________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સમ્યગ શ્રદ્ધા.
પહે
પ્રદેશને જોયા શીવાય નહીં માનનાર જે કાટીમાં આવે છે, તે કાટીમાં કેમ આવી શકે નહીં ? નહીં જોએલા પ્રદેશને માટે ભુંગાળના વર્ણન કરનારના જ્ઞાન ઉપર આપણે આધાર રાખવા પડે છે, તે પછી અઢીદ્વિપનું વર્ણન કરનારના જ્ઞાન ઉપર કેમ વિશ્વાસ રાખવેા નહીં ? વિશ્વાસ રાખવા એજ સમ્યગ્ શ્રદ્ધા છે,
જીવેા એ પ્રકારના છે, સ્થાવર અને ત્રસ. સ્થાવર જીવા–પૃથ્વી, પાણી, તેજ વાયુ અને વનસ્પતિમાં જીવ છે એની શ્રદ્ધા આગમ પ્રમાણથી માનવી પડે છે, દાકતર એશના શેાધખાળ પછી હવે આ જમાનામાં એવુ માનનારા નિકન્યા છે કે, વનસ્પતિમાં જીવ છે તે પછી વિજ્ઞાનશાસ્ત્રની મદદથી વધુ તપાસ કરનારને બાકીના ચારના જીવને માટે ખાત્રી થવાના વખત કેમ નહીં આવે ? પાશ્ચાત્ય કેટલીક પ્રજા મસ જાત સિવાય પશુ પક્ષીમાં જીવ, આત્મા છે, એમ માનતા નથી તેા પછી આપણે પણ તેમની પેઠેજ વગર વિચાર્યુંં માનવું ? જે પ્રત્યક્ષ પ્રમાણથી જીવ છે, એમ પ્રતિતી થાય છે, તે તે નહીં માનનારને આપણે આગમ પ્રમાણથી મનાવા જઇએ તે તેમાં તે ન માને તેમાં દ્વેષ નહી માનનારને કે મનાવનારને ? તેવીજ રીતે જે જ્ઞાનીઓએ પેાતાના નિમળ જ્ઞાનથી એ પાંચે સ્થાવરમાં જીવ છે, એમ ખાત્રી કરી કહ્યું છે. તે ખાટું છે એમ તેમના જેટલું જ્ઞાન મેળવી ખાત્રી કર્યા સિવાય આપણે શી રીતે માની શકીએ ? આ જગ્યાએ શ્રદ્ધાનુંજ કામ છે. આ અંધશ્રદ્ધા નથી, પણ આગમ શ્રદ્ધા છે. કેમકે આગમધરાના જ્ઞાનની આપણને આગમાની રચના ઉપરથી પ્રતિતી થાય છે.
ત્રસ જીવે પણ જે ઘણું સુક્ષ્મ શરીર ધારણ કરવાવાળા છે, તેને આપણે જોઇ શકતા નથી. પણ જંતુશાસ્ત્રના સેવકે પેાતાની શેાધખેાળથી આપણને ખાત્રી કરી કહે છે કે જગતમાં સૂક્ષ્મ જંતુઓ એટલા બધા છે કે જે આપણી દ્રષ્ટિએ માલમ પડતા નથી, જેઓ રાગ ફેલાવવાને કારણભૂત છે. મરકી, કેાલેરા અને ક્ષયરાગાદિના જંતુઓની ઉત્પત્તિ અને તેના વિસ્તારનુ' જે વર્ણન કરે છે, તે ખરૂ છે, એવી શ્રદ્ધા તેમના કહેવા ઉપર આપણે જ્યારે રાખીએ છીએ, કે જે આપણી પ્રત્યક્ષ દૃષ્ટિથી આપણને જણાતા નથી, તે પછી ચૈાદ રાજલેાકની અદર ભરેલી નિગેાદના જીવાની પ્રતિતી કેવળજ્ઞાનીઓના કથનથી આપણે કેમ ખરી ન માનવી ? એ ખરી માનવી એજ શુદ્ધે શ્રદ્ધા છે.
પ'ચેદ્રિ જીવા એ પ્રકારના છે, ગર્ભજ અને સમુમિ. મળ મુત્રાદ્ધિ ૧૪ સ્થાનક તથા બીજા પગુ અરૂચિના સ્થાનકમાં સમૃદ્ધિમ જીવા ઉત્પન્ન થાય છે. જેથો અચિ ઉત્પન્ન થાય અથવા થયેલી હોય તે તે તાત્કાલિક સારૂ કરવા અને તેમાં જીવાની ઉત્પત્તિ ન થાય તેવી તજવીજ રાખવાનુ અને તેવી તજવીજ કરવામાં પ્ર માદ કરનાર ૫'ચેન્દ્રિ જીવાના ઘાતક ઠુ ંસક બને છે, અને તે જીવચા ખરાખર પાળી શકતા નથી, એમ શાસ્ત્રકારાનુ કથન છે. ગંદકીથી જીવાની ઉત્પત્તિ થઈ
For Private And Personal Use Only
