________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈન ઐતિહાસિક સાહિત્ય.
૧૩
કમ્પાને રાજા હતું અને આ મારો મિત્ર મને સલાહ આપનાર હતું, તેનું નામ
મતિસાગર” હતું, પરંતુ દુષ્ટ કામ કરવાથી તે મરી ગયો અને કેટલાક જન્મ પછી પદ્મિનીખંડ નામના શહેરમાં સાગરદત્ત નામનો એક અપ્રમાણિક ગાંધી થયે, ત્યાં તેણે જનધર્મ નામના શ્રાવક સાથે ભાઈબંધી બાંધી. ત્યાં તેમણે એક જેનપદેશક પાસેથી રત્ન, સેનું અગર માટીનું અહંત દેવાલય બંધાવવાથી બીજા જન્મમાં કરેલાં સર્વ પાપોનો નાશ થાય છે એમ ઉપદેશ મેળ. આ ઉપરથી શહેર બહાર મૂર્તિસહ એક જેન દેવાલય સાગરદત્તે બંધાવ્યું તેમજ તેની પૂર્વે એક શેવ દેવાલય બંધાવ્યું. એક ઉનાળાના દિવસે તે શિવના મંદિરમાં ગયો ત્યાં તેણે ધોળી કીડીઓને ઘીના હાંડલામાંથી કાઢતા તથા પગતળે કચરતા કેટલાક પૂજારીઓને જોયા, આ ઉપરથી તેને ચિંતા થઈ તેથી તે પોતાના કપડાથી મંદિર સાફ કરવા લાગ્યો. પોતાનું કામ કર્યા કરતાં મુખ્ય પૂજારીએ તેને કહ્યું કે, “તમે વિના કારણ જીવડાંને બચાવે છે; કદાચ ધોળાં વસ્ત્રવાળા ધૂતારાઓથી હું છેતરાઈ જાઉં.” સાગરદત્તે વિચાર કર્યો કે આ માનવંત પણ દુષ્ટ લોકો તેમનું પિતાનું તથા મારૂં સત્યાનાશ વાળી નાંખશે, તે મરી ગયો અને આ અશ્વ થયે. પણ જીનનું દેવાલય બંધાવીને એણે જે પુણ્ય પ્રાપ્ત કર્યું છે, તેના પ્રતાપથી હું તેને બચાવા આ છું. (૩૫)
આ વિગત સાંભળીને અશ્વને પિતાના પૂર્વજન્મનું ભાન થયું અને દસ દિવસ ધ્યાનવશ રહી તથા ઉપવાસ કરીને તે મૃત્યુવશ થયા, તથા “સહસ્ત્રાર’ નામના આઠમા સ્વર્ગમાં દેવ થયે. પણ, ધ્યાનમાં, તેને (દેવનિમાં) પૂર્વજન્મનું સ્મરણ થયું. તેથી તે પૃથ્વી ઉપર આવ્યો અને કમ્પાના સુવર્ણ મંદિરમાં મુનિસુવ્રતની તથા ભૃગુકચ્છમાં અશ્વની એમ મૂર્તિઓ બેસાડી, આ રીતે તેણે મુનિસુવ્રતના અનુચરોની ઈચ્છા પૂર્ણ કરી. આ વખતથી ભગુજી અધાવબોધના નામથી પ્રખ્યાત થયું. વળી, આ પ્રમાણે સુવ્રત અહંતુ નર્મદામાં નાહ્યા તેથી તે પવિત્ર નદી થઈ અને તેનામાં અનાથને નાથ બનાવવાનો પ્રભાવ ઉત્પન્ન થયો.
ઉપર્યુક્ત હકીકત “તીર્થકલ્પ' માં આપી છે તેના જેવી જ છે. માત્ર એક અગત્યનો ફેરફાર છે જે જાણવા જેવો છે. અહીં એમ કહેવામાં આવ્યું છે કે કમ્પામાં મુનિસુવ્રતની પ્રતિમા મૂકવામાં આવી હતી, પરંતુ તીર્થ ક૫માં એમ છે કે આ તીર્થકરના “સમવસરણ” ની જગ્યા ઉપરજ ભરૂકચમાં મુનિસુવ્રતનું દેવાલય બાંધવામાં આવ્યું હતું અને આ મંદિરમાં ઉપર કહી તે મૂર્તિ મૂકવામાં આવી; તથા પોતાના જન્મની યાદગીરી માટે તેણે એક અશ્વની પ્રતિમા બેસાડી, ત્યારપછી ભરૂકચનું નામ અધાવધ તીર્થ થયું; પણ વખત જતાં આ સ્થળ શકુનિકા વિહાર'ના નામથી પ્રખ્યાત થયું જેના વિષેની હકીકત પ્રાકૃત ભાષામાં “તીર્થકલ્પ' માં આપવામાં આવી છે. જે અમે નીચે આપીયે છીયે. (અપૂર્ણ.)
For Private And Personal Use Only
