________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ,
કરી શકતા નથી. તેઓ પોતાના વિચારે પ્રકાશમાં મૂકવાની હિંમત કરે છે તે પહેલાં તમને ઉક્ત વિચારો સ્વીકાર્ય છે કે નહિ એ અન્ય લોકો દ્વારા જાણવા મળે છે; અને છેવટે વિચારે પ્રકાશમાં મુકાયા પછી તમને એમજ જણાય છે કે તેઓના વિચારે તમારા વિચારોનું પ્રતિબિંબ અથવા રૂપાંતર માત્ર છે.
માનુષી પ્રકૃતિમાંજ એવું કંઈક ગૂઢ રહેલું છે કે જે વડે મનુષ્યોને સત્ય પર, સ્વતંત્રતાથી પિતાના વિચારે કરનાર અને રજુ કરનાર, કર્તવ્યનિષ્ટ, અને પિતાના નિશ્ચયબળથી જ રહેવાને હિંમતવાન માણસ પર પ્રેમ ઉપજે છે.
જ્યાં સુધી આપણે વિચારો તેના જાણવામાં આવતા નથી. ત્યાં સુધી બીજા લોકો વિરૂદ્ધ પડશે અને તેઓને ખોટું લાગશે, એવી ભીતિથી જે મનુષ્ય પિતાના આંતરિક વિચારો પ્રદર્શિત કરવાની હિંમત કરતા નથી તે તિરસ્કારને પાત્ર બને છે, પરંતુ પોતાની આસપાસના માણસની સંકુચિત દષ્ટિની સીમા બહાર જે મનુવ્યનું નિશાન આવી રહેલું છે, અને જેનામાં સ્વતઃ પિતાને માર્ગ કરી લેકચર્ચાની દરકાર કર્યા વગર કર્તવ્યપરાયણ રહેવાની હિંમત છે તે પુરૂષ સત્કારને પાત્ર બને છે, અને તેનું જીવન પણ અનુકરણીય અને દષ્ટાંત રૂપ બને છે. આવા વિચક્ષણ પુરૂષને હતાશ થવાને કદિ પણ પ્રસંગ આવતું નથી, કેમકે તે સારી રીતે સમજ હેય છે કે માત્ર દીર્ઘદશી જનને જ તેનું નિશાન દષ્ટિગમ્ય છે. અને જે તે નિશાન વધારે દૂર રાખશે તે તે સ્થળ સુધી તેની આસપાસ રહેલા ઘણા ખરા લોકોની દષ્ટિ પહોંચી શકશે નહિ.
જગતમાં મારું જીવન કોઈ મહાન સહેતુને માટે નિમાયેલું છે. અન્ય લોકેને સહાયભૂત થવામાં મારે મારું જીવન વહન કરવાનું છે, અને આ ભવ્ય જીવન-નાટયમાં સૈને પોત પોતાના નિયુક્ત કાર્યનું અનુષ્ઠાન કરવાનું હોવાથી મારૂં કાર્ય કે બીજા માણસથી થઈ શકે તેમ નથી ” આવું નિશ્ચય બળ, આવી દઢ મનેભાવના એક પ્રકારનાં બલવર્ધક ઔષધસમાન છે. તમે તમારેનિગ બરાબર ભજવી શકતા નથી. તે એમ માનવું કે હજુ કંઈક વસ્તુની ન્યૂનતા છે. જ્યાં સુધી મનુષ્યને એમ લાગતું નથી કે અમુક મહાન સહેતુ સાધવાને અમુક ભૂમિકા ભજવવાને જગની ચિત્રવિચિત્ર રંગભૂમિપર મારૂં આગમન થયું છે ત્યાં સુધી લોકની દષ્ટિમાં તેની કશી ગણના થતી નથી, પરંતુ જે ક્ષણે તેના હૃદયમાં આ સદભાવનાને સંચાર થાય છે કે તે જ ક્ષણે જીવનને કોઈ જુદો અને નવિન અર્થ–ઉદેશ હેય એમ તેને સ્પષ્ટત: પ્રતીત થાય છે.
(અપૂર્ણ.)
For Private And Personal Use Only