથવા, શું એક કોન્ફરન્સના મંડપમાં જે જે વિષય પર ઉહાપોહ કરવામાં આવ્યો હોય તે તે વિષયમાં ઉકાંતિ જોવામાં આવતી નથી ? અરે ! ઉત્ક્રાંતિને બદલે અપક્રાંતિ કેમ થઈ રહી હશે ? આનું કારણ સ્પષ્ટ છે; અને તે એ કાં ન હોય કે કોમના નેતાઓમાં કર્તવ્યપરાયણતાની ખામી હોય? અગરતે તેઓ કવીર ન હોય, યાતો કાર્યદક્ષ ન હોય, કિંતુ માત્ર ભાષણે કરાવી યા ઠરાવ પસાર કરી પોતાની સેવાની પૂર્ણાહુતિ માની સ્વસ્થાને સીધાવનારા કાં ન હોય ? લેખકને માનવાને ઉપરોક્ત કારણ મળે, છે અને તે માને છે કે ઉપર દર્શાવેલ દોથી નેતાઓ વંચિત નથી તેનું જ આ પરિણામ હોઈ શકે. વિષે વિચાર કરતાં આપણને માનવાને કારણે મળે છે કે તે અન્ય કેટલીક
કેમોના પ્રમાણમાં સારી છે–વધારે સારી છે. તેમ માનવાને જેનેની નાણાવિષ- અનેક કારણો છે. પ્રથમ તો જેન કેન પ્લેટો ભાગ વ્યાપારી યક સ્થિતિ છે, ભારતના વ્યાપારને મોટા ભાગ જૈન કોને પોતાના હાથમાં
લીધેલ છે. આપણે ઘણે ઠેકાણે ભિન્નભિન્ન વ્યવસાય કરનારા માણસને પૂછીએ છીએ ત્યારે હોટે ભાગે જવાબ મળે છે કે “અમે જેને છીએ.” આ પરથી માની શકાય કે સામાન્ય રીતે જેનેની વ્યાપારવિષયક પ્રવૃત્તિ હમેશાં આગળ પડતી છે. ખાસ કરીને મારવાડી વગે કે જેણે દેશની દોલત ( લોકો તરફથી થતું ઉપહાસ્ય સહન કરીને પણ) સાદાઈ-સ્વાવલંબીપણું આદિ ગુણે વડે અવાવધિ સાચવી રાખેલ છે, એ વર્ગ જ્યાં છે ત્યાં મોટે ભાગે ન જ હશે. એક વખતે હિંદના એક વાઈસરોયે કહ્યુ હતુ કે જૈનમ પાસે અઢળક દ્રવ્ય છે” જે કે એકાદ મેટા અમલદારના માત્ર કથન ઉપરથી માની લેવાનું નથી, તો પણ
For Private And Personal Use Only