________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સભ્ય શ્રદ્ધા,
પ૭
મદદગાર થઈ પડે છે. આ શ્રદ્ધા એ દર્શન પ્રાપ્તિનો ઉપાય છે. અને બીજી રીતે કહીએ તે તેજ દર્શન છે. શ્રી વિજયલક્ષ્મીસૂરિ મહારાજ વીશસ્થાનક પદની પૂજામાં જણાવે છે કે “ બોધ સુક્ષ્મ વિનુછવને, ન હોય તત્વ પ્રતિત” આ વાતની સત્યતા અનુભવથી સમજાય તેવી છે.
કેટલીક વાતે આગમ પ્રમાણે છે, અને તેમાં શ્રદ્ધા રાખ્યા શિવાય છુટક નથી એ વાત ખરી છે. તે પણ ન શાસ્ત્રકારોએ એ કથન જે શાસ્ત્રમાં છે તે શાસના વચનની પ્રતિતી ઉત્પન્ન કરવા માટે આપણને કેટલીક સુચનાઓ કરેલી છે, તેઓ શાસ્ત્રના ફરમાનની ન્યાયી બુદ્ધિથી જેવી રીતે સોનાની પરીક્ષા ચાર રીતે કષ, છેદ, તાપ, અને કટથી થાય છે, તેવી રીતે કરવા અને પરીક્ષા કર્યા બાદ તેના ઉપર શ્રદ્ધાન કરવા સૂચવ્યું છે તે અંધ શ્રદ્ધાને વખાણતા નથી, પણ વાસ્તવિકને વખાણે છે.
શાસ્ત્રકારનું જ્ઞાન કેવું છે? તેના આચરણ કેવાં છે? શાસ્ત્રમાં પરસ્પર વિરોધ છે કે કેમ? અને યુક્તિ પ્રમાણુથી તે કથન સિદ્ધ થાય છે કે નહી એટલી વાતની ખાત્રી કરી પછી તેના ઉપર શ્રદ્ધા કરવાથી શુદ્ધ શ્રદ્ધા થાય છે, તે જ સમ્યગૂ શ્રદ્ધા જ છે પછી તેમાં ફેરફાર થવા સંભવ કમતી છે.
જીવદયા પાળવી સત્ય બોલવું, ચેરી ન કરવી, બ્રહ્મચર્ય પાળવું, પરિગ્રહ ઉપરથી મુર્છા ઓછી કરવી અથવા તેને ત્યાગ કર, આ પરંપરા મોક્ષનું કારણ છે. આ ફરમાને ઉપર આગમથી શ્રદ્ધા માનતા પહેલાં પ્રત્યક્ષપ્રમાણુથી આપણને એ ફરમાન ઉપર શ્રદ્ધા થાય તેમ છે. એને માટે જરા વિવેક બુદ્ધિથી વિચાર કરવાની જરૂર છે.
આ જગતની અંદર ઉપરના ફરમાનને દેશથી અંગીકાર કરી તેને અમલ કરનારની કીતિ વધે છે એટલું જ નહિ પણ બીજાઓની અપેક્ષાએ તે પિતાનું જીવન ઘણી શાંતિથી ગુજારે છે. જ્યારે દેશથી તેનું પાલણ કરનારને પ્રત્યક્ષ રીતે એટલે ફાયદો થતો નજરે આવે છે, તે પછી સર્વથી તેનું પાલણ કરનારને કેટલો ફાયદો થ જોઈએ, તે વિચારશીલ નક્કી કરી શકશે.
આત્મતત્વની ઓળખાણ થાય અને સ્વપર વસ્તુનું ભાન થાય તે પછી તેને બીજી ઘણી બાબતેનું જ્ઞાન થવાને હેલું થઈ પડશે.
ધર્મનું આરાધન ચાર રીતે થઈ શકે છે. દાન, શિલ, તપ અને ભાવ. ભાવથી બાકીના ત્રણનું શુદ્ધ રીતે આરાધન એ આત્મતત્વ પ્રગટ કરવાને ઉપાય છે. તેનું થોડું થોડું પણ સેવન કરનારની કિંમત વધારે અંકાય છે, તે પછી તેનું સર્વથા પાલર્ણ કરનારની કીમત કેટલી વધુ અંકાય એની ખાત્રી એજ શુદ્ધ શ્રદ્ધા છે. એમાં અંધ શ્રદ્ધાને જગ્યા જ નથી,
For Private And Personal Use Only
