________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈનદર્શન અને તેનું સંક્ષિપ્ત દિગદર્શન, ૧૩૯ પણે વિચરે છે, તેઓનું અંતરંગ સ્વરૂપ હિંસાદિવાળું છેવાથી હિંસાનું વાસ્તવિક સ્વરૂપ સ્વાનુભવગમ્ય નહીં હોવાથી, હાથી વિગેરેના માંસથી પોતાની જીવનવૃત્તિને સદેષ બનાવે છે અને એ રીતે બહિરંગસ્વરૂપ શુદ્ધ અને સાત્વિક હેય નહિ તેમાં આશ્ચર્ય જેવું કશું જ નથી. જે જે દર્શનેના નેતાઓ જેટલા પ્રમાણમાં શુદ્ધ આચરણવાળા, સયમાર્ગને અનુસરનારા, વાસ્તવિક સાધ્યનું અવલંબન કરનારા હોય છે તેટલા પ્રમાણમાં તેમને અનુયાયિવર્ગ સત્યમાર્ગમાં ટકી રહેલો હોય છે. જૈન દર્શનમાં મહાત્મા ની પ્રતિમા કે જેના ઉપર ધર્મનું જ મોટે ભાગે અવલંબન રહેલું છે તે કેવી સામ્ય આકૃતિવાળી અને નિરીક્ષકના હદયને ઉદ્યસાયમાન કરનારી છે. જ્યારે અન્યદર્શનેમાં કહેવાતા મહાત્માઓની પ્રતિમાઓ ઈતર આકૃતિવાળી દેખાય છે કે જે વડે તેનું સેવન કરનારના હદયમાં તેવાજ ઈતર ભાવેને મુદ્રિત કરાવે છે કે જે ન્યાયની કટિમાં આવી શકતા નથી.
દેવ ગુરૂ અને ધર્મ એ મુક્તિના બાહ્ય અંગરૂપ હેવાથી તે બાહ્ય અંગ ન્યાયટટ્યા તદન શુદ્ધ અને નિર્મળ હેવું જોઈએ. જૈનદર્શનના આ બાહ્ય અંગમાં કઈ પણ જાતિના દૂષણને આક્ષેપ આવી શકતું નથી એ તત્રકથિત સ્વરૂપથી અનેક પ્રકારે દષ્ટિગેચર થાય છે. અન્યદર્શનેના આ ત્રણ બહિરંગમાં આકૃતિ, સ્વભાવ, ગુણ દેષ, પરીક્ષા, પરિસ્થિતિ, રહેણી કરણ વિગેરે તપાસ કરતાં સદેષ અને સત્યમાર્ગથી ચુત દેખાઈ આવે છે તે તેમના શાસ્ત્રીય બાહ્ય સિદ્ધાંતમાંથી પુરવાર થાય છે.
અહિંસા પરમોધઃ સૂવાનુયાયિ જનદર્શનને આક્ષેપ કરતી મીસીસ એનબીસેંટ કહે છે કે “જેને પાણીને અશાસ્ત્રીય રીતે ઉકાળે છે પરંતુ લાકિક નીતિ રીતિના સંસ્કારવાળી તે સ્ત્રીને લોકસર સંજ્ઞા કેમ ગ્રાહ્ય થઈ શકે ! જૈન દર્શન તેને નીચે પ્રમાણે ઉત્તર આપે છે “મારા અનુયાયિઓને સંયમનું પાલન કરવાને માટે ઈદ્રિય નિગ્રહની સાથી પહેલી
For Private And Personal Use Only