________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૭૬
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
કરવાની ટેવથી મનની અંદર તેજસ્વી દક્ષે-ચિત્રને ધારણ કરવાની ટેવથી અને ઉમદા સદ્વિચારોનું સતત સેવન કરવાની ટેવથી 5 અવસર વ્યતીત થતો તમાશું આખા જીવનમાં મહાન પરિવર્તન થઈ ગયું છે, એવી ફુટ પ્રતિતી થશે.
બાહ્ય સૃષ્ટિ અને તેની અનેક બાધાકારક સ્થિતિઓને અભાવ હોય છે ત્યારે આપણને સમજવામાં આવે છે કે આપણું અંદર કોઈ મહાન શક્તિ નિગઢ રહેલી છે અને ઉક્ત શકિત પ્રેત્સાહનની ગ્રહણશકિત ધરાવે છે. નિદ્રા દરમ્યાન આપણું મનમાં જે પ્રવૃત્તિ-ક્રિયા ચાલી રહે છે તેને આપણને બહુ ઓછો ખ્યાલ આવે છે. “હું આ પ્રશ્નનું નિરાકરણ નિદ્રામાં કરીશ” એ વાક્યમાં અતિ ગુઢ રહસ્ય રહેલું છે. તેનું સત્ય રહસ્ય જાણ્યા વગર આપણને પ્રતીતિ થાય છે કે નિદ્રા દરમ્યાન કેઈ ચમત્કારિક રીતે અનેક સંદિગ્ધ પ્રશ્નોનું નિરાકરણ થઈ જાય છે. નિદ્રા અગાફે જે પ્રશ્નોનું નિરાકરણ કરવામાં ઘણાં જ પ્રવૃત્ત થયાં હોઈએ છતાં કંઈ નિર્ણય પર ન આવી શકાયું હોય તેવા પ્રશ્નોને પ્રભાતમાં કંઈ જુદા રૂપમાંજ આપણે જોઈ એ છીએ. શાંત નિદ્રા પછી અનેક પ્રશ્ન આમ નિરાકૃત થયેલા જોઈ કેટલીક વખત આપણને તે અસંભવિત લાગે છે અને નિરાકરણ સંઘે શંકાયુક્ત તર્કો બાંધીએ છીએ, પરંતુ આપણા ગુહ્ય માનસિકત્વમાં એવું કંઈક છે જેના બળે આપણી સુખાવસ્થામાં દુર્ઘટ પ્રશ્નોનું નિરાકરણ થઈ જાય છે, જે પ્રશ્નોનું શોધન કરવામાં આપણને ને જાગ્રત અવસ્થામાં ઘણી મગજમારી કરવી પડી હોય છે. ઘણી વખત મહાન ગણિતશાસ્ત્રીઓ, વિજ્ઞાનવાદિઓ, અને ખગોળવેત્તાઓ પોતાની મતિ દિવસ દરમ્યાન જે કઠિન અને પાર પામી શકી ન હોય એવા પ્રશ્નો નિદ્રા દરમ્યાન પ્રત્યક્ષ પ્રયત્ન વગર નિરાકૃત થયેલા જોઈને અનહદ આશ્ચર્ય પામ્યા છે.
આપણી નૈતિક કેળવણી અને ચારિત્ર્ય બંધારણનો મોટો ભાગ નિદ્રામાં છુપી રીતે ઘડાય છે એ નિ:સંદેહ વાર્તા છે; અને આપણે નિદ્રાધિન થઈએ છીએ ત્યારે જે ક્રિયાઓ મગજમાં ચાલતી હોય છે તે રાત્રિમાં પણ ચાલુ રહે છે, એ મહત્વની વાત પર કેળવણી અને ચારિત્ર્ય બંધારણના સિદ્ધાંતો રચાયેલા હોવાથી આ નિગુઢ શક્તિનું સત્ય દિશામાં વહન થવાથી જે ચમત્કારભર્યા પરિણામો નિપજે છે તે આપણે સમજવામાં સત્વર આવી શકે છે.
રાત્રે નિવૃત્ત થતી વખતે આત્મ-નિરીક્ષણ કરવાની નિયમિત નિત્ય ક્રિયાથી પિતાની જાતને સુધારવામાં ઘણા લોકેએ ચમત્કારીક પરિણામ મેળવ્યું છે. અહી ડીયા સ્વભાવને તેમજ બીજા અનેક પ્રતિકુળ દોષને ઘણા લોકો આ પદ્ધતિનું અને નુસરણ કરવાથી વશ કરી શક્યા છે. નિરામય એજસપૂર્ણ અને બલવાન આદર્શને ધારણ કરવાની ટેવ ખાસ કરીને વાવૃદ્ધ પુરૂષને માનસિક તથા આત્મિક વિશ્રાંતિમાં અત્યંત સહાયભૂત બને છે.
For Private And Personal Use Only
