________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૩૪
આત્માનંદ પ્રકાશ,
૧૦ ધર્મચિ–ધર્મ એટલે અસ્તિકાયાદિ ધર્મ તથા શ્રતધર્મ ચારિત્રકર્મ, તેને વિષે જેને રૂચિ હેય તે ધર્મરૂચિ સમ્યકત્વવાળા કહેવાય છે. એટલે જિનેશ્વરે કહેલા ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય વગેરેને ગતિ, સ્થિતિરૂપ ઉપષ્ટભકતા આદિ વભાવને વિષે અસ્તિ પણું તેમજ અંગ–પ્રવિણ અર્થાત્ અંગ-આગમના સ્વરુપને વિષે તથા સામાયિકાદિ ચારિત્રધર્મને વિષે જે જીવ શ્રદ્ધા કરે છે, તે ધર્મરૂચિ સમજે. - અહિં જે સમ્યકત્તના ઉપાધિ ભેદ વડે જુદા જુદા પ્રકાર કહ્યા છે, તે બાળજીવને વિશેષ બુદ્ધિ ઉપજાવવા માટે કહેલા છે. પરંતુ વસ્તુ તાએ તે નિસર્ગ અને અધિગમ એ બે ભેદમાંજ કઈ કઈ સ્થળે તે બધાને અંતર્ભાવ થઈ જાય છે. વળી અહિં સમ્યકત્વને જીવથી અભિપણું જે કહેલું છે, તે ગુણ અને ગુણને અભેદ જણાવવા માટે કહેલ છે, તે ઉપરથી સમજવાનું કે, જે દશ પ્રકારનું સમ્યકત્વ તેજ આત્મા છે, કારણ કે સમ્યકત્વ એ આત્માને ગુણ છે, એટલે આત્મા તેજ સમ્યકત્વ અને સમ્યકત્વ તેજ આત્મા, એ તવથી જાણવું. આત્મા અને આત્માના ગુણમાં અભેદ છે. તાવથી ગુણ અને ગુણી જુદાં નથી–એ પરમાર્થ છે.
સર્વ ધર્મકૃત્યમાં સમ્યકત્વની પ્રધાનતા. " समत्तमेव मूलं निदिई जिपवरोहिं धम्मस्स । एगपि धम्मकिचं न तं विणा सोहए नियमा "१
“જિનવરેએ ધર્મનું મૂળ સમ્યકત્વનેજ કહેલું છે, તે સમ્યકરવ વિના ધર્મનું એક કાર્ય પણ નિચે શેભતું નથી.” ૧
આ અપાર સંસારમાં બહુ પ્રકારે ભ્રમણ કરી ખેદ પામી ગયેલા ભવ્ય જીએ જેનું સ્વરૂપ પ્રથમ કહેલું છે એવા શુદ્ધ સમ્યકત્વ વડે પોતાના આત્માને યુક્ત કરે. કારણ કે, પિતાની આત્મારૂપી ભૂમિને નિર્મળ કરવાથી તે આધારે કરેલા સર્વ ધર્મના કૃત્યે પ્રભાસ ચિત્રકારે રચેલી ભૂમિ ઉપરના ચિત્રોની જેમ અસાધારણ રીતે
For Private And Personal Use Only
