________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
- ધર્મ પરિક્ષા,
- ૧૪૩
ગુરૂઓને મલ્ય, પણ કેઈએ મારી શંકા દૂર કરી નહીં. સર્વે પિત પિતાના ધર્મની શુદ્ધિ અને ઉત્તમતા બતાવતા હતા. કેઈએ પિતાને નિષ્પક્ષપાત વિચાર બતાવ્યું નથી. તેથી મારા મનની શંકા દર થતી નથી. કયે ધર્મ ઉત્તમ? તે મારા મનને નિશ્ચય થતું નથી. માટે આપ કૃપા કરી ધર્મની પરીક્ષા કરવાને ઉપાય બતાવે, જેથી હું ધર્મની પરીક્ષા કરવાને સમર્થ થાઉં અને તે પછી પરીક્ષામાં પ્રસાર થયેલા શુદ્ધ ધર્મને હું પ્રાપ્ત કરૂં. તે ગૃહસ્થનાં આવાં વચને સાંભળી મહાનુભાવ પ્રજ્ઞાચાર્યે તે પુરૂષને ધર્મની પરીક્ષા કરવાને સરલ ઉપાય બતાવ્યું હતું, જે ઉપાય સર્વને મનન કરવા જેવું છે. મહાત્મા પ્રદ્યુમ્નાચાર્યે દંતકાંતિથી પ્રકાશ કરતાં જણાવ્યું કે, ભદ્ર, તમારી ઈચ્છા ઉત્તમ છે. ભવિ આત્માએ ધર્મની પરીક્ષા કરવાને ઉપાય જાણવું જોઈએ. જેમ કસોટી, છેદ અને તાપથી સુવર્ણની ખરી પરીક્ષા થાય છે, તેમ ધર્મની પણ કટી, છેદ અને તાપ એ ત્રણ પ્રકારે પરીક્ષા થાય છે. ધર્મ રૂપી સુવર્ણની પરીક્ષા કરવાને માટે વિધિ, ક્રિયા અને તત્ત્વ-વાદ એ ત્રણ પ્રકાર કહેલા છે. તેમાં વિધિ એ ધર્મરૂપી સુવર્ણની કસોટી છે, કિયા છેદ છે અને તવવાદ એ તાપ છે. જે ધર્મ એ ત્રણ પ્રકારથી શુદ્ધ હોય છે, તે ધર્મ સર્વેત્તમ છે. પવિત્ર ધર્મની ઈચ્છા રાખનારા ભવિઆત્મા, તમે એ ત્રણ પ્રકારે ધર્મની પરીક્ષા કરી જેજે અને તે પરીક્ષામાં જે ધર્મ પ્રસાર થાય, તેને તમે અંગીકાર કરશે.”
મહાનુભાવ પ્રધુમ્માચાર્યના મુખથી આ વચન સાંભળી તે ગૃહસ્થ હદયમાં સંતુષ્ટ થઈ ગયું. તેના હૃદયમાંથી શંકાનું અંધકાર ઓછું થઈ ગયું. તે પ્રસન્ન વદને બે “ ભગવન” આપે જે ત્રણ પ્રકાર બતાવ્યા, તે મારા હૃદયમાં મગ્ન થઈ પડયા છે. મને હવે ખાત્રી થાય છે કે, ધર્મની પરીક્ષા કરવાને આપ એકજ સમર્થ છે. કેઈ પણ ધર્માચાર્યો આવી યુકિત બતાવી ન હતી. આ૫ મહાનુભાવ જે ધર્મને માને છે, તે ધર્મની આપે ખરેખરી પરીક્ષા કરી હશે, માટે મારી ઈચ્છા પણ તેજ ધર્મ અંગીકાર કરવાની થાય છે.
For Private And Personal Use Only
